ساکنان چهار ناحیه شهری در شمال کوزوو که اکثر ساکنان آن را صربتبارها تشکیل میدهند روز یکشنبه برای برکناری شهرداران آلبانیایی تبار از سمتهای خود به پای صندوق رای رفتند.
این همهپرسی که مورد تأیید کشورهای غربی است با هدف تلاش در جهت کاهش تنش میان کوزوو و صربستان، دو کشور همسایهای که هر دو خواهان عضویت در اتحادیه اروپا هستند، برگزار شده است.
صربتبارهای ساکن شمال کوزوو پیشتر در آوریل گذشته به عنوان بخشی از مبارزات خود به منظور کسب خودمختاری بیشتر انتخابات پیشین شهرداریهای را تحریم کرده بودند.
صربستان از برکناری شهرداران آلبانیاییتبار حمایت میکند
حزب اصلی صربتبارهای کوزوو موسوم به «فهرست سرپسکا» که روابط نزدیکی با بلگراد دارد، خواستار تحریم این رأیگیری شده است.
انتظار میرود حدود ۴۶ هزار و ۵۰۰ نفر از ساکنان صربتبار شمال کوزوو در ۴۷ شعبه اخذ رأی به پای صندوقهای رای بروند؛ برای برکناری شهرداران، رأی اکثریت ساکنان لازم است.
آلبین کورتی، نخستوزیر کوزوو ماه ژوئن گذشته اعلام کرده بود که در صورت حمایت ۲۰ درصدی رایدهندگان انتخابات شهرداریها از درخواست برگزاری همهپرسی در چهار ناحیه صربنشین شمال حمایت کنند این رایگیری برگزار خواهد شد.
ساکنان این مناطق نیز در پی طرح چنین پیشنهادی در ژانویه به نفع این درخواست رای دادند تا برگزاری آن محقق شود.
پس از روی کار آمدن شهرداران آلبانیایی تبار در ماه مه گذشته، صربهای کوزوو با نیروهای امنیتی و حتی نیروهای حافظ صلح «کیفور» به رهبری ناتو درگیر شدند؛ این تنشها منجر به زخمی شدن دست کم ۹۳ نیروی نظامی در جریان اعتراضات علیه نتایج انتخابات شد.
کوزووکه پیشتر تحت حاکمیت صربستان و یکی از استانهای این کشور بود پس از دخالت ناتو در سال ۱۹۹۹ و بمباران ۷۸ روزه این منطقه، شاهد تغییر وضعیت شد. این حملات به درگیری میان نیروهای دولتی صربستان و جداییطلبان آلبانیایی تبار پایان داد.
در جریان این جنگ که حدود ۱۳ هزار نفر که اکثر آنها را آلبانیاییتبارها تشکیل میدادند در جریان این جنگ که با عقبنشینی نیروهای صرب از کوزوو همراه شد، کشته شدند.
با این حال صربستان همچنان استقلال کوزوو را که در سال ۲۰۰۸رسما اعلام شد به رسمیت نمیشناسد.
تنشها میان صربستان و کوزوو
کوزوو اخیرا به رغم مخالفت صربستان، گام هایی را برای پیوستن به شورای اروپا برداشته و شهروندانش از ابتدای سال جاری میتوانند بدون نیاز به ویزا به کشورهای عضو پیمان شنگن سفر کنند.
مقامات بلگراد اما با ادعای نگرانیهای امنیتی به دفعات بازگشت شهروندان کوزوو را در مرزها به مناطق تحت سکونتشان به مدت تقریبا ۲۰ ساعت به تعویق انداختند.
پریشتینا این اقدام را محکوم کرده و بلگراد را به گروگانگیری اتباع کوزوو به دلیل مخالفت با عضویت این کشور در شورای اروپا متهم کرده است.
ايالات متحده و اتحاديه اروپا نیز مانعتراشی صربستان برای آزادی تردد در مرزهای بين دو کشور را مورد انتقاد قرار دادهاند.
در تحولی دیگر، کوزوو از برگزاری اولین سرشماری سراسری خود از سال ۲۰۱۱ به بعد خبر داد که اقلیت صربتبار ساکن در شمال این کشور را نیز دربرمیگیرد.
با این حال، حزب «فهرست سرپسکا» ضمن مخالفت با این سرشماری، مدعی شد که این اقدام تلاشی از سوی دولت کورتی برای برجسته کردن موفقیت ادعایی او در اخراج حدود ۲۵۰ هزار صرب در جریان درگیریهای سال ۱۹۹۹ است.
تنشها با تصمیم اخیر پریشتینا برای ممنوعیت استفاده از دینار (واحد پول صربستان) توسط صربهای ساکن کوزوو در مؤسسات تحت اداره صربها، از جمله مدارس و بیمارستانها، بیشتر افزایش یافته است.
این اقدام در حالی صورت میگیرد که تلاشهای ایالات متحده و اتحادیه اروپا برای احیای گفتوگوهای صربستان و کوزوو با چالشهایی روبرو است.