مخالفان و مدافعان گفتگو با طالبان افغانستان در نشست تاشکند
نظرها
نشست دو روزه صلح افغانستان با حضور مقام‌های بیش از ۲۰ کشور جهان روزهای دوشنبه ۶ و سه‌شنبه ۷ فروردین در تاشکند، پایتخت ازبکستان برگزار می‌شود.
محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان که به تازگی پیشنهاد گفتگو با طالبان را مطرح کرده است به همراه شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری کشور میزبان آغاز کننده این نشست خواهند بود.
توماس شانون، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، فدریکا موگرینی، کمیسر روابط خارجی اتحادیه اروپا و نیز وزیران خارجه روسیه، ترکیه، پاکستان و افغانستان در این نشست حضور دارند. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد و تادامیچی یاماموتو فرستاده ویژه سازمان ملل در افغانستان نیز به این نشست دعوت شده‌اند.
در حالی که قرار است موضوع درخواست گفتگو با طالبان در این رویداد بین‌المللی مطرح شود، هیچ نماینده‌ای از گروه طالبان در آن شرکت ندارد.
ازبکستان که همسایه شمالی افغانستان است، تا کنون برای تحقق گفتگوی صلح در این کشور تلاش بسیاری کرده است. در نشست «امنیت و توسعه پایدار در آسیای مرکزی» که در ماه نوامبر ۲۰۱۷ در شهر سمرقند ازبکستان برگزار شد، شرکت‌کنندگان در مورد امنیت در افغانستان نیز بحث کرده بودند.
پیشنهاد غنی چیست؟
رئیس جمهوری افغانستان روز نهم حوت (اسفند) گذشته با هدف پایان دادن به جنگ داخلی ۱۶ ساله در این کشور، پیشنهاد به رسمیت شناختن طالبان به عنوان یک حزب سیاسی مشروع و قانونی را مطرح کرد.
بیشتر بخوانید:
پیشنهاد غنی به طالبان: آتش‌بس، آزادی زندانیان، داشتن حزب رسمی و قانونی
او برای این پیشنهاد موارد جزئی‌تری از جمله برقراری آتش‌بس و آزادی زندانیان را مطرح کرد و افزود که آماده است به عنوان بخشی از توافق با طالبان، به بازنگری در قانون اساسی این کشور بپردازد.
این سخنان گویای تغییر قابل توجه در رویکرد سیاسی رئیس جمهوری افغانستان بود چرا که او تا کنون همواره طالبان را «تروریست» و «شورشی» می‌خواند.
مخالفان و مدافعان گفتگو با طالبان
تقریبا تمام بازیگران صحنه افغانستان با پیشنهاد گفتگوی صلح با طالبان در این کشور موافقند. هنوز اظهار نظر رسمی از سوی طالبان در مورد پیشنهاد گفتگو اعلام نشده اما اشرف غنی می‌گوید نشانه‌هایی هم در دولت افغانستان و هم طالبان دیده می‌شود که بیانگر تمایل هر دو سو برای گفتگو است.
به جز رئیس جمهوری، محمد کریم خلیلی، رئیس شورای عالی صلح نیز در حمایت از این پیشنهاد سخن گفته است. به گفته او حکومت افغانستان و طالبان در قبول راه حل نبودن جنگ، با هم نقطه مشترک دارند.
خلیلی روز ۲۳ حوت (اسفند) گذشته گفت: «نباید گذشته‌ها مانعی در مقابل صلح باشد زیرا فکر کردن به گذشته دوباره جوی خون راه خواهد انداخت.»
مخالفان در افغانستان
با این که تقریبا کسی در افغانستان با پیشنهاد گفتگو با طالبان مخالفت جدی ندارد، برخی از سیاستمداران این پیشنهاد را در شرایط حاضر نابجا می‌دانند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
امرالله صالح، رئیس پیشین امنیت ملی اداره اطلاعاتی افغانستان گر چه با نفس این گفتگو مخالفتی ندارد اما می‌گوید مذاکره با این گروه شورشی باید در زمانی انجام شود که آنها در موضع ضعف باشند. این موقعیت به دولت کمک خواهد کرد تا امتیازات و تضمین‌های امنیتی بیشتری در قبال به رسمیت شناختن طالبان به دست آورد.
ایالات متحده آمریکا
آمریکا با آن که سال‌ها در افغانستان در پی شکار طالبان، القاعده و داعش بوده، بلافاصله پس از اعلام پیشنهاد اشرف غنی از آن حمایت کرد. تنها چند روز پس از انتشار سخنان رئیس جمهوری افغانستان در این زمینه، جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا به دیدار او در ارگ حکومتی کابل رفت و گفت که کشورش از پیشنهاد صلح افغانستان به طالبان حمایت می‌کند.
ایران
ایران که به همراه روسیه در ماه‌های اخیر به حمایت از گروه طالبان در رویارویی با نظامیان آمریکا متهم شده بود، اکنون می‌گوید که با پیشنهاد صلح افغانستان موافق است.
سید کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران روز یکشنبه ۵ فروردین در دیدار با رئیس اجرایی دولت افغانستان در کابل ضمن اعلام حمایت ایران از دولت وحدت ملی گفت که جمهوری اسلامی از پیشنهاد مذاکره ارگ با شورشیان طالبان حمایت می‌کند.
اتحادیه اروپا
فدریکا موگرینی، نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای شرکت در نشست افغانستان در تاشکند به ازبکستان سفر کرده است. اما موضع اتحادیه اروپا در مورد پیشنهاد مذاکره دولت افغانستان با سفیر اتحادیه اروپا پیش از این از زبان سفیر این اتحادیه در کابل بیان شده بود.
پیر مایدون ضمن مهم خواندن نشست ازبکستان برای أفغانستان گفت پیام اتحادیه اروپا در این نشست این خواهد بود که طالبان به پیشنهادهای حکومت افغانستان پاسخ بدهند تا راه برای آغاز گفتگوهای صلح باز شود.
پیشتر رولاند کوبیا، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان نیز روز چهارشنبه ۲۳ حوت (اسفند) در جریان بازدید از چین از پیشنهاد دولت اشرف غنی برای گفتگو با طالبان استقبال کرده بود.
چین و پاکستان
چین نیز موافق مذاکره با طالبان در افغانستان است. فرستاده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان در همان روز بازدید از پکن در یک نشست خبری مشترک با میزبان چینی خود دنگ شی‌جون، گفت: «چین و اتحادیه اروپا باور دارند که این پیشنهادِ معنی‌داری است و فرصتی را فراهم و پنجره‌ای را باز می‌کند که باید تمام طرفها در سراسر خطوط درگیری در افغانستان از آن استفاده کنند.»
بیشتر بخوانید:
چین و اتحادیۀ اروپا از طالبان خواستند پیشنهاد گفتگوی صلح را بپذیرد
چین در همکاری با پاکستان و ایالات متحده آمریکا در تلاش است تا با آغاز گفتگوهای صلح افغانستان، به درگیری‌های شانزده ساله در این کشور پایان دهد.
درگیری‌های داخلی افغان‌ها از آن رو برای پکن مهم است که ممکن است این بی‌ثباتی‌ها به سرزمین‌های غربی چین بویژه به ایالت پرتنش سین‌کیانگ، جایی که مردم مسلمان اویغور ساکن هستند، سرایت کند. در سالهای گذشته صدها تن از مسلمانان ایغور در پی درگیری با دولت مرکزی چین کشته شدند.
نتیجه نشست تاشکند در تصمیم‌گیری برای مذاکره حکومت مرکزی افغانستان با طالبان اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت.