در لیتوانی، شمار مبتلایان به بیماری سل از بالاترین میزانها در اتحادیهی اروپاست. نوسازی بیمارستان کائوناس با حمایت مالی اتحادیهی اروپا، با بهرهگیری از نوعی آزمایش ژنتیک که قادر است بیماری را ظرف چهار ساعت تشخیص دهد، به کنترل بیماری کمک خواهد کرد.
سل از مرگبارترین بیماریهای جهان به شمار میرود و تقریباً ۱۱میلیون نفر را در سراسر جهان مبتلا میکند. لیتوانی یکی از کشورهای اروپایی با بیشترین میزان ابتلاست؛ ۲۳ مورد بهزای هر ۱۰۰هزار نفر، درحالیکه این رقم در فرانسه فقط ۷ مورد است. فروپاشی ساختارهای بهداشتی پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی زمینهساز افزایش موارد ابتلا به سل شد. در سال ۱۹۹۸، میزان ابتلا ۸۷ مورد بهزای هر ۱۰۰هزار نفر جمعیت بود. از آن زمان تاکنون، این کشور کوچک با جمعیتی زیر سه میلیون نفر کوشیده است مسیر خود را بهسوی ارزشهای نزدیکتر به اروپای غربی بازتعریف کند.
برای مهار این بیماری، اتحادیهی اروپا در بازسازی بیمارستان رومانیایی در شهر کائوناس، دومین شهر بزرگ کشور، سرمایهگذاری کرده است. این مرکز بخشی از «کائوناس کلینیکوس»، بزرگترین مجموعهی بیمارستانی در منطقهی بالتیک است.
بیمارستان رومانیایی از سال ۱۹۳۷ به درمان بیماران مبتلا به سل پرداخته است. در اوج همهگیری، اینجا ۵۰۰ تخت وجود داشت. امروز ۱۵۰ تخت باقی مانده است که بیشتر آنها در اختیار بیماران مبتلا به سل است.
بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ ساختمان قدیمی بازسازی شد؛ پروژهای به ارزش بیش از ۱۳ میلیون یورو که ۸۵ درصد هزینهی آن را سیاست انسجام اتحادیهی اروپا تأمین کرد.
حاصل این پروژه، اتاقهای مدرن و تجهیزاتی پیشرفته است. این بیمارستان اکنون به فیبروسکوپ مجهز است تا بتواند برونکوسکوپی انجام دهد؛ روشی برای معاینهی نایژهها که در تشخیص سل حیاتی است.
این بیمارستان بخش تصویربرداری با اشعهی ایکس را دیجیتالی کرده است؛ تصاویر در یک پایگاه داده ذخیره میشوند و پزشکان سراسر کشور میتوانند آنها را مشاهده و بررسی کنند. اما انقلابیترین پیشرفت، نوعی آزمایش ژنتیک نوینی است که ظرف چهار ساعت تشخیص قطعی را ممکن میسازد و مقاومت دارویی را هم مشخص میکند. این نمونهها از سراسر لیتوانی جمعآوری میشوند
این کار امکان آغاز درمان را در سریعترین زمان ممکن فراهم میکند.
درمان این بیماری مبارزهای بلندمدت است. بهویژه اگر بیمار نسبت به درمان استاندارد سل، از جمله داروی ریفامپین (ریفامپیسین) یا سایر داروها مقاوم باشد. در موارد سل مقاوم به چند دارو، درمان میتواند بهجای شش ماه تا دو سال طول بکشد.
یکی از بزرگترین چالشهای بیماری سل این است که شناسایی آن دشوار است. دکتر گرتا موستیکینه توضیح میدهد که علائم این بیماری شامل سرفه، تب، کاهش وزن و خستگی است.
آلما شش ماه است که اینجا در بیمارستان بستری است. درمان او ممکن است ۱۸ ماه طول بکشد. اگر خوششانس باشد، میتواند درمان را در خانه به پایان برساند. چند روز اول در این بیمارستان، که ۱۰۰ کیلومتر از خانهاش فاصله داشت، خیلی سخت گذشت.
او نگران قضاوت و نگاه منفی اطرافیانش بود. همکارانش رفتار خوبی با او داشتند، اما از آنها آزمایش گرفته شد. آلما به کار سابقش، که در آن سبزیجات را در محیطی سرد مرتب میکرد، بازنخواهد گشت؛ چراکه دیگر توان تحمل دمای پایین را ندارد.
سل بیماریای است که ممکن است وارد بدن شود، اما در بسیاری از موارد هیچگاه فعال نمیشود. از ۲میلیارد فرد آلوده به این بیماری در جهان، فقط ۵درصد دچار علائم بیماری میشوند. این بیماری بیشتر افراد محروم و مبتلایان به اعتیاد الکل را درگیر میکند. اما هرکسی ممکن است در صورت تماس با فرد مبتلا به سل که سرفه میکند، بیمار شود
بیمارستان کائوناس به مبارزه برای کاهش میزان سل ادامه میدهد. در طول ۶۰ سال گذشته، شمار بیماران مبتلا به سل در لیتوانی ۹۰درصد کاهش یافته است.