جیدی ونس روز سهشنبه در سفر به اسرائیل ضمن ابراز خوشبینی نسبت به پایداری آتشبس در غزه، «نظارت و پایش مستمر» این دستاورد را از سوی آمریکا و متحدانش الزامی دانست. به گزارش اکسیوس، مارکو روبیو هم قرار است در راستای تلاشهای دولت ترامپ برای حفظ این آتشبس بهزودی عازم اسرائیل شود.
توافق شکننده آتشبس در غزه تاکنون مهمترین دستاورد دیپلماتیک دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا محسوب میشود و سفر جیدی ونس، معاون او به اسرائیل بخشی از تلاشها و سلسله دیدارهای مقامات آمریکایی با همتایان اسرائیلی برای پایدار نگه داشتن این توافق است.
به گزارش اکسیوس به نقل از مقامات آمریکایی و اسرائیلی، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا قرار است اواخر هفته جاری یا در جریان تعطیلات آخر هفته برای نظارت بر اجرای توافق غزه به اسرائیل سفر کند.
آقای ونس روز سهشنبه وارد اسرائيل شد و پس از دریافت گزارشی از سوی استیو ویتکاف و جرد کوشنر، فرستادگان آقای ترامپ از مرکز فرماندهی نیروهای آمریکایی ناظر بر اجرای توافق بازدید و با برد کوپر، فرمانده سنتکام و دیگر مقامات نظامی آمریکایی دیدار کرد.
آقای ونس طی کنفرانس خبری تاکید کرد که بهرغم درگیریهای پراکنده، آتشبس همچنان برقرار است و گفت: «اوضاع همانطور که باید پیش میرود. وقتی با مردمی روبرو هستید که سالها با نفرت از یکدیگر زندگی کرده و با هم جنگیدهاند، باید انتظار تنش داشته باشید. با این حال اوضاع روبهراه است و در وضعیت خوبی قرار داریم.»
معاون رئیسجمهوری آمریکا همچنین تاکید کرد که آمریکا قصد ندارد اسرائيل را بر خلاف میل خود مجبور به پذیرش نیروهای خارجی در غزه کند و همچنین هیچ ضربالاجل مشخصی برای خلعسلاح حماس تعیین نکرده است.
این درحالی است که دونالد ترامپ روز سهشنبه در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت: « بسیاری از متحدان بزرگ کنونی ما در خاورمیانه و مناطق اطراف آن، صراحتا و با شور و شوق فراوان به من اطلاع دادند که اگر حماس به اقدامات بد ادامه دهد و توافق با ما را نقض کند، بنا به درخواست من، از این فرصت برای ورود به غزه با نیرویی سنگین و "مقابله با حماس" استقبال میکنند.»
دونالد ترامپ بدون اشاره به نام کشورهای متحد آمریکا اعلام آمادگی کردهاند، افزود به اسرائیل و این کشورها گفته است «هنوز نه.»
او همچنین گفت: «هنوز امیدی وجود دارد که حماس کار درست را انجام دهد. اگر چنین نکند، پایان حماس سریع، خشمگین و بیرحمانه خواهد بود.»
تصمیمگیرنده کیست؟
سینا طوسی، پژوهشگر ارشد اندیشکده مرکز سیاست بینالملل در واکنش به این پیام آقای ترامپ در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آقای ترامپ در انظار عمومی بر حماس فشار میآورد، اما آیا در خفا از طریق ونس اسرائیل را برای ورود به مرحله دوم توافق آتشبس تحت فشار قرار میدهد؟»
او افزود: «بیتردید، هیچ کشور منطقه نیروهای خود را برای جنگ با حماس اعزام نخواهد کرد.»
با این حال، به گزارش روزنامه بریتانیایی تلگراف، جرد کوشنر و استیو ویتکاف روز دوشنبه و پیش از ورود آقای ونس به اسرائيل با حضور در مقر اصلی ارتش اسرائیل با شلومی بایندر، مدیر اداره اطلاعات نظامی ارتش اسرائيل (آمان) و دیگر نظامیان عالیرتبه دیدار و درباره شرایط تاکتیکی جنگ غزه گفتگو کردند.
اگرچه دولت اسرائیل تاکید کرد که این دیدار با تایید کامل انجام شده است، اما برخی از تحلیلگران آن را اقدامی بیش از حد خواندند.
یک تحلیلگر به تلگراف گفت که این دیدار ثابت کرد اسرائیل اکنون «تقریبا بهعنوان یک کشور وابسته به آمریکا» عمل میکند، به طوری که در آن مشاوران دونالد ترامپ میتوانند هر زمان که بخواهند پرواز کنند و خواستار نشست با مقامهای کلیدی نظامی شوند.
از سوی دیگر، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائيل در پی حمله روز یکشنبه شبهنظامیان حماس با موشک ضدتانک به خودروی ارتش اسرائیل که منجر به کشتهشدن دو سرباز اسرائیلی شد، اعلام کرد که ورود کمکهای بشردوستانه به غزه را قطع خواهد کرد. اما تنها ساعتی بعد و پس از تماس تلفنی از کاخ سفید مجبور شد تصمیم خود را پس بگیرد.
به گزارش تلگراف، این واقعه به همراه دیدار فرستادگان ویژه آقای ترامپ از مقر اصلی ارتش اسرائيل نشان میدهد که در حال حاضر این دونالد ترامپ است که در غزه تصمیم نهایی را میگیرد و نهادهای امنیتی اسرائیل نیز از این موضوع راضی نیستند.
انتظار میرود که جیدی ونس روز چهارشنبه برای گفتگو درباره نحوه اجرای توافق آتشبس با بنیامین نتانیاهو دیدار کند.
به گزارش اکسیوس به نقل از یک مقام آمریکایی، دولت آقای ترامپ بر این باور است که هم اسرائیل و هم حماس خواهان حفظ آتشبس و اجرای توافق هستند، اما شرایط میدانی همچنان بسیار بیثبات است.
حماس روز سهشنبه پیکر بیجان دو گروگان اسرائیلی دیگر را تحویل داد و تعداد پیکرهای بازگرداندهشده را به ۱۵ نفر رساند. با این حال همچنان ۱۳ پیکر دیگر در غزه هستند.
اما علاوه بر تثبیت آتشبس و بازگرداندن پیکر گروگانهای کشته شده، چندین مساله دیگر از جمله تشکیل نیروی بینالمللی برای حفظ ثبات در غزه، خلعسلاح حماس و ایجاد دولت جدید در غزه در میان است که آمریکا باید برای انجام آنها تلاش کند.
یک مقام آمریکایی گفت: «برای جلوگیری از فروپاشی این توافق، در ۳۰ روز آینده باید بسیار سریع و خلاقانه عمل کنیم.»
یوسی کوپرواسر، رئیس پیشین بخش تحقیقات اطلاعات ارتش اسرائیل و مدیر کنونی مرکز امور عمومی اورشلیم، گفت که هدف اصلی حماس بازگرداندن کنترل فیزیکی و ایدئولوژیک بر مردم غزه است.
او تصریح کرد که بخشی از این تلاش شامل متقاعد کردن مردم، برخلاف شواهد آشکار، به این باور است که حمله هفتم اکتبر «فاجعه» نبوده است. به همین دلیل هم حماس «حتی نمیتواند خلعسلاح را به صورت نمادین بپذیرد.»
او افزود: «حتی پذیرش ایده خلعسلاح هم فراتر از توانایی آنهاست.»