حمله انتحاری روز چهارشنبه در کابل که باعث مرگ هفت و زخمی شدن بیست و هشت کارمند شبکه تلویزیون خصوصی طلوع شد، واکنشهای ملی و بین المللی را بر انگیخت. در تازهترین واکنشها، شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار تعقیب، پیگرد قانونی طراحان، تامین کنندگان مالی و حامیان این حمله «تروریستی» شد. رئیس جمهوری و رئیس اجرایی افغانستان در پیامهای جداگانه این حمله را «جنایت نابخشودنی» و «تروریستی» خواندند. رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، سازمان دیدهبان حقوق بشر و عفو بین الملل با محکوم کردن این حمله، خواستار توقف کشتار غیرنظامیان در افغانستان شدند. دفتر معاونت سازمان ملل در افغانستان نیز اعلام کرد که از این پس، عمیقا نگران امنیت کارمندان رسانه در کابل است. عقو بین الملل با انتشار بیانیه ای، این عملیات تروریستی را «حمله ای وحشتناک» علیه آزادی رسانه ها توصیف کرد. سازمان گزارشگران بدون مرز هم جهادگرایی را به عنوان یکی از بزرگترین دشمنان آزادی مطبوعات خوانده و این حمله را به شدت محکوم کرده است.
دستهایی فراتر از شورشیان
داوود ناجی از کارشناسان رسانه در گفتگو با یورونیوز میگوید: «سه ماه قبل شورای نظامی طالبان علیه دو شبکه تلویزیونی در افغانستان تهدید کرده بود اما باور بر این بود که تهدید طالبان در حد حرف بماند اما خلاف انتظار این تهدید عملی شد و سخنگوی طالبان اعلام کرده است که پس از تلویزیون طلوع، تلویزیون یک هدف بعدی حمله طالبان است. این نشان میدهد که امنیت رسانهها و کارمندانش، بیش از گذشته تهدید خواهد شد. به خصوص اینکه کارمندان رسانههای داخلی افغانستان از بیمه حیات و امنیت شغلی برخوردار نیستند، در مقابل تهدیدهای امنیتی بیشتر اسیب پذیر میشوند»
مردم و مقامات ولایتهای مختلف کشور حمله بر کارمندان تلویزیون طلوع را محکوم کردند https://t.co/DX2r9xzSFVpic.twitter.com/hiUsPb4hxK
— TOLOnews (@TOLOnews) 21 Janvier 2016
فدراسیون ژورنالیستان افغانستان روزچهارشنبه سی جدی/دی را روز «چهارشنبه سیاه» در تاریخ رسانههای افغانستان نامید و اعلام کرد: «رابطه رسانهها را با گروه تروریستی طالبان دگرگون خواهد کرد. طالبان تروریست، رسانههای افغانستان از این پس در پالیسی (سیاست) و چگونگی پوشش اخبار طالبان تروریست، تغییرات جدی را اعمال خواهند کرد.»
اقای ناجی در اینباره میگوید: «طالبان بخوبی میدانند که بدون رسانهها در افغانستان، حضور آنها و تصویر آنها غیر ملموس خواهد شد. شکی نیست که عامل این حمله طالبان بودهاند اما، دستهایی فراتر از گروههای شورشی ارزشهای بدست آمده در ۱۵ سال اخیر را نشانه رفته است و در راس آنها، پاکستان و عناصری از درون دولت افغانستان است که در مذاکرات صلح با طالبان هیچ خط قرمزی را مشخص نکردهاند و ارزشهای آزادی بیان برایشان اهمیت ندارد.»
حملات، رسانهها را تضعیف نمیکند
صاحبنظران می گویند که حمله انتحاری روز چهارشنبه نشان داد که امنیت خبرنگاران در افغانستان بیش از گذشته تهدید می شود و تاکنون سابقه نداشته است که کارمندان یک رسانه بطور مستقیم هدف حمله طالبان قرار گیرند.
شاه حسین مرتضوی روزنامه نگار دراینباره به یورونیوز اظهار میدارد:«تمام مردم افغانستان هدف نظامی طالبان هستند و در حملات طالبان کشته و زخمی میشوند که خبرنگاران هم شامل همین اهداف گروههای مردمی است اما هدف قرار دادن کارمندان یک رسانه بطور خاص زنگ خطری برای رسانهها به صدا درآورده است چون حمله اخیر، به منزله حمله به تمام خبرنگاران و آزادی بیان در افغانستان بود که نگرانیهای خبرنگاران را از امنیتشان در محیط کاریشان در رسانه یا بیرون از آن افزایش داده است.»
وی بعید میداند که افزایش حملات، باعث تضعیف رسانهها در افغانستان شود و ادامه میدهد: «واکنشهای گسترده افکار عمومی و نهادهای داخلی افغانستان به حمله اخیر نشان داد که ارزشهای آزادی بیان در جامعه افغانستان نهادینه شده است. همانطور که شبکه تلویزیونی طلوع پس از حمله به کارمندانش در پالیسی رسانه ایش تغییری نیاورد سایر رسانههای داخلی هم در مقابل تهدیدها میایستند.»
روز جمعه صدها شهروند کابل، پیکر مریم ابراهیمی یکی از قربانیان حمله روز چهارشنبه را تشییع کردند. خانم ابراهمی بیست و دو ساله بود.
مریم ابراهیمی؛ دختری که تنها نان آور خانواده اش بود. پدرش در ایران کارگری میکند ومادر بیمارش برای تداوی پاکستان رفته pic.twitter.com/Xn6aRSqXAN
— Hazrat-e-Mahdi (@mahdimudabber) 22 Janvier 2016