در این گزارش ویدئویی، مجموعه‌ای از مهم‌ترین مطالب منتشرشده در رسانه‌ها و اندیشکده‌های بین‌المللی طی ۲۴ ساعت منتهی به نیمروز چهارشنبه ۱۵ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۳ مهر ۱۴۰۴) گردآوری شده است. نسخه کامل‌تر این مرور را می‌توانید در متن تفصیلی زیر دنبال کنید.
پالتیکس تودی: تولد، تضعیف و مرگ توافق هسته‌ای ایران
آگهی
رسانه ترکیه‌ایِ «پالِتیکس تودی» تحلیلی به نوشته مصطفی جان، محقق در اندیشکده سِتا (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) منتشر کرد که خلاصه آن را می‌خوانید: «به باور بسیاری از ناظران، اسرائیل ممکن است از تصمیم شورای امنیت (برای احیای تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران) به‌عنوان بهانه‌ای برای آغاز جنگی تازه استفاده کند.
طرح آتش‌بس اخیر که با میانجی‌گری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا ارائه شد، دست بنیامین نتانیاهو را برای ادامه عملیات نظامی بسته‌تر کرده است. در چنین شرایطی، تل‌آویو ممکن است درگیری با ایران را جایگزینی کم‌هزینه‌تر از ادامه جنگ در غزه بداند.
این احتمال نیز وجود دارد که برخی دولت‌های اروپایی، در برابر ایران، موضعی همسو با اسرائیل اتخاذ کنند.
با در نظر گرفتن این دو عامل، تصمیم شورای امنیت پیش‌بینی می‌شود بحران را تشدید کرده و هرگونه امید به حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مناقشه هسته‌ای ایران را از میان ببرد.
در داخل ایران نیز واکنش‌ها شکل گرفته است. برخی تحلیل‌گران احتمال می‌دهند که خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به‌عنوان یکی از گزینه‌های تهران مطرح شود. با این حال، مسعود پزشکیان تاکید کرده است تا زمانی که حقوق هسته‌ای ایران محترم شمرده شود، نیازی به خروج از این پیمان وجود ندارد.
این تحولات، خط جدیدی از تنش در روابط بین‌المللی پدید آورده است. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران هشدار داده است که در صورت بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در ۹ سپتامبر در قاهره امضا شد، بی‌اعتبار خواهد شد. به همین دلیل انتظار می‌رود تهران در هفته‌ها و ماه‌های آینده با دقت در حال ارزیابی گزینه‌های خود باشد. همزمان، پیش‌بینی می‌شود این موضوع به یکی از محورهای اصلی مناقشات سیاسی داخلی در ایران تبدیل شود.»
عرب‌نیوز: آیا مذاکرات هسته‌ای ایران از سرگرفته می‌شود؟
روزنامه انگلیسی‌زبانِ عرب‌نیوز چاپ عربستان سعودی نیز تحلیلی به قلم یوسی مکلبِرگ، استاد روابط بین‌الملل و پژوهشگر در موسسه مطالعات بین‌الملل بریتانیا منتشر کرد که چکیده آن بدین شرح است: «احتمال این که ایران تحت فشار تلاش‌های غرب در استراتژی هسته‌ای خود بازبینی کند، پایین است.
تحریم‌ها ممکن است اثر معکوس داشته باشند و سرسختی حاکمان ایران را تقویت کنند. این وضعیت به‌ویژه در زمانی رخ می‌دهد که رهبری ایران هنوز از جنگ ژوئن با اسرائیل، که آسیب‌پذیری‌های امنیتی کشور را پس از ضربه‌های سنگین به تاسیسات هسته‌ای نشان داد، در حال ترمیم زخم‌های خود است.
با وجود اینکه تشدید تنش‌ها حتمی نیست، تحریم‌ها به تنهایی راه‌حل بلندمدت نیستند مگر اینکه همه طرف‌ها فرصت بازگشت به مذاکرات دیپلماتیک را درک کنند. فراتر از ژست‌ها و سخنان تند متقابل ایران و غرب، کم‌ضررترین گزینه برای هر دو طرف، ورود به دور تازه‌ای از گفت‌وگوهاست، هرچند این مسیر دشوار و پرچالش خواهد بود.
تحریم‌های طولانی‌مدت زندگی مردم عادی را دشوارتر کرده و در ایران، قدرت اقتصادی سپاه پاسداران را تقویت کرده است.
توافق جدید با بازرسی‌های سخت‌گیرانه و نظارت بر تاسیسات هسته‌ای ایران، امکان رفع تحریم‌ها را درنهایت فراهم خواهد کرد و می‌تواند تهران را از عنصری نگران‌کننده در منطقه به عاملی قابل پیش‌بینی و کنترل تبدیل کند، امری که به بهبود ساختار امنیتی منطقه کمک خواهد کرد.»
نیو هیومنیترین: «درست مثل کابوس است»؛ جنگ و تحریم‌ها کارگران ایرانی را به لبه پرتگاه رساند
نیو هیومنیتریَن، رسانه مستقل سوئیسی، در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی وضعیت سخت معیشتی کارگران و مردم ایران پس از جنگ ژوئن ۲۰۲۵ و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل پرداخته است.
خلاصه این گزارش را در ادامه بخوانید: «پس از حمله ۱۲ روزه اسرائیل در ژوئن، بسیاری از ایرانیان انتظار پیامدهای شدید اقتصادی داشتند. این نگرانی‌ها پس از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل در ۲۸ سپتامبر و فشار بیشتر بر شرکت‌ها در کشوری با جمعیت ۸۶.۵ میلیون نفر تشدید شد.
پس از جنگ اسرائیل و ایران، شرکت‌ها با سرعت نگران‌کننده‌ای نیروی کار خود را کاهش دادند. چنان که بنا بر اعلام صندوق بین‌المللی پول، نرخ بیکاری از ۸ درصد در سال گذشته به ۹.۵ درصد رسید.
یک نظرسنجی از اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد که حدود ۳۳ درصد شرکت‌ها قصد دارند برای مقابله با شرایط پساجنگ کارکنان خود را تعدیل کنند و ۳۶ درصد نیز در نظر دارند بخشی یا تمام فعالیت‌های خود را تعطیل کنند.
ایران با عدم تعادل شدید انرژی روبه‌رو است، جایی که کمبود آب در تابستان و کمبود گاز در زمستان هر دو منجر به خاموشی‌های گسترده می‌شوند.
سال‌ها تورم بالا، عمدتا ناشی از تحریم‌ها، هزینه سبد غذایی پایه خانوار را از حداقل دستمزد فراتر برده و بسیاری از خانواده‌ها مجبور شده‌اند برای تامین سایر هزینه‌های ضروری از تغذیه خود بکاهند.
به‌طور ساده، بازگشت تحریم‌های بین‌المللی وضعیت اقتصادی را که پیش از جنگ آسیب دیده بود، تشدید کرده است: ارزش پول ملی ایران به پایین‌ترین حد خود رسیده و معادل دلاری حداقل دستمزد ماهانه از ۱۸۰ دلار در مارس ۲۰۲۵ به کمتر از ۱۳۰ دلار تا سپتامبر کاهش یافته است.
برای بسیاری حتی با حفظ شغل، درآمد تضمین‌شده دیگر وجود ندارد چون که پرداخت حقوق‌ها توسط گروهی از شرکت‌ها و کسب و کارها با تاخیر مواجه شده است.
همه منتظرند ببینند آیا جنگ دیگری در راه است. برای بسیاری از ایرانیان، ترس فراتر از درد اقتصادی فوری است. چون که امکان جنگ دوباره با اسرائیل بسیار جدی است و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل نیز سایه تاریکی بر آینده اقتصادی مردم انداخته است.»
نشنال: چرا ایران در نشست صلح ترامپ غایب بود؟
رسانه اماراتی نشنال در گزارشی به موضوع غیبت ایران در نشست شرم‌الشیخ به میزبانی مصر و آمریکا پرداخت که خلاصه آن را می‌خوانید: «صندلی خالی ایران، بحث‌های شدیدی را در داخل و خارج کشور برانگیخت: آیا غیبت در این نشست، یک اشتباه دیپلماتیک بود یا موضعی اصولی و عمدی؟
در محافل سیاست خارجی ایران، بسیاری دعوت ترامپ را تله یا آزمایشی برای سنجش تعهد تهران به دیپلماسی دانستند.
ترامپ نشست شرم‌الشیخ را سکویی برای گسترش توافقنامه‌های ابراهیم توصیف کرد. او در کنفرانس خبری اخیر با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفت: "چه کسی می‌داند، شاید حتی ایران هم بتواند وارد شود."
اما رهبری ایران هرگونه حرکت برای برقراری روابط با اسرائیل را رد کرده است.
در چنین شرایطی، شرکت در نشست شرم‌الشیخ می‌توانست در داخل و خارج کشور به‌عنوان تایید ضمنی ایده دونالد ترامپ تعبیر شود.
اما منتقدان داخلی معتقدند ایران اکنون باید خود را با واقعیت‌های جدید منطقه تطبیق دهد. ولی صداهای محافظه‌کار معتقدند، با تداوم تنش‌های هسته‌ای، حضور در مصر "می‌توانست به‌عنوان ضعف یا تسلیم در برابر فشار آمریکا تعبیر شود".
ایران همچنین درباره نقض احتمالی آتش‌بس توسط اسرائیل به حماس هشدارهایی داده و نقض معاهدات پیشین را یادآوری کرده است.
با این حال، موضع عمومی حماس در روزهای اخیر به وضوح نرم‌تر از گذشته شده است. چنان که خالد قدومی، نماینده حماس در تهران، در پاسخ به سوالی درباره تردیدهای ایران نسبت به طرح صلح دونالد ترامپ، به‌ویژه بندهای خلع سلاح می‌گوید: "ما از این موضوعات عبور کرده‌ایم."»