آگهییک موسسه مطالعاتی در واشنگتن شکست مکرر ایران در تولید دستگاههای غنی سازی پیشرفته را عامل کنار آمدن ایران با محدودیت های درج شده در توافق برجام خوانده و اعلام کرده است که نگاه داشتن ایران در چارچوب قوانین برجام بسیار مشکل خواهد بود.
به گزارش رویترز، موسسه علوم و تحقیقات بین الملل در گزارش تحلیلی جدید خود در مورد برنامه هسته ای، لزوم نظارت بر ساخت سانتریفیوژ پیشرفته توسط ایران و از سرگیری تولید آنها الزامی خواند و پیش بینی کرد که غنی سازی اورانیوم کم انرژی در طولانی مدت برای تغذیه نیروگاه های هسته ای به صرفه نیست و تنها برای تولید اورانیوم غنی شده و تولید سلاح هسته ای توجیه پذیر است.
موسسه علوم و تحقیقات بین الملل (ISIS) نزدیک به محافظه کاران ایالات متحده که به برنامه هسته ای ایران بسیار بدبین است، به تحلیل و نظارت برنامه های هسته ای کشورهایی نظیر ایران، پاکستان، سوریه و کره شمالی می پردازد.
این موسسه با بر شمردن چندین «تخلف» ایران از معاهده برجام در تحلیل خود می گوید: «مشخص نیست که ایران تولید سانتریفیوژ IR-6 و IR-8 را برای جایگزینی آنچه از دست داده از سر گرفته باشد یا در آینده این کار را انجام دهد اما این مساله را باید با دقت و از نزدیک زیر نظر گرفت و تولید سانتریفیوژ باید توسط آژانس نظارت شود. همچنین بسیار اشتباه خواهد بود اگر شکست ایران در توسعه الیاف کربن و شکسته شدن سانتریفیوژهای پیشرفته ایران را به حساب پایبندی (به برجام) خواند.»
این موسسه معتقد است که فشار و اصرار دولت دونالد ترامپ و بعضی کشورهای اروپایی ایران را وادار کرد که تعداد سانتریفیوژ IR-6 در آبشار رآکتور اتمی را به ۱۰ عدد محدود کند در غیر این صورت تا پیش از آن در آبشارها ۱۳ تا ۱۵ سانتریفیوژ IR-6 عملیاتی بوده است.
گزارش تحلیلی موسسه علوم و امنیت بین الملل بر این باور است که ایران می تواند سانتریفیوژهای شکسته را در عرض چندین هفته یا چند ماه جایگزین کند. این گزارش اضافه می کند که برنامه سانتریفیوژ پیشرفته ایران مشکلات جدی را تجربه می کند و مشکلات پیش روی برنامه هسته ای این کشور اعم از مشکلات فنی و مدیریتی نشان می دهد که احتمالا غنی سازی اورانیوم با انرژی کم برای نیروگاه های هسته ای توجیه اقتصادی نخواهد داشت و تنها توجیه آن غنی سازی اورانیوم برای رسیدن به سلاح هسته ای است.
در گزارش این موسسه آمده است که: «ایران بارها با نقض قوانین از خط قرمزهای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عبور کرده است. بسیاری از این تخلفات و تلاش های ایران حتی از سوی آژانس بین المللی انرژی هسته ای گزارش نشده است.»
ایران با امضای توافق برجام، با محدود کردن برنامه هسته ای خود موافقت کرد و در مقابل، بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و آمریکا توافق کردند تا تحریم های اقتصادی ایران را متوقف کنند.
گزارش موسسه علوم و امنیت بین الملل درباره برنامه هسته ای ایران زمانی منتشر شده است که گمانه زنی های فراوانی نسبت به تائید یا عدم تائید پایبندی ایران به برجام توسط دولت دونالد ترامپ وجود دارد.
رئیس جمهوری ایالات متحده تا نیمه اکتبر تصمیم خود دراینباره را به کنگره این کشور اعلام خواهد کرد.
طرفداران برجام معتقدند که نظارت بین المللی و ادامه برجام مانع از سوق دادن ایران بسوی توسعه سلاح هسته ای خواهد شد و عدم تایید پایبندی ایران به برجام توسط دولت آمریکا می تواند با برگرداندن تحریم ها و شکست توافق برجام در خاورمیانه تنش ایجاد کند.