با گذشت ۱۰ روز از آتش سوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو، همچنان پرسش های متعددی در مورد چرایی و چگونگی این فاجعه برای افکار عمومی بدون پاسخ مانده و شاید به همین دلیل است که انواع کمیسیون‌ها و کمیته‌ها برای بررسی دقیق ابعاد حادثه شکل گرفته است.
روز یکشنبه ۱۰ بهمن‌ماه حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران یک هیات ویژه ۱۰ نفره را برای تهیه یک گزارش ملی در مورد این حادثه مامور کرد.
حکم تشکیل «هیأت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان #پلاسکو». ارائه گزارش ملی ظرف حداکثر ۲ ماه جهت اطلاع مردم.https://t.co/1YO8CBPayy
— حسن روحانی (@Rouhani_ir) January 28, 2017
گفته شده که این هیاتی علمی- تخصصی است و که ریاست آن را محمد تقی احمدی ردیس دانشگاه تربیت مدرس برعهده دارد و قرار است حداکثر ظرف ۲ ماه تهیه و ارائه شود و چند مساله مهم از جمله «علل و عوامل وقوع آتش سوزی و فرو ریختن ساختمان»، «نحوه مدیریت محیطی حادثه»، «کیفیت هماهنگی دستگاه های مسئول در مدیریت بحران»، «راه‌های پیشگیری از تکرار آن» و «اصلاحات ساختاری و مدیریتی لازم» را برای مردم روشن سازد.
همچنین روز یکشنبه ۱۵ تن از اعضای شورای شهر تهران طرحی دو فوریتی را برای تشکیل یک کمیته حقیقت یاب در مورد حادثه پلاسکو اراپه کرد. احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر در مورد وظیفه این کمیته گفت «با وجود اختلاف بین منابع اطلاعاتی و رواج شایعات مختلف، برای مشخص شدن زمینه‌سازیهای فاجعه و قصورها و تقصیرها به منظور آگاهی بخشی عمومی و ارائه تصویری جامع از آن» کمیته حقیقت یاب تشکیل می شود تا ظرف مدت یک ماه با سرعت و دقت کافی، گزارش‌های لازم را ارائه دهد.
یکی از مسائل مبهم که برخی شاهدان حادثه نیز بر آن انگشت گذاشته اند، رابطه بین دو اتفاق جدا از هم در زمان حادثه یعنی آتش سوزی در طبقات بالا از یکسو و سپس انفجار در طبقات پایین از سوی دیگر است.
کمیته حقیقت یاب #پلاسکو، نوشدارو بعد از مرگ سهراب؟
— Ali Hosseini (@Hosseinii_Ali) 28. Januar 2017
عذرخواهی مسئولین، اقدامی بی فایده؟
درست است که نقص ها جبران نمیشود، اما اقدامات مثبتی اند
یکی از کسبه پاساژ پلاسکو روز یکشنبه در این زمینه به خبرگزاری ایسنا می گوید: «سئوالی که باید بپرسم این است که چگونه آتش‌سوزی در طبقات ۸، ۹، ۱۰، ۱۱ و ۱۲ صورت می‌گیرد اما انفجار در طبقه سوم رخ می‌دهد و پس از آن ساختمان به طور کامل فرو می‌ریزد؟ امیدوارم که به صورت شفاف جواب این پرسش داده شود؟»
به گزارش انتخاب، احمد مسجد جامعی در مورد اظهار نظر برخی مسئولان مبنی بر اینکه وجود منبع گازوئیل در بالای ساختمان و انفجار آن باعث ریزش ساختمان شده گفته است: «منبع گازوئیل در طبقه زیر زمین بوده و به نظر می‌رسد اینکه در خبرها می‌گویند در قسمت بالایی ساختمان منبع گازوئیل وجود داشته برای آن است که بگویند اهالی ساختمان بی‌احتیاطی کرده و طبق معمول تقصیر را به گردن مردم بیندازند.»
ابهام یا پرسش دیگر، دلیل عدم استفاده از هلیکوپتر برای خاموش کردن حریق پلاسکو است. مهندس یزدی، دبیر کمیته حمل و نقل و ترافیک شورای شهر تهران، طی یادداشتی در خبرگزاری ایلنا می‌نویسد: «در پاسخ به این پرسش که آیا برای اطفاء حریق برج پلاسکو می توانستیم از هلیکوپتر استفاده کنیم؟ باید گفت آری، بدلیل اینکه ساختمان پلاسکو از ساختمان‌های اطراف خود ارتفاع بیشتری داشته بهمین دلیل می توانستیم با استفاده از هلیکوپتر و هدف گیری جهت شلیک فوم و یا آب به نقاط آتش گرفته، سهل‌تر، سریعتر و دقیقتر آتش را خاموش کنیم و قطعا امروز شاهد این میزان خسارت جانی و مالی نبودیم.»
او اضافه می کند: «علاوه بر این می‌توانستیم از کاربردهای استراتژیک هلیکوپتر برای انتقال نیروها، وسایل و تجهیزات خاموش‌کننده یا راپل نیروهای امدادی و اعزام مصدومان و حتی مدیریت و کنترل عملیات از هوا به سطح اقدام کنیم.»
نکته دیگر، خبر دریافت سیگنال‌هایی از آتش نشانان در داخل ساختمان در روزهای اول مبنی بر زنده بودن آنها است که برخی همکاران آنها در گفتگو با رسانه ها آن را تایید کردند اما توسط برخی مسئولان به شدت تکذیب شد.
همچنین محدود کردن شدید حضور خبرنگاران و عکس برداری آنها از محل، از دیگر نکات مورد پرسش و اعتراض خبرنگاران در طول روزهای آواربرداری بود. خبرگزاری ایسنا در روز پنجم حادثه این زمینه نوشت: «سخنان مدیر روابط عمومی شهرداری باعث شد بسیاری از خبرنگارانی که این روزها گاه و بی‌گاه و بنا به دلایلی نامشخص هر از چندگاهی به بیرون از محدوده هدایت می‌شدند، دیگر رسما حضورشان در محدوده کارگاهی ممنوع اعلام شود و هنوز ساعتی از برگزاری نشست خبری نگذشته بود که بار دیگر خبرنگاران را به بیرون از محدوده کارگاهی هدایت کرده و از آنها خواستند که محدوده را ترک کنند.»
اکنون بسیاری از مردم ایران، به ویژه بازماندگان آتش نشانانی که در این حادثه جان باختند و کسبه پلاسکو و غیر آتش نشانانی که مصدوم شدند و یا کسب و کار خود را از دست دادند در انتظار تحقیق و پاسخی قانع کننده از سوی کمیته ها و کمیسیون‌های حقیقت یاب به پرسش‌ها و ابهامات موجود در این زمینه‌اند.
