آغاز دور تازه مذاکرات هسته ای در لوزان؛ گفتگو با بهروز بیات

آغاز دور تازه مذاکرات هسته ای در لوزان؛ گفتگو با بهروز بیات
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

دور تازه گفتگوهای هسته ای دو جانبه بین ایران و آمریکا، روز یکشنبه ۲۴ اسفندماه در لوزان سوئیس آغاز شد. این دور از گفتگوها که بین محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و جان کری وزیر خارجه ایالات متحده صورت می گیرد، شاید حساس ترین مرحله و در عین حال آخرین مرحله در مهلت تعیین شده برای دست یابی به توافق کلی تا پایان ماه مارس است.

موضوع گفتگوهای دو جانبه، کماکان مسائل حل نشده مربوط به جزئیات برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران و چگونگی برداشته شدن تحریم های شورای امنیت و تحریم های یک جانبه آمریکاست.

مدت این دور از مذاکره دو وزیر خارجه سه روز تعیین شده اما در صورت موفقیت این گفتگوهای دو جانبه، احتمال دارد مهلت آن تمدید شود و وزیران خارجه دیگرکشورهای گروه ۱+۵ نیز به آن بپیوندند.

پس از گفتگوهای روز یکشنبه، وزیر خارجه ایران روز دوشنبه برای گفتگو با فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیران خارجه کشورهای فرانسه، بریتانیا و آلمان به بروکسل خواهد رفت و روز سه شنبه به ادامه گفتگوها در لوزان خواهد پیوست.

اما نکته مهم دیگر در مورد این دور از گفتگوها این است که این بار نیز ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در مذاکرات حضور دارند. آیا این حضور به معنای آن است که بخشی از مسائل مربوط به میزان غنی سازی در ایران هنوز حل نشده است؟

بهروز بیات کارشناس مسائل هسته ای در این زمینه به یورونیوز می گوید: “می توان چنین تصور کرد. البته چارچوب توافق هایی که باید صورت گیرد تا حدودی روشن شده و آن این است که طرف ایرانی نیاز دارد حدی از غنی سازی را نگاه دارد و طرف غرب هم نیاز دارد که در ایران آن حد از اورانیوم غنی شده انباشت نشود تا موجب کوتاه شدن دوران گریز هسته ای شود. این موضوعی است تکنیکی که باید راجع به جزئیات آن هنوز بحث شود و اینکه وزیر انرژی آمریکا و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دوباره در روند مذاکرات هستند، نشانه این است که در بخش تکنیکی هنوز موضوعاتی هست که مورد بحث قرار دارند. این نشانه مثبتی است که دو طرف به توافق نزدیک شده اند و لازم است همه نکات تکنیکی آن بررسی شود.”

جزئیات توافق های فنی در مورد اینکه ایران مجاز به داشتن چه مقدار اورانیوم غنی شده است، هنوز روشن نیست، اما بهروز بیات در این مورد می گوید: “نشانه های بارزی وجود دارد که نگرانی های دو طرف در این مورد درنظر گرفته شده، یعنی تعداد سانتریفیوژهایی که ایران می تواند داشته باشد در حدودی است که تا کنون بوده، شاید اندکی کمتر یعنی حدود ۷۰۰۰ سانتریفیوژ. اما مسئله دیگر این است که چگونه از انباشت اورانیوم در ایران جلوگیری شود. صحبت بر سر این است که میزان انباشت اورانیوم غنی شده در ایران نباید بیش از حدود ۳۰۰ کیلوگرم باشد. اما برای این کار ایران یا باید ظرفیت آنرا داشته باشد که بتواند اورانیوم غنی شده را تبدیل به میله سوخت کند (که به نظر نمی رسد چنین امکانی داشته باشد)، یا اینکه اورانیوم غنی شده را به روسیه بفرستد و میله سوخت بگیرد. باید بر سر این مسائل توافق صورت گیرد تا هر دو طرف بتوانند این توافق را در داخل کشورهای خودشان بفروشند.”

"گفتگوی کامل بخش فارسی یورونیوز با بهروز بیات را اینجا بشنوید"

​ از سوی دیگر جان کری روز شنبه در شرم الشیخ گفت هنوز شکاف های مهمی در مذاکرات وجود دارد و معلوم نیست که تا پایان ماه مارس (یازدهم فروردین ماه) توافق کلی حاصل شود. این در حالی است که چهارماه از فرصت هفت ماهه تمدید شده برای دست یابی به توافق کلی تا پایان مارس به اتمام می رسد و سه ماه بعدی یعنی تا پایان ژوئن، به گفتگو بر سر جزئیات مربوط به توافق کلی اختصاص دارد.

بهروز بیات: “آقای خامنه ای در سخنرانی قبلی خود در جمع سپاهیان که در واقع تایید نتایج مذاکرات بود، موضوعی را اضافه کرد مبنی بر اینکه توافق ها باید یکباره صورت گیرد. اما وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که ما باید تا پایان مارس در بخش اول به نتیجه برسیم. شاید از روی سخن اخیر آقای کری بتوان گمانه زنی کرد که این اندک نرمشی از سوی آمریکاست که اگر تا پایان مارس نتوانستند در چارچوب سیاسی به توافق برسند، فرصت را اندکی فراتر نهند.”

نکته دیگر اینکه در صورت دست یابی هر دو طرف به توافق نهایی، این توافق در چارچوب فصل هفتم اختیارات شورای امنیت به تصویب این شورا نیز خواهد رسید. در این صورت امکان برداشته شدن تحریم های سازمان ملل فراهم می شود. اما آیا این شامل تحریم های یکجانبه آمریکا نیز خواهد شد؟

بهروز بیات: “موضوع مهم این است که برای اینکه تاثیر مخالفان داخلی توافق از هر دو طرف، محدود شود (بویژه طرف آمریکایی با توجه به نامه ۴۷ سناتور آمریکایی)، ایده خوبی است که توافق نهایی به تایید شورای امنیت برسد. اما از آنجا که تحریم های غرب و بویژه آمریکا اساس مشروعیت شان بر قطعنامه های شورای امنیت گذاشته شده، به طور طبیعی اگر شورای امنیت قطعنامه های تحریمی را لغو کند، کار مخالفان بویژه در آمریکا در مورد تحریم های یکجانبه نیز مشکل خواهد شد. یعنی تغییر جوی ایجاد خواهد که جمهوری خواهان آمریکا نتوانند توافق را بهم بزنند. زیرا در چنین حالتی آمریکا را در مقابل متحدان غربی خود در گروه ۱+۵ قرار خواهند داد.”

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

ایران درخواست رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای سفر به تهران را رد کرد

آیا از نگاه غرب میزان آمادگی ایران برای ساخت بمب هسته‌ای به سطح بحرانی رسیده است؟

واکنش ایران به گزارش آژانس درباره افزایش سرعت غنی‌سازی اورانیوم: صحبت تازه‌ای نیست