آگهیهیات ایرانی که برای مذاکره در باره اعزام شهروندان ایرانی به حج تمتع به عربستان سفر کرده بود، بدون امضای تفاهمنامه به تهران بازگشت.
سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت و سرپرست هیات مذاکرکننده ایرانی، روز شنبه اعلام کرد که ایران در۵ بند تفاهمنامه پیشنهادی با مسئولان سعودی به توافق نرسیده است.
در روزهای گذشته، برخی رسانههای عرب زبان از امضای یک توافقنامه اولیه و پذیرش راه حل عربستان برای صدور روادید الکترونیکی برای زائران ایرانی خبر داده بودند.
در پی حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد پس از اعدام شیخ باقر نمر در دی ماه سال گذشته، عربستان راوابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد. از آن زمان سفارت سوییس در تهران حافظ منافع عربستان است. مقامهای ایرانی از مسئولان سعودی خواسته بودند تا ویزای حجاج ایرانی در این سفارت صادر شود.
آقای اوحدی، «دخالت دیگر دستگاههای عربستان در تنظیم متن پیشنهادی تفاهمنامه» را دلیل عدم دستیابی به توافق، بهویژه در زمینه حمایت کنسولی ایران از زائران عنوان کرده است. با این حال سایت اینترنتی روزنامه الشرقالاوسط در گزارشی، با اشاره به پیشنهادهای وزارت حج عربستان برای حل کلیه درخواستهای ایران، به نقل از مقامهای این وزارتخانه نوشته است که «هیات ایرانی بر تمایل خود برای ترک جلسات بدون امضای تفاهمنامه پافشاری و شامگاه جمعه، جده را [به مقصد تهران] ترک کرد.»
Haj row escalates as Iran and Saudi Arabia miss new deal https://t.co/0nrfl8bM1v
— Reuters Iran (@ReutersIran) May 28, 2016
ایران میگوید سعودی شرایط این کشور را برای تامین کرامت و حرمت زائران نمیپذیرد. سازمان حج و زیارت ایران در اسفندماه سال گذشته با صدور بیانیهای انجام مناسک حج تمتع را منوط به «امضاء توافقنامه متعارف بین سازمان حج و زیارت و وزارت حج عربستان و پذیرش شروط جمهوری اسلامی ایران در راستای حفظ کرامت، شأن و جایگاه حجاج ایرانی» عنوان کرده بود.
در جریان مراسم حج سال گذشته، دستکم هزار تن از حجاج از کشورهای مختلف بر اثر ازدحام در زمان اجرای مناسک جان خود را از دست دادند. بیش از ۴۰۰ تن از قربانیان، ایرانی بودند. وقوع این حادثه مرگبار باعث شد تا لحن مقامات ایرانی و سعودی نسبت به یکدیگر به نحو کمسابقهای تند شود.
اعزام حجاج ایرانی پیش و پس از انقلاب ۱۳۵۷ در چند نوبت مختل شده بود.