کدنویسی حسی «Vibe coding»، رویکردی نوظهور در توسعه نرم‌افزاری است که با بهره‌گیری از هوش مصنوعی زبان طبیعی را به کد رایانه‌ای تبدیل می‌کند، از سوی فرهنگ لغت کالینز به‌عنوان واژه سال ۲۰۲۵ برگزیده شده است.
واژه‌نگارانِ واژه‌نامه کالینز پیکره ۲۴ میلیارد واژه‌ای کالینز را پایش می‌کنند؛ پیکره‌ای که با اتکا به طیفی از منابع رسانه‌ای، فهرست سالانه واژگان تازه و قابل‌توجه را گردآوری می‌کند تا «بازتاب‌دهنده زبانِ همواره در حال تحولِ ما و دغدغه‌های کاربران آن» باشد.
برای سال ۲۰۲۵، واژه‌نامه کالینز اصطلاح کدنویسی حسی«vibe coding» را به‌عنوان واژه سال برگزیده است (که از نظر فنی دو واژه است)؛ هنری برای تبدیل زبان به کد رایانه‌ای با بهره‌گیری از هوش مصنوعی.
این اصطلاح را آندری کارپاتی، مدیر سابق بخش هوش مصنوعی در تسلا و از مهندسان بنیان‌گذارِ OpenAI، وضع کرده است و توضیح می‌دهد چگونه می‌توان با کمک هوش مصنوعی یک اپلیکیشن تازه ساخت و «چنان رفتار کرد که انگار کد اصلاً وجود ندارد»؛ رویه‌ای که به افرادِ غیرکدنویس امکان داده پلتفرم‌های دیجیتال خلق کنند.
واژه‌نامه کالینز آن را چنین تعریف می‌کند: «به‌کارگیریِ هوش مصنوعی که با زبانِ طبیعی هدایت می‌شود برای کمک به نوشتنِ کد رایانه‌ای»؛ و از جهش چشمگیرِ کاربردِ «vibe coding» از نخستین ظهورش در فوریه ۲۰۲۵ خبر داده است.
الکس بیکرافت، مدیرعامل کالینز، گفت: «انتخابِ «vibe coding» به‌عنوان واژه سالِ کالینز، به‌خوبی نشان می‌دهد زبان چگونه همگام با فناوری دگرگون می‌شود.» او ادامه داد: «این امر نشانگرِ یک چرخش بزرگ در توسعه نرم‌افزار است؛ جایی که هوش مصنوعی کدنویسی را در دسترس‌تر می‌کند.»
او افزود: «ادغامِ بی‌دردسرِ خلاقیتِ انسانی و هوشِ ماشینی نشان می‌دهد زبانِ طبیعی چگونه به‌طور بنیادین شیوه تعاملِ ما با رایانه‌ها را تغییر می‌دهد.»
«Vibe coding» دنباله «brat» در سال گذشته است که توسط خواننده بریتانیایی چارلی ایکس‌سی‌اکس فراگیر شد. این واژه یکی از ۱۰ واژهِ فهرستِ کوتاهی بود که قرار بود حال‌وهوا، زبان و دغدغه‌های سال ۲۰۲۵ را بازتاب دهد.
این‌ها آن‌هایی هستند که نزدیک بود انتخاب شوند (و بسیاری‌شان در فهرست کوتاه Dictionary.com برای واژه سال نیز دیده می‌شد):
- Aura farming: پرورشِ عمدیِ یک شخصیتِ متمایز و کاریزماتیک
- Biohacking: فعالیتِ دستکاریِ فرایندهای طبیعیِ بدن برای تلاش در جهت بهبودِ سلامت و طولِ عمر
- Broligarchy: یک حلقه کوچک از مردانِ بسیار ثروتمند که نفوذ سیاسی اعمال می‌کنند
- Clanker: اصطلاحی تحقیرآمیز برای رایانه، ربات یا منبعِ هوشِ مصنوعی (واژه‌ای که در Star Wars: The Clone Wars رواج یافت)
- Coolcation: تعطیلاتی در مکانی با آب‌وهوای خنک
- Glaze: ستایش یا چاپلوسیِ افراطی یا نابه‌جا از فردی
- HENRY: سرواژه «high earner, not rich yet»؛ به کسی گفته می‌شود که با وجودِ درآمدِ بالا هنوز ثروتِ قابل‌توجهی نیندوخته است
- Micro-retirement: وقفه‌ای میان دوره‌های اشتغال برای دنبال‌کردنِ علایقِ شخصی
- Taskmasking: اقدام به ایجادِ تصورِ کاذب از پربازده بودن در محیطِ کار
و اگر سری به خاطرات گذشته می‌زنید، این‌ها واژه‌های سالِ واژه‌نامه کالینز در پنج سالِ اخیر هستند:
- ۲۰۲۰: Lockdown: در اوجِ همه‌گیریِ کووید-۱۹ برگزیده شد؛ «اعمالِ محدودیت‌های شدید بر سفر، تعاملاتِ اجتماعی و دسترسی به فضاهای عمومی»
- ۲۰۲۱: NFT: توکنِ غیرقابل‌تعویض؛ شناسهٔ دیجیتالِ یگانه‌ای که روی بلاک‌چین ثبت می‌شود و برای گواهیِ مالکیت و اصالت به‌کار می‌رود
- ۲۰۲۲: Permacrisis: «دوره‌ای ممتد از بی‌ثباتی و ناامنی»
- ۲۰۲۳: AI: مخففِ هوشِ مصنوعی
- ۲۰۲۴: Brat: واژه‌ای که توسط خواننده بریتانیایی چارلی ایکس‌سی‌اکس فراگیر شد؛ سبکِ زندگی «مشخصه‌اش اعتمادبه‌نفس، استقلال و لذت‌گرایی»