دو گروه شبه نظامی فعال در افغانستان یعنی طالبان و داعش دشمن مشترکی علیه خود یافته و در تلاش برای خاموش سازی و حذف آن هستند؛ این دشمن مشترک کسی نیست جز رسانههای این کشور.
در سالهای گذشته خبرنگاران و اصحاب رسانه از حملات این دو گروه افراطی در امان نبودهاند، امری که منجر به مرگ دلخراش عده زیادی از خبرنگاران در افغانستان شده است.
ارعاب و تهدید کلامی، بمبگذاریهای هدفمند و ترور از جملهراههایی است که گروههای پیکارجو برای ارعاب و حذف خبرنگاران از آن استفاده میکنند، روشهایی که گاهی موفق عمل کرده و تعدادی از اصحاب رسانه را به کام مرگ برده و بسیاری آز آنان را مجبور به مهاجرت اجباری از افغانستان کرده است.
در ژانویه ۲۰۱۶ یک مینیبوس حامل خبرنگاران و کارکنان تلویزیون طلوع که در زمره پربینندهترین شبکههای تلویزیونی افغانستان قرار دارد، مورد حمله انتحاری قرار گرفت که در نتیجه آن ۷ نفر کشته و ۲۵ نفر مجروح شدند.
طالبان اعلام کرده بود که کارکنان این تلویزیون و سایر تلویزیونهای پربیننده را شهروندان عادی نمیداند، بلکه آنان را به به عنوان “اهداف نظامی” میشناسد. با این وجود و به گفته لطفالله نجفی زاده، مدیر تلویزیون طلوع، این حادثه سبب توقف فعالیتهای این تلویزیون نشد و کارکنان آن حتی با وجود تهدیدهای افراطی ها همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند.
هدف این گروههای شبه نظامی افراطی از تلاش برای خاموش سازی و وادار ساختن خبرنگاران به خودسانسوری، کاهش پوشش اخبار مربوط به عملیاتهای نظامی این گروهها است؛ چرا که به گفته برخی از کارشناسان رسانه از جمله نجیب شریفی، مدیر کمیته ایمنی روزنامهنگاران افغان، گروه طالبان به این نتیجه رسیده است که رسانهها مانع بزرگی در راه اهداف جنگی آنان است و به همین علت در تلاشند تا اصحاب رسانه را به روشهای مختلف وادار به سکوت کنند. به گفته وی گروههای ستیزهجو خبرنگاران را مجبور به خودسانسوری میکنند و به آنها میگویند که یا چیزی که آنها میخواهند را پخش کنند و یا شبکههایشان را تعطیل نمایند.
با اینحال این تمام ماجرا نیست. با وجود تمامی تلاشها برای ارعاب و حذف فیزیکی خبرنگاران افغان، شمار کسانی که در افغانستان وارد این حرفه میشوند رو به رشد است. بسیاری از خبرنگاران این کشور با وجود آگاهی از خطراتی که در کمین آنهاست بر کار خود پای میفشارند، به این امید که افغانستان را جای بهتری برای زندگی خود و نسلهای بعد از خودشان کنند.
از نمونههای اخیر پایداری خبرنگاران افغان میتوان به اجرای پرویز ساپی، مجری خبری شبکه شمشاد اشاره کرد که به فاصله بسیار کمی پس از حمله داعش به ایستگاه خبری شمشاد شتافت و با دستهای باندپیچی شده به اجرا پرداخت.
Afghan resilience: This anchor got injured on the Islamic State attack on Shamshad TV, now he is back on his show, discussing the attack. pic.twitter.com/Sb5h0nb5yW
— Habib Khan Totakhil (@HabibKhanT) November 7, 2017
حملات مرگبار علیه اصحاب رسانه در افغانستان، این کشور را به یکی از ناامنترین مکانهای دنیا برای خبرنگاران تبدیل کرده است.
در سال ۲۰۱۶ میلادی، ۱۳ نفر از خبرنگاران افغان در اثر حملات گروههای افراطی کشته شدند. افغانستان به همراه مکزیک، بالاترین شمار تلفات جانی در میان اهل رسانه و خبرنگاران در جهان را دارد. یمن و عراق با ۱۱ و ۹ کشته، در جایگاههای بعدی قرار گرفته اند.
#Journalists =Civilians. Attacks on civilians & attacks on #media violate all laws. #Kabul
Shamshadnewstv</a> <a href="https://t.co/TDd1YkB8mE">pic.twitter.com/TDd1YkB8mE</a></p>— UNAMA News (
UNAMAnews) November 7, 2017