ذوب یخهای قطب شمال سطح آب دریاها را بالا نمیبرد چون این یخها شناورند، اما ذوب یخهای زمینی چنین نیست.
آگهیاین برنامهٔ تغییرات آبوهوایی، به روند ذوب شدن یخهای قطبی و بالا آمدن آب دریاها، و نیز تأثیر آن بر زندگی ما اختصاص دارد.
تغییرات آبوهوایی اروپا از چشم ماهوارهٔ کپرنیکوس
ماه گذشته با دمای ۱/۶ درجه بالاتر از میانگین سالهای ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۰ در کلّ اروپا گرمترین ماه اکتبر بود.
در غرب اروپا هوا گرمتر و همچنین مرطوبتر و بسیار طوفانی بود. طوفان الکس منطقه را پیمود، جان شماری را گرفت، و سیلاب و ویرانی بههمراه داشت. بخش آبیرنگ نقشهٔ بارش، بارش بیش از میانگین را نشان میدهد.
قسمتهای آبیرنگ روی نقشهٔ تغییرات رطوبت خاک، نیز نقاط مرطوبتر از میانگین معمول را مشخص میکنند و دیده میشود که بخشهایی از قفقاز، غرب روسیه و اوکراین ماه گذشته خشکتر از حدّ معمول بوده است.
اما در ماه اکتبر، رکورد ذوب شدن یخهای قطب جنوب نیز شکست. نقاط سرخرنگ روی نقشهٔ یخهای قطبی، نشانگر مناطقی است که یخ آنها پایینتر از میانگین معمول بوده، امری که نشان میدهد اساسا در فصل یخبندان یخ چندانی در کار نیست. همچنین گذرگاه قطبیِ شمال شرقی، میان آسیا تا اروپا، در چهار ماه گذشته یخی نداشت.
ذوب شدن کدام یخها آب دریا را بالا میآورد؟
یخهای قطب شمال دارند محو میشوند، یخهای قطب جنوب هم همینطور. ذوب یخهای قطب شمال سطح آب دریاها را بالا نمیبرد چون این یخها شناورند، اما ذوب یخهای زمینی چنین نیست.
پدیدهٔ فوق شتاب گرفته و دانشمندان را نگران کرده که قطب شمال و جنوب درآینده چه واکنشی به گرمشدن زمین نشان میدهند.
آندرس لِوِرمن، استاد پویاییشناسیِ نظام آبوهوایی در پژوهشکدهٔ تأثیرات اقلیمی پوتسدام است. وی روند بالا آمدن آب دریاها را همزمان با ذوب یخهای قطبی شبیهسازی کرده است. پیشبینیهای او نشان میدهد که یک درجه افزایش دمای جهانی، سطح آب دریاها را ۲/۵ متر بالا خواهد برد، و سالها بعد، با افزایش دما، ظاهر قطب جنوب واقعا تغییر خواهد کرد.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
آندرس لورمن میگوید: «اولین اتفاقی که درقطب جنوب افتاده و هنوز جریان دارد آن است که یخ ناحیهٔ غربی آن ناپایدار شده، اتفاق بعدی آن است که با افزایش دمایی حدود دو تا سه درجه، حوزهٔ آبریز شرقی نیز ناپایدار میشود و یخش را از دست میدهد.»
در پنج سال گذشته سطح آب دریاها هر سال ۵ میلیمتر بالا رفته و این روند با افزایش گازکربنیک جوّ زمین شتاب هم گرفته است.
دکتر لورمن در این زمینه میافزاید: « اگر تا پایان سدهٔ فعلی، چهار درجه افزایش دما داشته باشیم، که دور از انتظار هم نیست، آب دریاها تا ۱۰ متر بالا میآید، و باید شهرهای ساحلی نظیر نیویورک، نیواورلئان، روتردام و هامبورگ را خالی کرد.»
نقش جریانهای آب گرم در ذوب شده یخهای قطبی
دانشمندان نگرانند که شماری از یخچالهای عظیم قطب شمال هم فروبریزند و سطح آب دریاها را ناگهان تا ۶۰ سانتیمتر بالا بیاورند. پژوهشگاه اقلیمی بریتانیا اخیرا دریافت که جریان آب گرمی که وارد اقیانوس میشود یخها را ذوب میکند.
دکتر رابرت لارتر، ژئوفیزیکدان این پژوهشگاه میگوید: «جریان آب گرم به زیر تودههای شناور رفته و آنها را ذوب میکند. این نکته بسیار مهم است چون، تودههای شناورند که مانع حرکت یخهای زمینی میشوند، وقتی انسجام تودههای شناور از بین برود، یخهای زمینی سریعتر جابجا، و وارد دریا میشوند.»
طی دو دههٔ گذشته میزان تشکیل و ذوب یخهای سطحی گرینلند شتاب گرفته است. دکتر روت موترام، از مؤسسهٔ هواشناسی دانمارک معتقد است بسیاری از این تحولات، حاصل تغییرات کنونی آبوهواست.
آگهیاو میگوید: «بارش زیاد برف در گرینلند طبیعی است، این بارش در بعضی سالها زیاد و در بعضی دیگر کم است. اما اخیرا تغییرات زیادی داشته، یعنی باران بیشتر شده، و بنابرین گرچه سطح کلّی بارش ثابت مانده، بیشتر آن باران است و روند کاملاً متفاوتی پیدا کرده است.»