انتشار ویدئوهایی از تمسخر نیکلا سارکوزی توسط هم‌بندانش در زندان «لا سانته» پاریس، در شبکه‌های اجتماعی به سرعت فراگیر شده و ضمن جنجالی شدن در شبکه‌های اجتماعی، بحث‌های عمومی داغی را در باره دسترسی زندانیان به تلفن همراه به راه انداخته است.
نیکلا سارکوزی، رئیس‌جمهوری سابق فرانسه، از ۲۱ اکتبر دوران محکومیت پنج ساله خود را در زندان آغاز کرد. او به جرم توطئه برای تأمین مالی کارزار انتخاباتی ریاست‌جمهوری سال ۲۰۰۷ خود با پول‌های غیرقانونی معمر قذافی، رهبر سابق لیبی، مجرم شناخته شد.
در یکی از ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی که توسط تیم راستی‌آزمایی یورونیوز مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت، یک زندانی در حال فیلم‌برداری از میان میله‌های سلول خود دیده می‌شود.
او با اشاره به آن سوی حیاط زندان می‌گوید: «سارکو [سارکوزی] درست همان‌جا در بخش انفرادی است، تک و تنها در سلولش.» این زندانی در ادامه فریاد می‌زند: «ما همه چیز را می‌دانیم، انتقام قذافی را خواهیم گرفت؛ همه چیز را می‌دانیم، سارکو!»
برنامه راستی‌آزماییِ «کیوب» ویدئوی دیگری را شناسایی کرده که به صورت زنده از تیک‌تاک فیلم‌برداری و پخش شده و حیاط زندان را در شب نشان می‌دهد.
زندانی حین فیلم‌برداری، در حالی که می‌خندد، یکی از کامنت‌های مخاطبان را که نوشته بود «با سارکو تماس بگیر» می‌خواند و پاسخ می‌دهد: «اگر می‌خوای بیدارش کنم، پول بفرست، مگه فکر کردی مجانیه؟»، سپس فریاد می‌زند: «سارکوزی! نیکلا!»
درخواست پول از سوی زندانیان برای صدا زدن نام سارکوزی، با موارد واقعی دیگری همخوانی دارد که طی آنها زندانیان (در مواردی غیرمرتبط با سارکوزی) در تیک‌تاک پست گذاشته و درخواست کمک مالی کرده بودند.
دفتر دادستانی پاریس تأیید کرد که حداقل یکی از ویدئوهای شناسایی شده توسط «کیوب» معتبر است و افزود که سه زندانی در تاریخ ۲۲ اکتبر در این رابطه در بازداشت پلیس قرار گرفته‌اند.
در بیانیه دادستانی آمده است: «بازرسی اداری توسط مدیریت زندان انجام شد که طی آن دو دستگاه تلفن همراه توقیف شد.» این دفتر همچنین افزود: «دادستانی عمومی پاریس تحقیقاتی را در مورد تهدید به مرگ، که پرونده آن به حوزه سوم پلیس قضایی سپرده شده، آغاز کرده است. سه زندانی حاضر در سلول بازداشت شده‌اند.»
ما هر دو ویدئویی را که شناسایی کرده بودیم برای یک سازمان مدافع حقوق زندانیان که با نقشه زندان «لا سانته» آشنایی دارد، فرستادیم و آنها صحت فیلم‌ها را تأیید کردند.
فرانسوا کوربر، بنیان‌گذار سازمان حقوق زندانیان فرانسه موسوم به «روبن دِ لوا» (Robins des Lois) که خود ۲۵ سال را در زندان گذرانده، به یورونیوز گفت: «زندانیان در این ویدئوها در سلول‌هایی که روبروی بخش‌های انفرادی و تأدیبی قرارگرفته، حبس هستند.»
کوربر افزود: «آنها فریاد می‌زنند تا به دوستانشان اطلاع دهند نیکلا سارکوزی کجاست. زندانیان جدید اغلب در بدو ورود با "استقبال" و خوش‌آمد‌گویی روبرو می‌شوند، اما وقتی، فرضاً، یک خواننده رپ مشهور وارد می‌شود، معمولاً استقبال گرم‌تری از او به عمل می‌آید.»
آیا داشتن تلفن همراه در زندان‌ها مجاز است؟
تعدادی از چهره‌های سیاسی برجسته در فرانسه نیز برخی از ویدئوهای منتشر شده توسط زندانیان در فضای مجازی را به اشتراک گذاشته‌اند.
مارین لوپن، رهبر جریان راست افراطی فرانسه که در حال حاضر دوران فرجام‌خواهی در خصوص محکومیت اختلاس خود را طی می‌کند، یکی از ویدئوها را در شبکه اجتماعی ایکس بازنشر کرد و نوشت: «شکی ندارم که برخی افراد باید از این وضعیت خوشحال باشند. اما می‌خواهم باور کنم که میلیون‌ها فرانسوی، مانند من، احساس انزجار می‌کنند.»
با این حال، برای بسیاری از مردم، نه رفتار هم‌سلولی‌های سارکوزی، بلکه وجود تلفن همراه در زندان‌ها موضوعی نگران‌کننده‌تر است.
زندان «لا سانته» پس از نوسازی پنج‌ساله و بازگشایی در سال ۲۰۱۹، به اولین زندان فرانسه تبدیل شد که به تلفن‌های ثابت در سلول‌های انفرادی مجهز است.
در این زندان همچنین سامانه‌ای برای مختل‌کردن امواج تلفن همراه به‌منظور مقابله با استفاده غیرقانونی از موبایل فعال شده است.
با این حال، علی‌رغم اقدامات انجام شده توسط مسئولان زندان «لا سانته» و همچنین ممنوعیت رسمی دولت فرانسه برای استفاده از تلفن همراه در داخل زندان‌ها، استفاده از گوشی‌های همراه امری رایج هستند.
بر اساس اعلام وزارت دادگستری فرانسه، در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۳ هزار تلفن همراه در زندان‌ها توقیف و در سال بعد از آن نیز ۴۰ هزار دستگاه دیگر کشف و ضبط شده است.
به گفته کوربر، بنیان‌گذار سازمان مدافع حقوق زندانیان: «دلایل متعددی وجود دارد؛ اما در نهایت، فساد در زندان‌ها واقعیتی است و به همین خاطر تلفن‌ها وارد می‌شوند. گاه مدیریت زندان نیز عملاً چشم خود را می‌بندد، زیرا وجود تلفن‌ها تا حدی نظم را حفظ می‌کند. بسیاری از زندانیان از تلفن برای تماس با خانواده خود استفاده می‌کنند. بعضی حتی هر شب با فرزندانشان از طریق تماس تصویری شام می‌خورند.»
او افزود: «فناوری‌های ایجاد اختلال در امواج نیز چندان کارآمد نیستند، به ویژه در مناطق پرجمعیت؛ با توجه به اینکه زندان «سانته» درست در قلب پاریس قرار دارد. این واقعیت نیز وجود دارد که گاهی اوقات زندان‌ها از طریق شنود مکالمات تلفن‌های زندانیان، اطلاعاتی به دست می‌آورند.»