فعالان جامعه مدنی افغانستان طی فراخوانی، از نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد خواستند که برای جلوگیری از فاجعه بشری دیگر و شکلگیری مرحله جدیدی از مذاکرات و تفاهم میان حکومت و جنبش روشنایی میانجیگری کند.
پیش از این هم جنبش روشنایی از سازمان ملل متحد خواسته بود که در مورد تظاهرات خونین میدان دهمزنگ تحقیق کند. نماینده ویژه سازمان ملل در نشست روزچهارشنبه شورای امنیت گفته بود که نتیجه تحقیقات را با هر دو طرف (جنبش روشنایی و حکومت افغانستان) در میان خواهد گذاشت.
جمعی از مسئولین و فعالان نهادهای مدنی کابل با برگزاری کنفرانس مطبوعاتی در روز دوشنبه اعلام کردند: «خواستههای جنبش روشنایی مشروعیت دارد و تظاهرات بر مبنای قانون، حق شهروندان افغانستان و دولت موظف به تامین امنیت تظاهرات است.»
خواهش و اصرار فعالان مدنی
فعالان جامعه مدنی افغانستان در این فراخوان، مصرانه از شورای عالی مردمی خواستند که مشکلات امنیتی در این کشور را درنظر داشته باشند و تا روشن شدن نتایج مذاکرات، طرح راه اندازی تظاهرات گسترده و نامحدود را به تاخیر بیندازند.
آنها همچنین تاکید کردند: «حکومت افغانستان برای استحکام نظام سیاسی کشور، در مقابل خواستههای شهروندان افغانستان، توجه و انعطاف لازم را نشان دهد.»
نهادهای جامعه مدنی افغانستان اعلام آمادگی کردند که در روند مذاکرات میان حکومت و جنبش روشنایی به عنوان ناظر شرکت کنند. نگرانی فعالان مدنی افغانستان از انجا ناشی می شود که پس از به بن بست رسیدن رایزنیهای حکومت افغانستان و شورای عالی مردمی جنبش روشنایی، تظاهرات دوم اسد/ مرداد ماه برگزار شد. در این تظاهرات، چند حمله انتحاری به وقوع پیوست و صدها کشته و زخمی برجای گذاشت.
حکومت ناتوان است ما نگرانیم
عبدالودود پدرام، رئیس اجرایی موسسه حقوق بشر و محو خشونت در گفتگو با یورونیوز اظهار داشت: «از ابتدای فعالیتهای جنبش روشنایی، نهادهای مدنی افغانستان از داعیه این جنبش مبنی بر انتقال برق ۵۰۰ کیلو توتاپ براساس ماستر پلان برق افغانستان حمایت کرد و پس از فاجعه میدان دهمزنگ، آن را جنایت جنگی خواند و خواهان تحقیقات همه جانبه یوناما (هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان) در مورد این فاجعه شد، چون باور داریم که حکومت افغانستان توان تحقیقات همه جانبه و به محاکمه کشاندن عاملان فاجعه را ندارد.»
وی ادامه داد: «با توجه به اینکه افغانستان از نظر منطقهای در وضعیت حساس سیاسی و امنیتی قرار دارد و از طرفی فراخوان تظاهرات شش میزان / مهر از طرف جنبش روشنایی اعلام شده است، ما نگران وضع امنیتی شهروندان هستیم. به همین خاطر خواهان میانجیگری سازمان ملل متحد برای پیشبرد مذاکره بین طرفین هستیم.»
این است جنبش روشنایی #Justice4Hazaraspic.twitter.com/OLK6AK3kM4
— Babah (@hussein_qsemi) 1 septembre 2016
جنبش روشنایی در چند روز گذشته، تظاهرات شش میزان/مهر را آغاز تظاهرات نامحدود و گسترده در مقابل نمایندگیهای سازمان ملل در کابل و سایر نقاط جهان اعلام کرده است.
فاجعه بزرگ برای نهادهای مدنی افغانستان
خلیل رئوفی، رئیس گروه کاری مشترک جامعه مدنی افغانستان نیز در این باره به یورونیوز گفت: «ما در طرح مشخصی که برای حکومت افغانستان، جنبش روشنایی و نمایندگی سیاسی سازمان ملل ارائه کردیم از جنبش روشنایی خواستیم که عاقبتاندیش باشد، چون صدها فعال مدنی را در تظاهرات دوم اسد/ مرداد از دست دادیم که این یک فاجعه بزرگ برای نهادهای مدنی افغانستان محسوب می شود.»
به گفته وی، «حمله بر دانشگاه آمریکایی کابل نشان داد که امروزه تمام مراکز فرهنگی و علمی افغانستان، مورد تهدید دهشت افکنان قرار دارد و باید براساس وضعیت امنیتی کشور تصمیم گرفت.»
جنبش روشنایی از پنج ماه پیش به این سو، از حکومت افغانستان خواسته است که برق ۵۰۰ کیلو ولت توتاپ را براساس ماستر پلان برق افغانستان از مسیر بامیان – میدان وردک انتقال دهد تا به این صورت هم امنیت شبکه برق افغانستان افزایش یابد و هم مناطق مرکزی افغانستان بتوانند از برق بهرهمند شوند، اما کابینه وزیران، در مصوبه ماه ثور/ اردیبهشت امسال انتقال برق توتاپ را از مسیر سالنگ تصویب کرد.