اقتصاد اوکراین در آستانه فروپاشی است. قرار است در ازای دریافت کمک مالی معادل ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار از صندوق بین المللی پول، مجموعه ای از
آگهیاقتصاد اوکراین در آستانه فروپاشی است. قرار است در ازای دریافت کمک مالی معادل ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار از صندوق بین المللی پول، مجموعه ای از اصلاحات در این کشور انجام شود. وام دهندگان بین المللی می گویند که دولت باید در این اصلاحات نسبت به اقدامات خود پاسخگو باشد و بودجه بخش دولتی و قدرت اولیگارش ها را هم تضعیف کند. درباره این مسائل با آیواراس آبروماویچوس، وزیر اقتصاد اوکراین گفتگو می کنیم.
یورونیوز: برای انجام چه نوع اصلاحاتی آماده هستید؟
آیواراس آبروماویچوس: «اصلاحات اصلی کاهش مقررات دست وپاگیر است. همچنین فراهم کردن شرایط مساوی برای تمام کسانی که در کسب وکار هستند و بهبود شرایط برای جذب سرمایه گذاران خارجی. دسته دوم، اصلاحاتی است که باید درشرکتهای دولتی انجام شود. حدود ۱۹۰۰ شرکت دولتی داریم که خیلی از آنها مثل شرکت خصوصی عمل می کنند و سودشان به جیب افراد غیردولتی می رود. برنامه جامعی برای از بین بردن این وضعیت داریم، می خواهیم عملکرد مدیران عامل شفاف باشد و از این شرکتها بخواهیم که حساب پس بدهند.»
یوورنیوز: یکی ازسخت ترین مشکلات اوکراین در زمینه اصلاحات، مقاومت آن دسته از افراد است که به رژیم گذشته تعلق دارند و جلوی هر گونه اصلاحات و شفافیت را می گیرند. در اینباره چه خواهید کرد؟
آیواراس آبروماویچوس: «در ارتباط با ادارات دولتی مشکلات بزرگی وجود دارد. با نرخ فعلی ارزهای خارجی، حقوق ماهانه کارمندان کمتر از ۲۰۰ دلار آمریکاست و این حقوق کم باعث فساد می شود، چون کارمند با حقوق کم، مسئول ردوبدل کردن پولهای کلان می شود. لذا می خواهیم در اصلاحات اداری تعداد کارمندان مان را به مقدار زیاد کاهش دهیم و حقوق بقیه را زیاد کنیم. در وزارتخانه من ۵۰ درصد کارمندان را حذف می کنیم و در جستجوی راههایی برای افزایش حقوق بقیه هستیم تا جایی که کارمندان حقوق مناسب داشته باشند و بتوانند از پس مخارج خود و خانواده شان بربیایند.»
یورونیوز: چگونه می خواهید از این ساختار قدرت اقتصادی و سیاسی که اولیگارشی نماینده آن است، خلاص شوید؟ البته این وضعیت در تمام کشورهایی که بدنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به وجود آمدند، برقرار است.
آیواراس آبروماویچوس: «در این کشورها اولیگارشی آنچنانی وجود ندارد، زیرا بعلت وضعیت بد اقتصادی و کم شدن ارزش پول ملی، اولیگارش ها اکنون صاحب شرکتهای تجاری کوچک و متوسط هستند.»
یورونیوز: بله اما بیشتر پول آنها در خارج از کشور به دلار تبدیل شده است.
آیواراس آبروماویچوس: «بله. اما بدنبال وضعیت بد اقتصادی، بسیاری از این شرکتها بدهی های خیلی بزرگ دارند و دارایی خالص شان هم نزدیک به صفر است. بنابراین میزان نفوذ اولیگارشها محدود شده است و مثل گذشته بی حد و مرز نیست. در تجارت گاز، خودمان را از شر واسطه نجات داده ایم. در حال حاضر بیشتر از اروپا گاز می خریم تا از روسیه. در این خریدها هیچ واسطه ای در کار نیست و همه خریدها به شکلی شفاف به انجام می رسد. دیگر خبری از شرکت گاز روس اوکرنرگوها (شرکت انرژی که پیش از درگیریهای اوکراین و روسیه در مورد مسئله گاز در سال ۲۰۰۹، تنها وارد کننده گاز از شرکت روسی گازپروم به نفتوگاز، شرکت ملی نفت و گاز اوکراین بود) و یا میلیونرهایی مثل دیمیتری فیرتاش نیست. این امر آشکارا به نفع جامعه و اقتصاد کشور است. دیگر فساد در تجارت گاز را تحمل نخواهیم کرد.»
یورونیوز: یادآوری کنید که فیرتاش کیست؟
آیواراس آبروماویچوس: «به نظرم می توان گفت که تاجری با سوءشهرت که ازشرکت روسی گازپروم، گاز می خرید و به آن را به اوکراین می فروخت. در اوکراین گاز دو نرخ متفاوت دارد. مردم گازی را که دولت برای آن رایانه میدهد با قیمت پایین می خرند. صنایع برای خرید گاز، باید قیمت بازار آزاد را بپردازند. این دو نرخی بودن، فرصتهای فراوانی برای فساد به وجود می آورد و بخش انرژی نیاز به اصلاحات اساسی دارد. باید شرکت نفت وگاز چند بخش شود. دستکم سه بخش و از سرمایه گذاران و شاید سرمایه گذاران خارجی دعوت شود که در این شرکت ها سرمایه گذاری کنند و البته باید قیمت گاز را خیلی بالاتر ببریم. این قیمت در حال حاضر خیلی پایین است.»
یورونیوز: زیرساختار حمل ونقل گاز، هم برای کشور مهم است، هم برای روسیه و هم برای اتحادیه اروپا. چرا خصوصی سازی این زیرساختار این قدر طول می کشد؟
آیواراس آبروماویچوس: «گمان کنم که فعلاً فروش هرکالایی به روسیه غیرممکن باشد. رابطه فعلی ما با روسیه آن قدر بد است که جامعه چنین چیزی را نمی تواند بپذیرد. واضح است که دولت هم قصد انجام هیچ معامله تجاری با روسیه را ندارد. در حال حاضر که در شرایط جنگ هستیم، گاز شرکت دولتی بخوبی فروخته نمی شود و درآمد چندانی هم عاید دولت نخواهد شد. می خواهیم به وضعیت شرکتهای دولتی رسیدگی کنیم و وضعیتشان را سروسامان دهیم . هنگامی که زمان مناسب فرا برسد و وضع بازار بهتر شود، این بنگاه ها را به سرمایه گذارهایی که از نظر استراتژیک مناسب باشند، خواهیم فروخت.»
یورونیوز: آقای وزیر آیا این درست است که بر اساس اصلاحات مورد نظر صندوق بین المللی پول، قیمت گاز۳۰۰ درصد بیشتر می شود؟
آیواراس آبروماویچوس: «قطعا مالیات بر گاز مقدار قابل ملاحظه ای خواهد بود. قیمت نهایی را اداره ملی برق و گاز تعیین خواهد کرد. موضع دولت این است که وضعیت فعلی و قیمت های کم به سود ثروتمندان است و باید قیمت ها را به سطح قیمت بازار آزاد رساند و به افراد کم درآمد یارانه داد. افراد کم درآمد هم باید درآمدشان را اعلام کنند و درخواست یارانه بدهند. آنگاه هزینه اضافی که باید به دلیل افزایش قیمت بپردازند کاملاً به آنها بازگردانده خواهد شد.»
یورونیوز: به نظر شما برای تعریف فقر چه آستانه ای را باید در نظر گرفت و “فقیر” چه کسی است؟
آیواراس آبروماویچوس: «وضعیت فعلی اقتصادی سبب خواهد شد تعداد کسانی که زیر خط فقر هستند البته افزایش پیدا کند و تعداد آنهایی که باید یارانه دریافت کنند جهش بزرگی پیدا خواهد کرد. از این رو اداره این وضعیت برای وزارت امور اجتماعی، چالش بزرگی خواهد بود. اما ما آماده ایم. پرسنل بیشتر و نرم افزارها و سخت افزارهای بیشتری در اختیار داریم و هر کس که برای دریافت یارانه اش مراجعه کند، یارانه اش را دریافت خواهد کرد.»