اتحادیه اروپا با هدف تضمین ایمنی و احترام به ارزشها، قانون هوش مصنوعی تصویب کرد. برای اجرای بهتر آن از سال آینده، منشور رفتاری داوطلبانهای تهیه شده است. اما برخی شرکتها نگراناند که این مقررات به نوآوری آسیب بزند.
اتحادیهی اروپا از شرکتهای سازندهی چتباتهای مولد مانند چتجیپیتی، میسترِل، جمینای و کلود خواسته است تا «منشور رفتاری داوطلبانه» هوش مصنوعی با کاربرد عمومی را امضا کنند.
با امضای این منشور و پایبندی به مفاد آن، فعالیتهای این شرکتها مطابق با «قانون هوش مصنوعی» اتحادیهی اروپا تلقی میشوند؛ قانونی که در سال ۲۰۲۴ لازمالاجرا شد و استفاده از هوش مصنوعی را بر اساس میزان خطر در چهار سطح، از «حداقلی» تا «غیرقابل قبول»، طبقهبندی کرد.
شرکتهایی که از امضای این منشور خودداری کنند، ممکن است با بازرسیهای سختگیرانهتر و فشارها و تعهدات اداری بیشتری مواجه شوند. نقشآفرینان اصلی مانند «اوپناِیآی» و «انثروپیک» از این منشور حمایت میکنند، درحالیکه برخی دیگر مانند «متا» از امضای آن خودداری کردهاند.
سینتیا کروت، خبرنگار ارشد حوزهی سیاست فناوری در یورونیوز، گفت: «از زمان آغاز فرایند تدوین این منشور در سپتامبر گذشته، متا بهشدت نسبت به آن انتقاد داشته و بر این باور است که این مجموعه ضوابط نوآوری را محدود میکند.»
وی افزود: «آنها ابزارهایی را راهاندازی کردهاند که بهدلیل قوانین محافظت از دادهها، نمیتوان بهطور کامل در اروپا از آنها بهرهبرداری کرد. در نهایت، امضای این منشور چندان اهمیتی ندارد، چون قانون هوش مصنوعی بههرحال اجرا خواهد شد.»
قانون هوش مصنوعی بهصورت تدریجی تا سال ۲۰۲۷ اجرا خواهد شد. در این ماه، مقررات مربوط به مدلهای هوش مصنوعی چندمنظوره، مانند چتباتهای مولدی که پیشتر ذکر شدند، اجرایی میشود و شرکتها دو سال فرصت دارند خود را با آن سازگار کنند.
بااینحال، مدلهای آینده که وارد بازار میشوند، موظفاند بلافاصله از این قانون پیروی کنند و در صورت تخلف، کمیسیون میتواند جریمهای تا سقف ۱۵میلیون یورو اعمال کند.
آیا تنظیمگری و سرمایهگذاری با هم منافات دارند؟
این منشور رفتاری شامل توصیههایی دربارهی رعایت حقوق مالکیت فکری، معیارهایی برای اجتناب از خطرات سیستمی ناشی از مدلهای پیشرفتهی هوش مصنوعی و راهنمایی برای پرکردن فرمهایی است که به شفافسازی نحوهی تبعیت از قانون هوش مصنوعی کمک میکنند.
عدهای از تحلیلگران بر این باورند که اتحادیهی اروپا بهصورت استراتژیک نقش تنظیمگر را بهعنوان معتبرترین تأمینکنندهی هوش مصنوعی در سطح جهانی به کار میگیرد. ایالات متحده و چین رویکردهای مقرراتی کمتری دارند و بیشتر بر جذب سرمایهگذاریهای کلان در این حوزه تمرکز کردهاند.
بااینحال، لورا لازارو کابررا، مشاور مرکز دموکراسی و فناوری، میگوید که این دو باید همزمان و در کنار هم پیش بروند.
لورا لازارو کابررا گفت: «اتحادیهی اروپا گامهای بزرگی در جهت تقویت حمایت مالی از توسعهی هوش مصنوعی در اروپا برداشته است. فقط در همین سال جاری، بیش از ۲۰۰ میلیارد یورو برای سرمایهگذاری در حوزهی هوش مصنوعی اختصاص یافته است.»
این مشاور افزود: «مسائل مالی بخش مهمی از معادله هستند و قطعاً حفظ نقش رهبری اتحادیهی اروپا در توسعهی هوش مصنوعی اهمیت دارد، ولی ما معتقدیم این رهبری باید با چارچوب ایمنی قوی پیوند خورده باشد که حقوق بنیادین را ترویج دهد و سیستمهای هوش مصنوعی را با محوریت انسانها پیش ببرد.»
دیپفیکها، سرقت دادههای محرمانه و خودکشیهایی که به استفاده از چتباتها مرتبطاند، نمونههایی از خطرات هوش مصنوعی مولدند.
لورا لازارو کابررا ابراز امیدواری کرد که تعهدات مرتبط با سواد هوش مصنوعی در شرکتها، به برگزاری کمپینها و آموزشهای گسترده در سطح اتحادیه اروپا برای شهروندان منجر شود تا آنان را در شناخت بهتر مزایا و مخاطرات این فناوری تحولآفرین یاری دهد.
ویدئو را اینجا تماشا کنید!
خبرنگار: ایزابل مارکز دا سیلوا
تولید محتوا: پیلار مونترو لوپز
تولید محتوای ویدئویی: زکریا ویگنرون
طراحی گرافیک: لوردانا دومیترو
هماهنگی تحریریه: آنا لازارو بوش و جرمی فلمینگ جونز