آگهیدر حالیکه حدود ده ماه تا انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی ایران در اسفندماه باقی مانده است، از وزارت کشور خبر می رسد که به تعدادی حزب جدید که گرایشهای اصلاح طلبانه دارند، مجوز فعالیت داده شده است.
برنامه این هفته «همراه با یورونیوز» با حضور حسن شریعتمداری، رضا علیجانی و رجبعلی مزروعی، از تحلیلگران و فعالان سیاسی در ارتباط با این موضوع برگزار شد.
علیجانی: مجوز به احزاب جدید یک گام به جلو است
در ابتدای این میزگرد اینترنتی، «رضا علیجانی» فعال سیاسی و عضو شورای فعالان ملی- مذهبی و ساکن فرانسه در پاسخ به سوالی درباره ارزیابی خود از شکل گیری احزاب جدید مانند حزب «اتحاد ملت ایران اسلامی» گفت: «مجوزی که به این حزب داده اند نسبت به سالهای قبل یک گام به جلو است اما هنوز از نظر سیاسی به دوران قبل از کودتای انتخاباتی سال هشتاد و هشت نرسیده ایم.»
وی تصریح کرد: «افرادی که در این حزب آغاز به فعالیت کرده اند در واقع افراد بی مسئله تر و بدون پرونده قضایی در جبهه مشارکت هستند.»
این فعال سیاسی معتقد است که سیاست حاکمیت بر این است تا اصلاح طلبان جریان اصلی که برخی در زندان هستند و برخی هم آزاد شده اند اما تحت فشارند به همراه آقای خاتمی حق مشارکت در انتخابات را نداشته باشند اما افرادی غیر از آنها می توانند فعالیت کنند.
وی پیش بینی کرد که نسبت به چند سال گذشته با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس، سالی با شور سیاسی بیشتر پیش رو خواهد بود.
آقای علیجانی در پرسش دیگر درباره پیش شرط های تشکیل یک حزب اصلاح طلب و همچنین نقش دولت در این زمینه گفت: «دولت آقای روحانی با اولویت قرار دادن مذاکرات هسته ای و از طرف دیگر برطرف کردن مشکلات اقتصادی، درباره مشکلات داخلی ضعیف عمل کرده اند.»
وی به منافع دولت در این زمینه اشاره کرد و گفت: «منافع دولت اقتضا می کند که به پایگاه رای خود توجه کند.»
از نظر این فعال سیاسی، بخشی از پایگاه رای دولت ناراضیان اقتصادی بودند و یک بخش قابل توجه هم ناراضیان سیاسی بودند. آقای علیجانی به نقش بخش دوم تاکید کرد و گفت: «از قضا بخش دوم است که قدرت بسیج کردن اجتماعی بیشتری دارد.»
شریعتمداری: حزبی شدن یکی از ضروریات جامعه سیاسی ایران می شود
همچنین «حسن شریعتمداری» از فعالان سیاسی منتقد جمهوری اسلامی در این گفت و گو از هامبورک آلمان شرکت کرد و در پاسخ به سوالی درباره اینکه «آیا صدور مجوزهای اخیر برای برخی احزاب می تواند فراتر از تحرک سیاسی فصلی باشد یا اقتضای برگزاری انتخابات در ایران است؟» گفت: «بخش مهمی از فعالان در جمهوری اسلامی مخصوصا در دولت به این نتیجه رسیده اند، هم اکنون که تشکل های غیر رسمی فعالیت هایی دارند عاقلانه تر این است تا موجودیت احزاب را در محدوده ها و چارچوب های بسیار سخت و تنگ به رسمیت بشناسند.»
به گفته این فعال سیاسی، به این ترتیب وضعیت به گونه ای پیش می رود که شاید حزبی شدن بعد از تغییر قانون انتخابات یکی از ضروریات جامعه سیاسی ایران شود.
وی به رویکرد دیگر حاکمیت در غیاب شخصیت هایی مانند کروبی، خاتمی و موسوی در صحنه سیاسی کشور اشاره داشت و گفت: «حاکمیت می خواهد افرادی که فقط نامی از اصلاح طلبی دارند را راه دهد چرا که می توانند عوامل و عناصر خوش خیم تری نسبت به رهبری و دستگاه های امنیتی باشند. چنین سیاستی هم در کار است و بنابراین هر دو را باید با هم دید.»
از سوی دیگر آقای شریعتمداری درباره حضور جامعه مدنی در انتخابات پیش رو گفت: «تجربه نشان داده است که برای حکومت تعداد شرکت کننده ها در انتخابات مهم است و این موضوع یکی از اصل های مشروعیت جمهوری اسلامی شده است و سعی می کند که تنور انتخابات را داغ کند.»
وی افزود: «در اینکه فعالان جامعه مدنی مانند قبل ممکن است تحریک شود و به عرصه انتخابات وارد شود، بر حسب تجربه، امکان دارد. اما مسئله این است که با تغییر قانون انتخابات اکنون امکان کنترل نهادهای امنیتی، رسمی و مالی در جریان انتخابات بسیار قوی تر شده است.»
مزروعی: در صورت استانی شدن انتخابات، مهندسی آن هم آسانتر می شود
از سوی دیگر «علی مزروعی» نماینده اسبق مجلس و عضو جبهه مشارکت از بروکسل بلژیک در این گفت و گو در پاسخ به سوالی درباره اینکه «آیا تحرکات سیاسی جدید درگیر مصلحت های مربوط به انتخابات مجلس خواهد شد یا حرکت های جدی است که می تواند اصلاح طلبان را کنار هم جمع کند؟» گفت: «فعالیت های حزبی و سیاسی در کشور ما در سالهای بعد از انقلاب دچار قبض و بسط بوده است و روند با ثباتی را طی نکرده است. متاسفانه به دلیل فراهم نبودن شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، احزاب نتوانستند آنچنان که باید، در کشورمان ریشه دار شوند.»
آگهیاین فعال سیاسی معتقد است که امروز بخش زیادی از فعالان سیاسی چه در بین اصلاح طلبان چه در بین اصولگرایان به این نتیجه رسیده اند که اگر بخواهند نظام جمهوری و نظام انتخاباتی کارآمد باشد باید به فعالیتهای حزبی میدان داده شود و جامعه را به سمت فعالیتهای حزبی بکشانند.
آقای مزروعی اضافه کرد: «آنچه در عرصه سیاسی ایران در حال وقوع است رابطه مستقیمی با انتخابات مجلس دارد اما اینکه کیفیت و میزان ورود اصلاح طلبان و همینطور احزاب به این انتخاب چگونه خواهد بود به نظرم دشوار است که بتوان درباره آن صحبت کرد.»
مزروعی در این گفتگو درباره احتمال استانی شدن انتخابات نظر خود را نیز مطرح کرد و گفت: «این طرح در مجلسهای قبل هم بوده است. حتی در مجلس ششم هم تصویب شد اما شورای نگهبان در نهایت آن را رد کرد.»
او اینگونه پیش بینی کرد که این طرح به سرانجام نمی رسد اما در عین حال گفت: «اگر طرح به سرانجام برسد شیوه تازه ای در برخورد با انتخابات خواهد بود و هم اکنون قابل پیش بینی نیست که چه پیامدهای مفید یا مضر خواهد داشت.»
اما این فعال سیاسی برخی فواید و معایب آن را هم برشمرد: «فواید این طرح می تواند این باشد که چهره های ملی تر در انتخابات شرکت کنند اما معایب آن این است که به دلیل فقدان نظام حزبی ساختارمند در ایران، مهندسی انتخابات برای حاکمیت یعنی بخش جناح اصولگرا با این طرح آسانتر خواهد شد.»
آگهیسوال انتهایی یورونیوز از این سه فعال سیاسی و صاحبنظر این بود که در صورت انجام توافق نهایی هسته ای و رفع تحریم ها چه تاثیری در انتخابات آینده خواهد داشت؟ آقای علیجانی در پاسخ گفت: «این موضوع می تواند یکی از عوامل اصلی موثر در انتخابات باشد که اگر دولت آقای روحانی بتواند مذاکرات را به سرانجام برساند قطعا یک شوک اقتصادی وارد خواهد شد و چرخ اقتصاد خواهد چرخید.»
او در عین حال نظر خود را درباره چشم انداز به نتیجه نرسیدن مذاکرات و تاثیر آن در انتخابات آینده را هم ارائه کرد: «اگر مذاکرات به نتیجه نرسد سیاست هایی که بیت رهبری در نظر می گیرد در برخورد با بن بست جدید تعیین کننده خواهد بود.»
حسن شریعتمداری در پاسخ به این پرسش گفت: «اگر آقای روحانی بتواند مذاکرات را به سرانجام برساند این پیروزی بزرگی است. احتمالا آقای روحانی علاقمند باشد که این موفقیت نزدیک انتخابات باشد تا از فضای احساسی آن استفاده کند.»
رجبعلی مزروعی هم در پاسخ به این سوال مشابه، معتقد است که قطعا اگر دولت روحانی مذاکرات را با موفقیت به سرانجام برساند، مسیر دولت در عمل به وعده هایش در زمینه های مختلف هموار خواهد شد.
وی اضافه کرد: «روحانی دو اولویت اصلی داشت که یکی تنش زدایی در عرصه بین المللی و دیگری موضوع اقتصادی بود که اگر این دو عمل شود زمینه های دیگر هم برای فعالیت های دولت و جامعه مدنی فراهم می شود.»
آگهی