صربستان و مجارستان با پایش نبض رود تیسا، اثرات تغییرات اقلیمی را زیر ذره‌بین برده‌اند صربستان و مجارستان با تبادل داده، به‌دنبال ایجاد سامانه‌ای مشترک برای مدیریت یکپارچه‌ی حوضه‌ی رود تیسا در مرز دو کشورند. هدف: پیش‌بینی دقیق‌تر خطرات هیدرولوژیکی ناشی از تغییرات اقلیمی است.
رودخانه‌ی تیسا، بزرگ‌ترین شاخه‌ی فرعی دانوب ، رودی سرکش و ناآرام است. تغییرات اقلیمی موجب افزایش فراوانی و شدت سیلاب‌ها و خشکسالی‌ها در حوضه‌ی این رود شده است؛ حوضه‌ای که از پنج کشور می‌گذرد. دو کشور از میان آن‌ها، مجارستان و صربستان، تصمیم گرفته‌اند داده‌ها را به‌اشتراک بگذارند و برای واکنش مؤثرتر به این پدیده‌ها با یکدیگر همکاری کنند.
اسلوبودان کولاکوویچ، دانشیار دانشگاه نوی ساد و هماهنگ‌کننده‌ی پروژه‌ی اَدَپتیسا خاطرنشان می‌کند که «هدفماتوسعه‌ییکپلتفرممدیریتیکپارچه‌یمدیریتمنابعآباست،فضاییدیجیتالکهدرآنکارشناسان،نهادهاوتصمیم‌گیرندگاندوسویمرزبتوانندداده‌هارامبادلهکنند،خطرهاراپیش‌بینیکنندوواکنش‌هایفوریراهماهنگسازند. درگامپایانی،اینپروژهنهادهایکلیدیصربستانومجارستان،دانشگاه‌هاوشرکت‌هایدولتیمدیریتمنابعآبراگردهمآوردهاستتابابه‌اشتراک‌گذاریتجربه،فناوریودانش،باتأثیراتفزاینده‌یتغییراتاقلیمیمقابلهکنند_»._
بیش از شصت داوطلب ــ شامل معلمان، دانشجویان و شهروندان ــ در شانزدهم اکتبر در شهر بِچِی صربستان گرد هم آمدند تا زباله‌های قابل‌مشاهده را در امتداد دو سوی رود و بستر آن، در مسافتی حدود دوازده کیلومتر، جمع‌آوری کنند. این برنامه‌ی پاک‌سازی در صربستان، یکی از گام‌های اجرایی پروژه‌ی اروپایی بین‌منطقه‌ای اَدَپتیسا به شمار می‌رود. به‌گفته‌ی کولاکوویچ، «وقتیسیل‌هایبزرگیرخمی‌دهد،امواجحجمزیادیزبالهراحملمی‌کنندومابامشکلاتیروبه‌روشده‌ایمکهازبخش‌هایبالادسترودسرچشمهمی‌گیرد؛زباله‌هاازاوکراینومجارستانراهمی‌افتندوتاصربستانمی‌رسند.» اینپسماندهاموجببروزدشواری‌هایفراوانیدرسواحلصربستانشده‌اند_._ اینفعالیت‌هادقیقاًباهدفآگاه‌سازیجامعهانجاممی‌شود_.»_
به‌صورت هم‌زمان، تیمی از پژوهشگران مشغول نمونه‌برداری از آب رود تیسا، هم در کناره و هم در بخش میانی بستر رودخانه است. آن‌ها به‌لطف یک آزمایشگاه کوچک قابل‌حمل که توسط این پروژه تأمین مالی شده است، کیفیت، pH و فتالات و آفت‌کش‌ها و میزان چند شاخص دیگر را مطالعه می‌کنند.
اما آیا جمع‌آوری زباله و آزمایش آب به پیشگیری مؤثرتر از سیلاب کمک می‌کند؟ مایا پتروویچ، هماهنگ‌کننده‌ی این فعالیت در پروژه، توضیح می‌دهد که «هرنمونه‌ایکهامروزمی‌گیریم،هرتحلیلیکهانجاممی‌دهیم،هرکیلوزباله‌ایکهجمع‌آوریمی‌کنیم،درواقعدرپلتفرممدیریتمنابعآبمابهکارگرفتهخواهدشد. بنابراینتلاشخواهیمکردبررسیکنیمکهآیامدلیکهدرحالتوسعه‌یآنهستیمــودرآیندهبرایپیش‌بینیسیلابازآناستفادهخواهیمکردــدقیقودرستعملمی‌کندیانه_._
میلیان یووانوویچ، داوطلب و ساکن منطقه وویوودینا، هنوز سیل سال ۲۰۰۶ را فراموش نکرده است. رود تیسا از بستر خود طغیان کرد و کلبه‌ی قدیمی او را ویران کرد؛ هرچند خوشبختانه توانست آن را با مصالحی محکم‌تر بازسازی کند. «خانه‌ام کاملاً زیر آب رفت. فقط شصت سانتی‌متر از سقف بیرون از آب باقی مانده بود. به‌سمت بچی نگاه کردیم و چشم‌انداز پیش رو درست شبیه دریا بود. بستر رودخانه کاملاً ناپدید شده بود.»
حفظ و ثبت پیشینه‌ی رفتاری رودخانه، گامی اساسی در مدیریت خطر سیلاب است
پروژه‌ی اَدَپتیسا با تکیه بر پایش رود و تبادل داده‌ها، به‌دنبال ایجاد سامانه‌ای یکپارچه برای مدیریت رود تیسا در این ناحیه است. سامانه‌های دولتی مدیریت منابع آب در هر دو کشور از این داده‌ها استفاده خواهند کرد. این اطلاعات از طریق وب‌سایت اداره‌ی مدیریت آب منطقه‌ای سفلی تیسا در شهر سگد، مجارستان، در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. توسعه‌ی این سامانه با بهره‌گیری از هوش مصنوعی انجام می‌شود تا بر پایه‌ی ترکیبی از داده‌های هیدرولوژیکی تاریخی، اندازه‌گیری‌های لحظه‌ای و شبیه‌سازی‌های مدل‌های هیدرولیکی، سیل‌ها و خشکسالی‌ها را پیش‌بینی کند.
کل بودجه‌ی پروژه‌ی اَدَپتیسا ۱.۴میلیون یورو برآورد شده است؛ ۸۵درصد از این مبلغ را اتحادیه‌ی اروپا در چارچوب سیاست انسجام خود تأمین کرده و مابقی را نهادهای همکار در مجارستان و صربستان پرداخت کرده‌اند.
درحالی‌‌که در سال ۲۰۰۶ سطح آب رود تیسا بیش از ده متر بالا آمده بود، اکنون در شهر سِگِد ارتفاع آب رودخانه به‌سختی به یک متر می‌رسد. پیتر کُزاک، رئیس اداره‌ی منطقه‌ای مدیریت منابع آب تیسا‌ی جنوبی (ATIVIZIG)، تأکید می‌کند: «خشکسالیشدیداست_.»_او خاطرنشان می‌کند که «اینتحلیل‌هابهماکمکمی‌کننددلایلاصلیتغییراترابهتردرککنیموبه‌این‌ترتیب،باکمکاینابزارهامی‌توانیمارزان‌ترینوسریع‌ترینراه‌حل‌هارابرایاحیایآب‌هایسطحییاایجادمناطقجدیدنگهداشتآبپیداکنیم.»
از نظر او، بدترین سناریو همان وضعیت کنونی است: «بارشاندک،درپیآندمایبسیاربالا،تبخیرشدیدآبوکاهشچشمگیرجریانرودخانه.»