حملات نظامی میان ایران و اسرائیل موجب نگرانی‌هایی درباره احتمال آسیب و اختلال در میادین و زیرساخت‌های مهم نفت و گاز منطقه شده است. به‌ویژه آنکه هر دو طرف تاسیسات انرژی یکدیگر را هدف حملات خود قرار داده‌اند.
آگهی
در ادامه جزئیاتی درباره این تاسیسات و صدماتی که متحمل شده‌اند آمده است:
میدان گازی پارس جنوبی
اسرائیل در تاریخ ۱۴ ژوئن به فاز ۱۴ میدان گازی پارس جنوبی حمله کرد. به گفته ایران تولید در این سایت به‌طور جزئی متوقف شده است. پارس جنوبی بخشی از بزرگترین مخزن گاز طبیعی جهان است که میان ایران و قطر مشترک است.
حمله به چهار واحد از فاز ۱۴ پارس جنوبی انجام شد. این واحدها حدود ۲۰۰ کیلومتر با تاسیسات قطری که بسیاری از آن‌ها با مشارکت شرکت‌های بین‌المللی از جمله شرکت‌های آمریکایی اکسون‌موبیل و کونوکو‌فیلیپس اداره می‌شوند، فاصله دارند.
انبار سوخت و پالایشگاه تهران
اسرائیل روز ۱۴ ژوئن انبار سوخت شهران در تهران و یک پالایشگاه نفت در نزدیکی پایتخت را هدف قرار داد، اما مقام‌های ایران تاکید کردند که شرایط تحت کنترل است.
پالایشگاه نفت حیفا (اسرائیل)
پالایشگاه نفت حیفا که بزرگترین پالایشگاه اسرائیل است روز ۱۶ ژوئن هدف حملات ایران قرار گرفت. پس از این حمله گروه بازان (Bazan Group) فعالیت این پالایشگاه را متوقف کرد. ظرفیت پالایش نفت خام این پالایشگاه ۱۹۷ هزار بشکه در روز است.
وزیر انرژی اسرائیل اعلام کرده است که این پالایشگاه برای مدت ۳۰ روز تعطیل شده است.
چرا پارس جنوبی اهمیت دارد؟
پارس جنوبی حدود یک‌سوم بزرگترین مخزن گاز طبیعی جهان را دربر می‌گیرد. ا
به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های فنی، بخش عمده گازی که ایران در این میدان تولید می‌کند برای مصرف داخلی استفاده می‌شود، اما بخشی نیز صادر می‌شود.
بر اساس داده‌های انجمن کشورهای صادرکننده گاز ایران در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۵.۸ میلیارد متر مکعب گاز صادر کرد.
تخمین زده می‌شود که کل این مخزن دارای ۱۸۰۰ تریلیون فوت مکعب گاز قابل استفاده باشد، یعنی به‌اندازه نیاز جهانی برای ۱۳ سال یا تأمین برق ایالات متحده برای بیش از ۳۵ سال.
نفت ایران
ایران سومین تولیدکننده بزرگ نفت در اوپک است و روزانه حدود ۳.۳ میلیون بشکه نفت خام و ۱.۳ میلیون بشکه میعانات و دیگر مایعات نفتی استخراج می‌کند، در مجموع حدود ۴.۵٪ از عرضه جهانی نفت را تشکیل می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری رویترز صادرات نفت ایران در ماه‌های اخیر به ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است، که بالاترین سطح از سال ۲۰۱۸ تاکنون است. این افزایش ناشی از تقاضای بالای چین بوده است.
تاسیسات تولید نفت ایران عمدتا در جنوب‌غربی کشور (استان خوزستان) و همچنین در استان بوشهر برای تولید گاز و میعانات گازی از پارس جنوبی قرار دارند.
نود درصد از صادرات نفت خام ایران از طریق جزیره خارگ انجام می‌شود.
خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و تشدید تحریم‌ها علیه ایران باعث شد تا صادرات نفت ایران به شدت سقوط کند. با این حال صادرات نفت ایران در دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا بار دیگر افزایش یافت. تحلیلگران می‌گویند که در این دوره، اجرای تحریم‌ها با شدت کمتری پیگیری شد و ایران توانست بخشی از محدودیت‌ها را دور بزند.
ایران از محدودیت‌های تولید اوپک‌پلاس معاف است و چین نیز تحریم‌های آمریکا علیه ایران را به رسمیت نمی‌شناسد، به همین دلیل برخی از پالایشگاه‌های خصوصی چین در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفته‌اند.
تحلیلگران معتقدند در صورت کاهش عرضه نفت از سوی ایران، عربستان سعودی و دیگر اعضای اوپک می‌توانند با استفاده از ظرفیت مازاد خود، تولید را افزایش داده و کمبود را جبران کنند.