جشن سده، یکی از کهنترین و بزرگترین آیینهای باستانی ایرانی است که ریشه در اساطیر و فرهنگ ایران دارد. جشنی که رفتن زمستان و برآمدن بهار را گرامی میدارد. جشن سده نه تنها در میان زرتشتیان که به طور گستردهتری در گوشه و کنار ایران از خراسان گرفته تا آذربایجان و یزد و کرمان گرامی داشته میشود.
این آیین باستانی هر ساله در آغاز شامگاه دهم بهمن با روشن کردن آتش و نیایش در شهرهای مختلف ایران برگزار میشود. این جشن، نمادی از گرما، نور و پیروزی بر تاریکی و زمستان است. از مهمترین برنامههای جشن سده، برپایی آتش، اجرای موسیقی محلی، شاهنامهخوانی و مراسم نیایش است.
ثبت جهانی سده و فرصتهای پیشروی ایرانیان برای گرامیداشت آن
جشن سده در هجدهمین نشست کمیته جهانی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو که از ۱۳ تا ۱۸ آذرماه ۱۴۰۲ در شهر کاسان جمهوری بوتسوانا برگزار شد، بهعنوان بیستوچهارمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت جهانی شد.
برگزاری سده؛ از آتشکده یزد تا بردسکن خراسان
جشن سده در سال جاری با استقبال گستردهای از سوی مردم و علاقهمندان به فرهنگ ایرانی برگزار شد. یکی از این مراسمها در شهر بردسکن، واقع در خراسان رضوی، برگزار شد. این شهر با توجه به قدمت تاریخی خود و حفظ سنتهای کهن، میزبان هزاران نفر بود. در این جشن، آتش بزرگی روشن شد و مراسمهایی همچون موسیقی محلی و شاهنامهخوانی به اجرا درآمد. در یزد نیز، که یکی از مهمترین مراکز زرتشتیان ایران است، این جشن به صورت ویژه در آتشکده یزد برگزار شد.
اوستا و شاهنامه خوانی در جشن سده کرمان
آیین ملی و جهانی «جشن سده» همچنین در روز چهارشنبه دهم بهمن ماه و در پایان چله بزرگ زمستان، با حضور جامعه زرتشتیان و شماری از مسئولان استانی در آتشکده کرمان برگزار شد.
این مراسم با حضور موبدان، خواندن دعای زرتشتی و اوستاخوانی، شاهنامه خوانی و اجرای موسیقی همراه بود.
ثبت جهانی جشن سده فرصتی برای معرفی بیشتر این آیین باستانی به جهانیان فراهم آورد و بر اهمیت حفظ و ترویج این میراث فرهنگی ناملموس تاکید کرد.