آگهیدر حالیکه چند روز از شروع کار بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران می گذرد، خبرگزاری های داخلی از جمع آوری چند کتاب «مسئله دار» به وسیله ماموران ارشاد از غرفه های نمایشگاه خبر می دهند.
به گزارش خبرنگار کتاب ایسنا، در سومین روز برپایی نمایشگاه کتاب تهران، دو کتاب «من و سیمین و مصطفی» نوشته شیوا ارسطویی و «ملت‌ها چگونه شکست می‌خورند» با ترجمه محسن میردامادی و محمدحسین نعیمی‌پور و با مقدمه علیرضا بهشتی که از سوی انتشارات روزنه به چاپ رسیده‌اند، از غرفه ها جمع آوری شده اند.
به گفته یکی از مسئولان غرفه انتشارات روزنه، این دو کتاب مجوز انتشار و عرضه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته‌اند.
جمع آوری کتاب ها از غرفه ها، پدیده تازه ای نیست و هر سال در زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، خبرهایی از جمع‌آوری برخی کتاب‌ها و جلوگیری از توزیع آنها منتشر می‌شود.
مجموعه شعر “منتخبی از شعرهای شاد به همراه چند عکس یادگاری“، سروده فاطمه اختصاری نیز از کتاب های دیگری است که در روزهای گذشته از نمایشگاه کتاب تهران جمع آوری شده است. به گفته همایون امیرزاده، رئیس هیئت رسیدگی به تخلفات ناشران، “تعدادی از شعرهای موجود در این کتاب از سوی برخی خوانندگان خارج از کشور خوانده شده است و لذا کمیته در این زمینه، تخلف را محرز دانسته است.”
خواننده مورد نظر امیرزاده، شاهین نجفی است که در برخی ازآهنگ هایش از اشعار فاطمه اختصاری استفاده کرده است.
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب تهران دربارۀ احتمال عرضه کتاب‌های غیرمجاز به صورت زیرِ میزی گفت: “مسلما اگر چنین چیزی وجود داشته باشد مسئولان نمایشگاه با آن برخورد خواهند کرد.”وزیر ارشاد همچنین گفت: “در سال گذشته هم من به طور روزانه گزار‌ش‌هایی دریافت می‌کردم و متوجه می‌شدم مسئولان با تخلف‌ها برخورد می‌کنند مگر اینکه ما از تخلف مطلع نمی‌شدیم.”
از سوی دیگر علی فریدونی، مدیر هیئت نظارت بر محتوای کتاب های خارجی نمایشگاه کتاب تهران نیز از جمع آوری کتابی خارجی دربارۀ آیت الله خمینی به نام “درآمدی انتقادی درباره خمینی” (A Critical Introduction to Khomeini) خبر داد که به گفته او “چندان با واقعیت ایشان هماهنگ نبود و به ناشر برای عدم عرضه آن تذکر” داده شد. فریدونی گفت: “این کتاب در فهرست کتاب‌های یکی از ناشران برای عرضه در نمایشگاه کتاب تهران وجود دارد که به ناشر اعلام شد حق عرضه آن را در نمایشگاه ندارد.”
مدیر هیئت نظارت بر محتوای کتاب های خارجی در گفت و گو با ایلنا؛ ضمن تشریح روند بررسی و نظارت بر کتاب‌های خارجی برای ارائه در نمایشگاه کتاب تهران گفت: “در نظارت محتوایی ملاک‌ها و معیارهای مشخص و معینی داریم و چنانچه کتابی در چهار زمینه اعتقادی؛ ارزشی؛ حکومتی و سیاسی مشکل‌دار تشخیص داده شود؛ همان قبل از ورود به نمایشگاه به ناشر تذکر داده می شود که این کتاب امکان عرضه در نمایشگاه را ندارد. همچنین به کتاب‌هایی که ضربه‌زننده به حاکمیت ارضی و ملی باشند؛ تذکر داده می‌شود.”
به گفته فریدونی، امسال تعداد محدودی کتاب به این مشکل برخوردند و زیر 10عنوان فاقد امکان عرضه تشخیص داده شدند. به گفته این مسئول وزارت ارشاد، نظارت‌ها در زمان برگزاری نمایشگاه ادامه خواهد داشت.
تخلف های ناشران
همایون امیرزاده، رئیس هیئت رسیدگی به تخلفات ناشران، درباره تخلف‌های صورت‌گرفته از سوی ناشران شرکت کننده در نمایشگاه کتاب تهران و اقدام‌های انجام‌شده از سوی این هیئت به ایسنا گفت: “از روز اول برپایی نمایشگاه در هیئت نظارت عمده‌ترین موارد نظارتی که در نمایشگاه کتاب مد نظر بود احصا شد که این موارد در حوزه کتاب‌های دینی، مواردی از قبیل ترویج و تبلیغ الحاد و اباحه‌گری، تحریف یا انکار مبانی و احکام اسلام، مخدوش کردن چهره پیامبران (ع)، امامان (ع) و بزرگان دین، ترویج چهره‌های منحرف (وهابیت، بهاییت و عرفان‌های کاذب)، نفی و تخریب آموزه‌های اعتقادی و دینی و ترویج و تبلیغ فحشا و اشاعه آن است.
به گفته امیرزاده، در حوزه فلسفه نیز مولفه‌هایی همچون ترویج اندیشه‌های پوچ‌گرایانه، سکولاریسم و اومانیسم افراطی، ترویج و تبلیغ فرقه‌های صوفیه و عرفان‌های شریعت‌ستیز و التقاطی، ترویج و تبلیغ موارد خرافی مثل رمل و اصطرلاب، کف‌بینی، جادو و سنگ‌شناسی از موارد تخلف ناشران شمرده می شود.
رئیس هیئت رسیدگی به تخلفات ناشران، برخی مولفه‌های تخلفات در حوزه علوم سیاسی، اجتماعی و تاریخی را شامل “ترویج آرای گروه‌های محارب، غیرقانونی و ضدانقلاب و همچنین دفاع از نظام سلطنتی و استبداد و تطهیر چهره منفی آنها، تخریب، توهین و اهانت به حضرت امام (ره)، مقام معظم رهبری و مراجع تقلید” دانسته است.
به گفته امیرزاده، “مواردی از قبیل ترویج مسائلی علیه قانون اساسی و انقلاب اسلامی، ایجاد اختلاف و درگیری در میان طوایف قومی، اخلال در وحدت ملی و تمامیت ارضی کشور، تمسخر و تضعیف غرور ملی، روح وطن‌دوستی و ایجاد خودباختگی در مقابل تمدن استعماری، ترویج کتاب، اصول و مبانی صهیونیسم و رژیم اشغالگر قدس و کلیه کتاب‌هایی که اسراییل غاصب را به رسمیت می‌شناسند نیز از مولفه‌هایی هستند که در هیأت نظارت احصا شده و ناظران با کتاب‌هایی که به تبلیغ چنین رویکردهایی بپردازند برخورد می‌کنند.”
رئیس هیئت رسیدگی به تخلفات ناشران همچنین “ترویج آموزه‌های مغایر با فرهنگ اسلامی، رواج سبک‌های غیردینی در حوزه هنر، عرضه مضامین و تصاویر غیراخلاقی و همچنین تبلیغ افراد و جریان‌های هنری فاسد” را نیز از مولفه‌های تخلف ناشران در حوزه کتاب‌های روان‌شناسی برشمرده است. به گفته امیرزاده، ناظران ارشاد با کتاب‌هایی با چنین رویکردهایی برخورد خواهند کرد.
وزارت ارشاد و ممیزی کتاب
از سوی دیگر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه، با اشاره به ممیزی کتاب گفت: “نمی‌توان آنچنان دروازه‌ها را باز کرد تا هر خرافه‌ای به نام کتاب در اختیار دیگران قرار بگیرد یا هر سخن افراطی به نام کتاب یا به نام دین یا به نام انقلاب در اختیار نوجوانان و جوانان ما قرار گیرد و نمی‌توان هم آنچنان سخت‌گیرانه عمل کرد و سودگرایانه که برای مولف و ناشر هر روز زحمت ایجاد کرد و ورود به کوچه‌های پر پیچ و خم در برابر آنها قرار داد.”
روحانی با تاکید بر شفاف شدن ممیزی گفت: “ اصول ما برای نشر باید کاملاً شفاف، روشن و کوتاه باشد. اگر بنا باشد نظارت‌ها سلیقه‌ای شود آنوقت چنان می‌شود که چاپ اول مجاز و چاپ دوم ممنوع و چاپ سوم مستحب می شود، چون سلیقه‌ای است هر کسی به سلیقه ای عمل می کند و خدا نکند که روزی این گونه موضوعات جناحی شود و منافع شخص و جناح مد نظر قرار گیرد.”
کتابخوانی هنرمندان در نمایشگاه کتاب تهران
یکی از برنامه های جذاب نمایشگاه کتاب تهران امسال، کتاب خوانی هنرمندان سرشناس ایرانی در آن است.
آگهیدر این برنامه که به وسیله فرهنگسرای كتاب شهرداری تهران و در غرفه این فرهنگسرا در مصلای تهران برگزار می شود، چهره های سرشناس عالم تئاتر، سینما و ادبیات، کتاب هایی را که خود انتخاب کرده اند برای بازدیدکنندگان نمایشگاه روخوانی می کنند.
در این برنامه که هر روز دو نوبت برگزار می شود، نویسندگان و هنرمندانی چون شیوا ارسطویی، مهدی غبرایی، هوشنگ مرادی کرمانی، نیکی کریمی، داریوش مهرجویی، خسرو سینایی، اکبر عالمی، ایرج راد، بهزاد فراهانی، اصغر همت و بلقیس سلیمانی، کتاب می خوانند.
اتحادیه ناشران به جای ارشاد
امسال برای نخستین بار، بخشی از کارهای اجرایی مربوط به برگزاری نمایشگاه کتاب تهران به اتحادیه ناشران واگذار شده است. علی جنتی، وزیر ارشاد در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه، در مورد واگذاری نمایشگاه کتاب به اتحادیه ناشران گفت: “یکی از مسائل امروز ما و سال‌های اخیر تصدی‌گری بیش از حد دولت است به همین خاطر در نمایشگاه امسال گام نخست برای واگذاری نمایشگاه به ناشران و تشکل‌ها برداشته شد و بخش‌هایی از اجرای آن را به تشکل‌های نشر واگذار کردیم و در سال‌های آینده همه امور را به اهل آن می‌سپاریم.”
به گزارش ایلنا، اغلب ناشران از “عملکرد اتحادیه ناشران که امسال صفر تا صد نمایشگاه را دست گرفته؛ راضی هستند اما همگی می‌گویند: برای نظر دادن درباره شیوه برگزاری نمایشگاه هنوز زود است.”
مسعود کوثری، مدیر انتشارات علمی و فرهنگی در مورد نقش اتحادیه ناشران در برپایی این نمایشگاه می‌گوید: “به نظرم اتحادیه، تلاش خوبی برای برگزاری نمایشگاه کرده. باتوجه به اینکه سال‌ها اتحادیه از مشارکت در برگزاری نمایشگاه دور بوده؛ ممکن است هنوز با فضای نمایشگاهی خود را تطبیق نداده باشد.”
آگهیبه گفته این ناشر، “ با این اتفاق، از میزان تصدی‌گری دولت کاسته می‌شود. ممکن است امسال نقص‌هایی در برگزاری نمایشگاه مشاهده شود اما از اساس خوشبینم که اتفاقات خوبی پیش روست.”
اما کاوه کیاییان؛ از مدیران نشر چشمه (نشری که چند سال از حضور در نمایشگاه محروم بوده) به این تغییرات چندان خوشبین نیست و می گوید: “ باتوجه به اینکه چند سال در نمایشگاه حضور نداشتیم؛ مقایسه عملکرد نمایشگاه امسال با سال‌های گذشته کمی سخت است. امکانات به شکلی است که خیلی تفاوت نمی‌کند برگزاری نمایشگاه توسط اتحادیه ناشران یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده باشد. فضا و تخصیص‌هایی که داده شده؛ بسیار محدود است.”
در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که از روز ۱۵ اردیبهشت آغاز شده، علاوه بر کتاب های ناشران داخلی، آثار بیش از ۲۸۰۰ ناشر خارجی، عرضه شده است.
نمایشگاه کتاب تهران تا ۲۶ اردیبهشت در مصلای تهران برپا خواهد بود.
عکس های بیشتر از نمایشگاه
آگهی
