در حالی که نهادهای نظارتی همچنان درباره خطرات استفاده از هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای مالی هشدار میدهند، شمار زیادی از سرمایهگذاران خرد همچنان به ابزارهایی مانند چتجیپیتی روی آوردهاند تا برای خرید و فروش سهام از آن مشورت بگیرند. اما آیا این چتباتها واقعا قابل اعتمادند؟
بر اساس یک نظرسنجی که توسط پلتفرم معاملاتی «ئیتورو» از ۱۱هزار سرمایهگذار خرد در ۱۳ کشور تهیه شده، نزدیک به ۲۰ درصد سرمایهگذاران از ابزارهای هوش مصنوعی برای تصمیمگیری یا تنظیم سبد سهام خود استفاده میکنند.
با این حال، هنوز هیچ ابزار عمومی مانند چتجیپیتی مجوز رسمی برای ارائه «مشاوره مالی» ندارد. طبق قوانین اتحادیه اروپا ارائه مستقیم توصیههای سرمایهگذاری، فعالیتی دارای مجوز و تحت نظارت است.
به گفته کارشناسان، تفاوت مهم در این است که آیا کاربران از هوش مصنوعی بهعنوان ابزار پژوهشی استفاده میکنند یا آن را جایگزین مشاوره حرفهای کردهاند؛ مورد دوم از نظر قانونی مجاز نیست.
تجربههای چشمگیر و پرخطر
در سال ۲۰۲۳، وبسایت مقایسه قیمت «فایندر» صندوقی را راهاندازی کرد که تقریبا بهطور کامل (۹۹٪) توسط چتجیپیتی طراحی و مدیریت میشد.
دو سال و نیم بعد، بازدهی این سبد شامل ۳۸ سهم، به ۵۵٪ رسید که حدود ۱۸٪ بیشتر از میانگین ده صندوق برتر بریتانیا بود.
اما کارشناسان هشدار میدهند که نوسانات بازارهای مالی پیچیده میتواند نتایج چنین سیستمهایی را کاملا دگرگون کند، زیرا مدلهای زبانی مانند چتجیپیتی در پیشبینی تحولات اقتصادی چندان دقیق نیستند و ممکن است اطلاعات غلط ولی ظاهرا معتبر تولید کنند. پدیدهای که با اصطلاح «توهم مصنوعی» شناخته میشود.
دیدگاه نهادهای اروپایی و متخصصان
سازمان ناظر بر بازارهای مالی اروپا تاکید میکند که استفاده از هوش مصنوعی در حوزه مشاوره مالی باید با شفافیت، نظارت انسانی، قابلیت حسابرسی و مدیریت اخلاقی همراه باشد.
با این حال شرکتهایی مانند «بریج وایز» که در زمینه تحلیل دادههای بازار با کمک هوش مصنوعی فعالیت دارند، میگویند این فناوری میتواند در صورتی مفید باشد که نقش آن بهعنوان ابزار پشتیبان تصمیمگیری باقی بماند و نه جایگزین انسان.
گبی دیامانت، مدیرعامل این شرکت، هشدار میدهد: «اگر از چتجیپیتی درباره شرکتی کمتر شناختهشده بپرسید، ممکن است برای خوشایند شما جواب بسازد. بنابراین نباید از آن برای سؤالات کلی مثل 'آیا در فلان شرکت سرمایهگذاری کنم؟' استفاده کرد.»
آینده مشاوره مالی با هوش مصنوعی
با وجود تمام محدودیتها، روند استفاده از مشاوران مالی خودکار با کمترین مداخله انسانی رو به رشد است.
بر اساس گزارش موسسه «بیزنس ریسرچ کمپانی» ارزش بازار این نوع خدمات تا سال ۲۰۲۹ به بیش از ۴۷۰ میلیارد دلار خواهد رسید، در حالی که در سال ۲۰۲۴ این ارزش حدود ۶۲ میلیارد دلار تخمین زده میشد.
کارشناسان میگویند فناوری باید بسیار پیشرفتهتر شود تا چتجیپیتی بتواند جایگزین واقعی مشاوران مالی شود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
کیرن گاروی، از مرکز مالی جایگزین دانشگاه کمبریج، میگوید: «یادگیری ماشین در بسیاری از بخشهای مالی پیشرفت زیادی کرده، اما برای ارائه مشاورهی مالی هنوز بههیچوجه قابل اعتماد نیست.»
او به ظهور نسل جدیدی از هوش مصنوعی موسوم به «هوش مصنوعی خودمختار» (Agentic AI) اشاره میکند؛ سامانههایی که قادرند با خودکارسازی فرایندها تصمیم بگیرند، برنامهریزی کنند و با ابزارهای مختلف تعامل داشته باشند.