"رئالیتی شو" مرگ و هیجان را به مخاطب می فروشد

"رئالیتی شو" مرگ و هیجان را به مخاطب می فروشد
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

جلب مخاطب و فروش برنامه های تولید شده، مهترین هدف رسانه هاست. در این میان، ساخت برنامه های هیجان آور که با حضور افراد سرشناس تهیه می شود، یکی از

آگهی

جلب مخاطب و فروش برنامه های تولید شده، مهترین هدف رسانه هاست. در این میان، ساخت برنامه های هیجان آور که با حضور افراد سرشناس تهیه می شود، یکی از راههای مورد استفاده توسط شبکه های تلویزیونی است. در برخی از این نمایش ها، خطر نقش مهمی ایفا می کند و گاه به بهای جان شرکت کنندگان تمام می شود. در تازه ترین حادثه ای که در جریان ساخت یکی از این برنامه ها به نام “Dropped” در نتیجۀ تصادم دو هلی کوپتر حامل شرکت کنندگان رخ داد، هشت نفر جان باختند.

در پی این حادثه، شبکۀ اول تلویزیون فرانسه “ TF1” ساخت این برنامه را متوقف کرده و مدیر کل این شبکه از عدم پخش این برنامه خبر داده است.

نونس پائولینی، مدیر کل شبکۀ اول تلویزیون فرانسه، ضمن اعلام همدردی خود با خانوادۀ قربانیان گفت: “هیچ کس دوست ندارد چنین وضعیتی را تجربه کند و البته برای ما وحشتناک است. ما می خواستیم کمی شادی و هیجان به ببینندگان بدهیم اما حالا در مقابل یک درام قرار داریم.”

البته این نخستین برنامه از این نوع نمایش های واقعی تلویزیونی یا رئالیتی شو نیست که قربانی می گیرد. در سال ۲۰۱۳ و در برنامۀ دیگری که از همین شبکۀ تلویزیونی پخش می شد، شرکت کنندگان مجبور بودند روزهای زیادی را در جنگلی بدون داشتن هیچ گونه امکاناتی بسر ببرند. در خلال این برنامه، یکی از شرکت کنندگان به دلیل ایست قلبی جان باخت و در پی این سانحه، پزشک معالج نیز که به سهل انگاری متهم شده بود، خودکشی کرد.

رئالیتی شو یا نمایش واقعی تلویزیونی از دهۀ ۹۰ میلادی وارد خانه های مردم شد اما نسل جدید این نوع برنامه ها با شیوۀ اجرای متفاوت به برنامه ای به نام “بیگ برادر” یا برادر بزرگ برمی گردد. این برنامه که توسط تلویزیون هلند ساخته شد، زندگی ۲۴ ساعتۀ تعدادی از افراد را طی مدت ۳ ماه و بی پرده به نمایش می گذاشت.

از خلال چنین برنامه هایی که غالب آنها محتوای مبتذل و بی اهمیتی دارد، مخاطب با زندگی شرکت کنندگان همراه می شود و در جریان تمامی اتفاق های روزمره در فضای خصوصی آنها که اینک عمومی شده است، قرار می گیرد.

طی این سالها، این گونه برنامه ها به شکلهای مختلف تکثیر و برای جذب بیشتر مخاطب نیز، با نوع آوریهایی همراه شده اند که گاه خطرناک هم هستند. کارهای عجیب و دور از ذهن از جمله خوردن انواع حشرات، زندگی با جانوران وحشی، جان خود را به خطر انداختن و البته داشتن فیزیک خوب و ظاهر جذاب از ویژگی های این نوع برنامه هاست. هر چه میزان این شکل از کارهای دور از ذهن و البته حضور شخصیت های مشهور در این برنامه ها بیشتر باشد، مخاطبان بیشتری نیز جذب می شوند و در نتیجه سود بیشتری را نصیب سازندگان آن می کند.

البته شرکت کنندگان نیز در صورتیکه از هفت خوان رستم این نوع برنامه های تلویزیونی جان سالم بدر ببرند، دست خالی به خانه نخواهند رفت. ضمن آنکه، شهرت بیشتری نیز برای آنها به ارمغان می آورد.

گفتگو با دومینیک ولتون، مدیر تحقیقات مرکز ملی تحقیقات و علوم فرانسه و متخصص رسانه

دومینیک ولتون، مدیر تحقیقات در مرکز ملی تحقیقات و علوم فرانسه و متخصص رسانه هاست. با وی در مورد سانحۀ مرگ هشت نفر از جمله قهرمانان ورزش فرانسه در جریان ساخت یک برنامۀ واقعی تلویزیونی در آرژانتین گفتگو کرده ایم.

یورونیوز: شاید بتوانیم بگویم که امکان وقوع چنین حادثه ای در هر زمان و مکان وجود دارد. با اینحال این نخستین بار نیست که این نوع از برنامه های نمایشی تلویزیونی، که ویژگی آن ریسک پذیری و روبرو شدن با خطر است، قربانی می گیرد. خاص فرانسه هم نیست. چنین وقایعی در مورد تلویزیون امروز چه چیزی به ما می آموزد؟

دومینیک ولتون: “البته این یک تراژدی است اما امری که در جامعۀ ما تازگی دارد، علاقه مردم به زندگی در خشونت و خطر و ماجراجویی آنهم از راه دور است. یعنی از یک سو، به شدت محتاط هستند و در جامعه هیچ کاری نمی کنند چرا که همه چیز کنترل می شود. از سوی دیگر در مقابل صفحۀ تلویزیون خودشان، یا در مقابل کامپیوتر و بازی های ویدئویی دست به هرکاری می زنند چرا که هر کاری مجاز است. امروزه به واسطۀ [یک شخصیت تلویزیونی] زندگی می کنیم، با شکلی از ارضای خودمان با نگاه کردن از طریق بازیهای تلویزیونی که روزبه روز خطرناکتر می شوند. همه هم این مساله را معمولی می انگارند. البته از آنجاییکه پول زیادی در میان است هر روز بیشتر در یک نوع رقابت برای بهره برداری غرق می شویم. برای دادن یک وجهۀ دراماتیک، به جای افراد معمولی، از شخصیت های شناخته شده در این برنامه ها استفاده می کنیم. به این شکل، در رابطۀ ما و آنها، یعنی بیننده و تهیه کنندگان [و شرکت کنندگان مشهور و شناخته شده]، این مساله که تا چقدر آنها شجاعت دارند، کی خسته یا پیروز می شوند به موضوع اصلی تبدیل می شود.”

یورونیوز: در دهۀ هشتاد، شما کتابی را در مورد همین مساله یعنی قدرت تلویزیون در جوامع بعنوان یک وسیلۀ ایده آل در دموکراسی منتشر کردید. این البته قبل از پیدایش نمایش های تلویزیونی واقعی بود، چه چیز از آنزمان تاکنون عوض شده است؟

دومینیک ولتون: “تنها مسالۀ پیدایش نمایش های واقعی تلویزیونی نیست بلکه موضوع، رقابتی شدن تصویر است. شکل این نوع نمایشها تغییر کرده یعنی از شکل مبتذل دورتر شده اما بیش از پیش دراماتیک، گران و ماجراجو، خطرناک و سودجو شده است. می توانم بگویم که یک جای کار می لنگد، درست عمل نمی کند. اگر یک آدم نیاز دارد در یک چنین نمایش هایی شرکت می کند تا رابطه اش با طبیعت را نشان بدهد یا مثلا قدرت فیزیکی اش را، یعنی اینکه مشکلی هست. دیگر بین زندگی خصوصی و زندگی عمومی، زندگی معمولی و زندگی خطرناک مرزی وجود ندارد. در این میان باید به مسالۀ اخلاق هم توجه کرد.”

یورونیوز: قربانیان این حادثه آدم های مشهوری بودند، قهرمانهای ورزشی که نیاز نداشتند چیزی را ثابت کنند. آیا لازم است برای ساختن یک فرد بعنوان قهرمان کارهای عجیب انجام بدهیم و دورتر برویم؟

دومینیک ولتون: “سوال خوبی است. اینکه به شخصیت هایی که سرنوشت خود را به دست گرفته اند یا در هر زمینه ای قهرمان شده اند، یا کار خارق العاده ای کرده اند، احترام بگذاریم و زندگی آنها را بعنوان یک درس برای دیگران نشان بدهیم، عالی است. ولی شرط لازم در این میان این است در یک محدوده ای بمانیم و این محدوده هم باید زندگی عادی باشد. اینکه مردم خودشان را در معرض خطر قرار بدهند یا چاشنی ماجراجویی را به زندگی خود اضافه کنند، اصلا بد نیست اما [در این برنامه ها] هیچ مرزی برای گذاشتن این افراد در موقعیت های خطرناک وجود نداشت. فکر می کنم اینجاست که باید کنترل یا تنظیم مرزهایی را برای انجام ندادن برخی از فعالیت ها به اجرا بگذاریم یعنی بگوییم که خب می توانیم برخی از کارها را انجام بدهیم اما به این شرط که با خطر جانی روبرو نشویم.”

یورونیوز: رسانه ای شدن، امروز برای ورزشکاران خیلی مهم است و به آنها یک جایگاه برتر می دهد. آیا راههای جایگزین برای این مساله وجود دارد؟

دومینیک ولتون: “در جامعۀ ما، به نادرستی، فقط کسانی را می شناسیم که در تلویزیون ظاهر شده باشند یا بروی اینترنت دیده شوند. برای مشهور ماندن حتی بعنوان یک ورزشکار قدیمی از این منطق رسانه ای شدن استفاده می شود. بعد از مدتی، بین ارزش هایی که برای مشهور شدن لازم است و ارزش های اصولی در ورزش یا سیاست یا هنر فاصله و حتی جدایی ایجاد می شود. می فهمم که برای طولانی تر شدن عمر شهرت خود به تلویزیون روی می آورند تا رسانه ای شوند. پس از مدتی قانون رسانه ای شدن بر این افراد حاکم می شود یعنی دستیابی به شهرت موجب از بین رفتن ارزش هایی می شود که شما ساخته اید. من با تبلیغ گرایی و شهرت طلبی مخالف نیستم اما اصلا درست نیست که آن را به تنها سیستم ارزش گذاری در یک جامعه تبدیل کنیم.”

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

استعفای مدیر فرانسوی به دلیل تهدید به مرگ پس از تذکر حجاب؛ دولت از دانش‌آموز محجبه شکایت می‌کند

انتقال مهاجران برای «پاکسازی» پاریس در آستانه المپیک خشم شهرداران فرانسه را برانگیخت

بالاترین سطح هشدار امنیتی در فرانسه؛ ماکرون: داعش خراسان بارها تلاش کرده به خاک ما حمله کند