روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز در گزارشی تحلیلی به مذاکرات پشت پرده طرح ترامپ برای پایان دادن به جنگ غزه پرداخته است. نویسندگان این مطلب، به نقل از منابع مطلع، مدعی شدهاند که ترامپ خواهان تحقق دو خواسته سیاسی و شخصی در جریان مذاکرات بوده است.
دو هفته پیش از سفر خود به آمریکا برای گفتوگو درباره پایان جنگ غزه، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در مقابل حامیان راستگرای خود در یکی از شهرکهای اسرائیلی در کرانه باختری اشغالی گفت: «دولت فلسطینی در کار نخواهد بود؛ این سرزمین از آن ماست.»
اما اندکی بعد، در اتاق هتلی در نیویورک و در کنار مشاورانش و میانجیهای آمریکایی، با پیشنویس طرح صلحی روبهرو شد که از حمایت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، برخوردار بود؛ طرحی که در آن به «مسیری معتبر» برای تشکیل دولت فلسطینی، هرچند فاقد از جزئیات، اشاره شده بود.
این طرح حاصل فشارهای دیپلماتیک قطر، عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی و مسلمان بود که از خشم ترامپ نسبت به حمله اسرائیل به مذاکرهکنندگان سیاسی حماس در دوحه بهره بردند. نقش جرد کوشنر، داماد و نماینده پیشین ترامپ در خاورمیانه، نیز برجسته بود.
به گفته منابع آگاه از روند مذاکرات، هدف مشترک آنان تحقق دو خواسته سیاسی و شخصی ترامپ بود.
ترامپ به دنبال آزادی ۴۸ گروگان اسرائیلی در اسارت حماس، پایان دادن به جنگ غزه و احیای رویای دیرینه خود برای میانجیگری میان اسرائیل و عربستان سعودی بود. به گفته دو مذاکرهکننده اسرائیلی دخیل در مذاکرات زمانبندی این طرح تصادفی نبود.
ترامپ صریحا اعلام کرده که میخواهد جنگ تا دومین سالگرد حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، پایان یابد. جایزه صلح نوبل که ترامپ آرزوی دریافت آن را دارد، قرار است در همین ماه اعلام شود.
یکی از دیپلماتهای اسرائیلی گفت: «از همان آغاز، ترامپ فهمید که گروگانها کلید همه درهای خاورمیانه هستند.»
با این حال، تحقق این طرح نیازمند برنامهای برای دوران پس از جنگ و عقبنشینی نتانیاهو از مواضع حداکثری خود بود. این امر برای جلب رضایت کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز ضروری بود.
حمله اسرائیل به دوحه در زمانی که حماس در حال بررسی طرح آتشبس بود، ترامپ را خشمگین نمود و همین امر باعث شد که طی دیدار بعدی دو رهبر در کاخ سفید، او نتانیاهو را وادار به عذزخواهی از نخستوزیر قطر کند.
به گفته یک منبع مطلع، تیم مذاکرهکننده نتانیاهو تلاش کرد بندهایی از طرح بیستمادهای ترامپ را تغییر دهد، از جمله اشاره به دولت فلسطین، اما مذاکرهکنندگان قطری از اعمال هر گونه تغییرات عمده در طرح ممانعت کردند.
طرح صلح شامل بندهایی بود که برای جناح راست افراطی اسرائیل غیرقابل پذیرش محسوب میشد: ممنوعیت اخراج اجباری فلسطینیان، آزادی رفتوآمد ساکنان غزه، عفو مبارزان حماس در صورت تسلیم، و بازگشت سازمان ملل برای ازسرگیری کمکهای بشردوستانه درغزه.
با این حال، ترامپ هنگام اعلام طرح هشدار داد که اگر حماس آن را رد کند، اسرائیل «حمایت کامل» او را برای نابودی این گروه خواهد داشت. چند روز پس از دیدارشان، نتانیاهو طرح ترامپ را در اسرائیل یک پیروزی برای کشور معرفی کرد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
با این حال، وقتی حماس تنها بخشی از طرح درارتباط با آزادی سریع همه گروگانها را پذیرفت و از باقی بند ها سر باز زد، ترامپ دستور توقف فوری عملیات نظامی اسرائیل در غزه را صادر کرد.
بر اساس تحلیل نویسندگان مطلب فایننشال تایمز، نخستوزیر اسرائیل که روزی از رابطهاش با ترامپ به عنوان تکیهگاه قدرتش یاد میکرد، اکنون در تنگنایی سیاسی و دیپلماتیک گرفتار شده است.