پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا این روزها با انتقاد شدید رهبران مخالف روبهروست؛ آنها او را به تحریک معترضان حامی فلسطین برای برهم زدن نظم مرحله پایانی مسابقه دوچرخهسواری «ووئلتا» که موجب لغو آن شد، متهم میکنند.
دوچرخهسواران آخر هفته گذشته، در حالی که تنها ۶۰ کیلومتر با خط پایان فاصله داشتند، از ادامه مسابقه بازمانند زیرا معترضان حامی فلسطینیها موانع را واژگون کرده و بخشهای کلیدی مسیر در مرکز مادرید، از جمله «گران ویا»، یکی از شلوغترین خیابانهای شهر را مسدود کردند.
بدین ترتیب، مرحله پایانی «ووئلتا» به دلیل نگرانیهای امنیتی لغو شد و در درگیری معترضان با پلیس، ۲۲ افسر پلیس مجروح و دو نفر بازداشت شدند.
اگرچه یوناس وینگگارد، دوچرخهسوار دانمارکی به عنوان قهرمان نهایی رقابتها معرفی شد، اما مراسم سنتی اهدای جوایز روی سکو لغو گردید و و برگزارکنندگان اختلال در این رویداد را «کاملا غیرقابل قبول» خواندند.
اظهارات سانچز و واکنشها
پدرو سانچز در نشستی توسط حزب سوسیالیست کارگران اسپانیا (PSOE) در اندلس برگزار شده بود، هم به مسابقات پرداخت و هم به شرایط سیاسی کشور اشاره کرد.
او گفت: «میدانستید که امروز مسابقه ووئلتا اسپانیا به پایان میرسد؟ وولتای ما، مسابقه دوچرخهسواری ما. اجازه بدهید احترام و قدردانی مطلق خود را به ورزشکاران ابلاغ کنیم، اما همچنین باید مردم اسپانیا را که برای آرمانهای عدالتخواهانهای همچون قضیه فلسطین به پا میخیزند، مورد تحسین قرار دهیم.»
نخست وزیر اسپانیا افزود: «من به کشوری افتخار میکنم که با وجود تنوعها، بر سر یک آرمان عدالتخواهانه مانند حقوق بشر متحد میشود. زنده باد مردم اسپانیا.»
این جملات، هرچند اشارهای صریح به اعتراض یا توقف مسابقه در بر نداشت و سانچز در کنار ستایش معترضان، ورزشکاران را نیز تحسین کرد، با این حال از سوی سیاستمداران مخالف به عنوان نوعی تشویق و تحریک به اعتراض تعبیر شد.
واکنش تند اپوزیسیون
آلبرتو نونیز فیخو، رهبر حزب محافظهکار مردم در این خصوص گفت: «رئیس دولت صبح امروز اعتراضی را تشویق کرد که از روزها قبل نشانههایی از خشونت در آن دیده میشد. همین امر او را مسئول اعمال خشونتبار بعدی میکند.»
او همچنین در نامهای سرگشاده سانچز را به «دادن مجوز»، «ترغیب» و «واداشتن» معترضان به ایجاد اخلال در مسابقه متهم کرد و نوشت: «رئیس دولت به رفتار عدهای قلیل افتخار میکند که برای نشان دادن حمایت از غزه، موانع را به سمت پلیس ملی پرتاب کردهاند.»
خوسه لوئیس مارتینس-آلمیدا، شهردار مادرید و عضو حزب مردم نیز در روز وقوع حادثه صریحا پدرو سانچز را متهم کرد و گفت: «امروز مادرید در میان خشونت غرق شد و من نخستوزیر را مسئول مستقیم آن میدانم، زیرا سخنان غیرمسئولانه صبح امروز او، معترضان را تحریک کرد.»
ایزابل دیاز آیوخو، رئیس منطقه مادرید و دیگر عضو حزب مردم، در توییتی نوشت: «وقتی رئیس کشور، تحریم ووئلتا را تشویق میکند و دست به ستایش کسانی میزند که موجب هرجومرج در خیابانها شدهاند، مسئول هر درگیری خواهد بود.»
او همچنین پدرو سانچز را متهم کرد که ملاحظات سیاسی و فرصتطلبی حزبی را بر وحدت ملی و امنیت عمومی ترجیح داده و تاکید کرد که سخنان نخستوزیر، «رادیکالها را جسورتر کرده است.»
واقعیت ماجرا و واکنش جناح چپ
در حقیقت، پدرو سانچز نه فراخوان به اعتراض داده بود و نه از اخلال در مسابقه حمایت کرده بود. سخنان او بیشتر اظهار همبستگی با شهروندانی بود که برای حقوق بشر به شکل مسالمتآمیز بسیج میشوند؛ او همزمان ورزشکاران را صریحا ستود، بیآنکه به موضوع بستن مسیر یا هدف گرفتن رقابتها اشاره کند.
در واقع، اعتراضات از پیش در جریان بود و در مراحل قبلی مسابقه نیز تظاهرات مشابه دیده میشد و پلیس برای مواجهه با آنها در آمادهباش قرار گرفته بود.
در سوی دیگر، چپگرایان اسپانیا نیز از زاویهای متفاوت به سانچز تاختند. آنها معتقد بودند اظهارات سانچز ریاکارانه بوده است. آنها او را به ریاکاری متهم کردند که در اظهاراتش معترضان را تحسین میکند اما بعد به پلیس اجازه سرکوب آنها را میدهد.
گابریل رافیان، از حزب چپ جمهوریخواه کاتالونیا در این خصوص گفت: «سانچز پلیس را برای سرکوب همان معترضانی فرستاد که آنها را تحسین کرده بود.»
یونه بلارا، عضو حزب پودموس نیز افزود که اگر سانچز واقعا معترضان را تحسین میکرد، باید «عملیات گسترده پلیس» در مادرید را برمیچید.
به باور جناح چپ، مشکل اصلی نه تحریک اعتراضات، بلکه ناتوانی پدرو سانچز در ایستادگی در کنار معترضان در لحظهای بود که این حمایت بیش از پیش مورد نیاز بود.