بحران حاکمیت و رهبری در ونزوئلا؛ آیا برگ برنده در دست ارتش است؟

بحران حاکمیت و رهبری در ونزوئلا؛ آیا برگ برنده در دست ارتش است؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

مشخص نیست مخالفت در بدنه ارتش با نیکلاس مادورو تا چه اندازه عمیق است. خوان گوایدو بعد از اینکه خود را رئیس جمهوری موقت ونزوئلا خواند، از نیروهای ارتش خواست تا به «دولت موقت» بپیوندند و گفت آنان که از او حمایت کنند، بخشیده خواهند شد.

آگهی

نیکلاس مادورو، رییس جمهوری ونزوئلا به این نکته آگاه است که راز باقی ماندن در مسند قدرت در حمایت ارتش نهفته است.

روزنامه لس‌آنجلس تایمز در مقاله‌ مفصلی به تحلیل نقش ارتش در بحران کنونی قدرت در ونزوئلا پرداخته است. کریس کرال، نویسنده این مقاله معتقد است که نیکلاس مادورو همچون هوگو چاوز، رییس جمهوری پیشین ونزوئلا تلاش کرده است تا با ایجاد «ترس و طمع» ارتشی «ضد کودتا» بسازند. با این‌که به نظر می‌رسد در روزهای اخیر نمای یکپارچه ارتش ترک برداشته اما تا فروریختن کامل آن، زمان زیادی باقی مانده است.

چهار نظامی بلندپایه نیروی هوایی ونزوئلا- سه ژنرال و یک سرگرد زن- روز شنبه ۲ فوریه (۱۳ بهمن) در شبکه‌های اجتماعی اعلام کردند از این پس خوان گوایدو را به عنوان رئیس موقت دولت به رسمیت می‌شناسد. یکی از این افسران، ژنرال ژورژه اوروپزا پرنالته، در ویدیویی که در یوتیوب منتشر شد، گفت: «در وضعیت کنونی ونزوئلا، بازگشت به قانون و دموکراسی از ضروریات است. من از دیگران دعوت می‌کنم تا از نیکلاس مادورو و آنان که با او در این رژیم خودکامه همراهی می‌کنند، نافرمانی کنند.»

مطالب یورونیوز را در واتس‌اپ دریافت کنید

خوان گوایدو، رئیس پارلمان این کشور در جریان اعتراض میلیونی در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا در ۲۳ ژانویه (۳ بهمن) اعلام کرد که انتخاب نیکلاس مادورو برای دور دوم ریاست جمهوری را باطل می‌داند. آقای گوایدو مدعی است که وی با تقلب به این جایگاه رسیده است.

با این وجود، مشخص نیست مخالفت در بدنه ارتش با نیکلاس مادورو تا چه اندازه عمیق است. خوان گوایدو بعد از اینکه خود را رئیس جمهوری موقت ونزوئلا خواند، از نیروهای ارتش خواست تا به «دولت موقت» بپیوندند و گفت آنان که از او حمایت کنند، بخشیده خواهند شد.

رویترز

در مقابل آقای مادورو با بازدید از مانور نیروهای مسلح و نمایش وفاداری ارتش از این نیروها خواست تا به او وفادار بمانند.

از زمان اعلام مخالفت علنی خوان گوایدو، تنها تعداد انگشت شماری از نیروهای بلندپایه ارتش از دولت مادورو سرپیچی کرده‌اند. گروهی از نیروهای گارد ملی روز ۲۱ ژانویه (۱ بهمن) تلاش کردند تا با حمله به پادگان نظامی در کاراکاس، مخالفت خود با دولت کنونی را به نمایش بگذارند اما با دستور نیکلاس مادورو، این گروه از نظامیان به سرعت سرکوب و ۲۷ نفر دستگیر شدند.

خوزه ماکیلاندا، استاد دانشگاه سیمون بولیوار در کاراکاس معتقد است که اگر قرار است شورشی در نیروهای ارتش به وقوع بپیوندد، زمان زیادی خواهد برد و چنین سرپیچی از جانب افسران میانی نیروهای مسلح خواهد بود که زندگی‌شان با واقعیات سخت اقتصادی ونزوئلا درهم پیچیده است.

این استاد دانشگاه می‌گوید که در سال‌های اخیر، تعداد زیادی از نیروهای ارتش و گارد ملی؛ سربازان، ملوانان و نیروهای هوایی همراه با دیگر شهروندان ونزوئلا به علت بحران اقتصادی و کمبود مواد غذایی، از نظام خدمت فرار کرده و از کشور خارج شدند.

با این‌حال، کارشناسان معتقدند احتمال ترک خدمت درجه‌داران نیروهای مسلح ونزوئلا- در حدود ۳ هزار ژنرال و دریاسالار- بسیار ضعیف است چرا که آقای مادورو همچون هوگو چاوز امکانات زیاد و حقوق بالایی را برای این افراد اختصاص داده‌ است. علاوه بر این، بسیاری از این نیروها در فعالیت‌های غیرقانونی مقامات دولتی، شریک جرم هستند.

هارولد ترینکوناس، پژوهشگر دانشگاه استنفورد معتقد است: «یکی از دلایل اصلی حمایت نیروهای مسلح از مادورو این است که در گذر به دولتی دموکراتیک، این افراد خود را در دادگاه‌ها و تحت تعقیب خواهند یافت.»

دلیل دیگر عدم سرپیچی نیروهای ارتش از دولت مادورو به گفته این پژوهشگر دانشگاه استنفورد، نفوذ جاسوس‌هایی است که وضعیت ناخرسندی و وفاداری افراد را زیر نظر دارند. این جاسوس‌ها توسط هوگو چاوز و در طول ۱۴ سال تکیه او بر مسند قدرت تربیت و در این نیروها جذب شدند.

رویترز
تظاهرات مخالفان نیکلاس مادورو در کاراکاسرویترز

آقای ترینکوناس می‌گوید یکی از جدی‌ترین تهدید‌هایی که علیه دولت مادورو صورت گرفته است، تلاش برای کودتایی موسوم به «عملیات قانون اساسی» است که افسرانی از تمام شاخه‌های نیروهای مسلح در آن درگیر بودند که شکست خورد اما «مادورو اجازه داد تا زمانی پیش برود تا بتواند تمام نیروهای درگیر را شناسایی و قبل از انجام کودتا دستگیرشان کند.»

همکاری نیروهای ارتش ونزوئلا برای ایالات متحده آمریکا از اهمیت ويژه‌ای برخوردار است. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه‌ای روز یکشنبه ۳ فوریه (۱۴ بهمن) اعلام کرد که مداخله نظامی کشورش در ونزوئلا یک «گزینه» است. اما بسیاری از کارشناسان معتقدند احتمال به وقوع پیوستن چنین گزینه ای بسیار ضعیف است چرا که این امکان وجود دارد چنین عملیاتی برای آمریکا تنگنایی چون عراق یا ویتنام بدنبال آورد.

بیشتر بخوانید:

با این‌که ارتش ونزوئلا توانایی مقاومت در برابر ارتش آمریکا را ندارد، اما نیروهای مسلح آمریکا در زمان گذر به دموکراسی درگیر گروه‌های شبه‌نظامی مشابه آنچه در عراق، سوریه و افغانستان پدید آمد، خواهند شد.

شاخه‌های اصلی نیروهای مسلح ونزوئلا- ارتش زمینی، نیروی هوایی و گارد ملی- در حدود ۱۲۵ هزار نفر هستند. شبه‌نظامیان بولیواری ونزوئلا وفادار به آقای مادورو که در سال ۲۰۱۱ میلادی توسط هوگو چاوز شکل گرفت نیز بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون عضو دارد. نیکلاس مادورو در سخنرانی روز شنبه ۲ فوریه (۱۳ بهمن) اعلام کرد تا ماه آوریل، تعداد این نیروها را به دو میلیون نفر افزایش خواهد داد.

آگهی

علاوه بر این، کارشناسان معتقدند در صورت نیاز آقای مادورو برای دفاع از حاکمیتش بر روی حمایت نیروهای چریکی کلمبیا همچون ارتش آزادی‌بخش ملی (ای-ال-ان ELN) حساب خواهد کرد.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

ونزوئلا؛ پیامدهای به‌رسمیت شناخته شدن خوان گوایدو توسط کشورهای اروپایی چیست؟

کشورهای اروپایی گوایدو را به‌ عنوان رئیس‌ جمهوری موقت ونزوئلا به رسمیت شناختند

مادورو در واکنش به انتقال هواپیمای ونزوئلا به آمریکا: راهزن دیوانه هواپیمای ما را دزدید