تحولات اخیر در منطقه قفقاز جنوبی که با تهاجم نظامی تازه آذربایجان آغاز شد گمان میرود با تسلط کامل باکو بر قرهباغ کوهستانی و اتفاقات سیاسی تازه در ارمنستان همراه شود.
آتشبس در قرهباغ پس از تن دادن جداییطلبان ارمنی به خواست باکو مبنی بر زمین گذاشتن سلاح و انحلال تشکیلات اداره کننده این منطقه، به رغم چند مورد نقض توافق همچنان ادامه دارد.
آخرین خبرها حکایت از حضور نیروهای تحت امر باکو در حومه استپاناکرت/خانکندی ، مرکز جمهوری خود خوانده آرتساخ (قرهباغ کوهستانی) یا به عبارتی محاصره این بخش کلیدی از قرهباغ کوهستانی دارد.
به گزارش فرانسپرس، ارمنیتبارهای ساکن در مرکز قرهباغ در «زیرزمین ها پنهان شدهاند» و نیروهای ارتش آذربایجان مترصد ورود به استپاناکرت هستند.
در این گزارش به نقل از یک مقام مسئول در قرهباغ آمده است: «وضعیت در استپاناکرت وحشتناک است، نیروهای آذربایجانی...در حومه هستند و مردم می ترسند که سربازان هر لحظه وارد شهر شده و دست به قتل عام بزنند.»
در حالی که جمهوری آذربایجان پس از تهاجم برقآسای روز سهشنبه به قرهباغ مدعی استیلای کامل بر این منطقه است ایروان خود را برای میزبانی از ارمنی تبارهایی آماده میکند که در پی تسلیم شدن نیروهای جدایی طلب، قرهباغ کوهستانی را ترک میکنند.
اپوزیسیون ارمنستان به خیابانهای ایروان سرازیر شد
همزمان، حامیان جریان اپوزیسیون در ارمنستان روز جمعه برای سومین روز متوالی به خیابانهای ایروان سرازیر شدند تا ضمن اعتراض به نحوه مدیریت بحران قرهباغ، خواستار برکناری نیکول پاشینیان، نخست وزیر این کشور شوند.
آقای پاشینیان اما نحوه تصدی خود را بر قوه مجریه کشورش دموکراتیک میداند و اعلام کرده است که حاضر به استعفا نیست.
وی به تازگی در نطقی خواستار تضمین امنیت جان حدود ۱۲۰ هزار ارمنیتبار ساکن در قرهباغ شده و از آمادگی کشورش برای میزبانی از حدود ۴۰ هزار آواره نبردهای اخیر خبر داده بود.
احزاب اپوزیسیون اما نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان را به دادن امتیازات بیش از حد به باکو متهم می کنند و خواهان استعفای او هستند.
رهبران جناحهای مخالف دولت همچنین اعلام کردند که قصد دارند روند استیضاح نیکول پاشینیان را در پارلمان آغاز کنند.
باکو: خواهان قرهباغ در کمال صلح و آرامش هستیم
بر اساس آخرین آماری که از سوی جداییطلبان ارمنی ارائه شده، عملیات نظامی آذربایجان که پس از بیست و چهارساعت از آغاز آن، ظهر چهارشنبه پایان یافت، دست کم ۲۰۰ کشته و ۴۰۰ زخمی بر جای گذاشته است.
این در حالیست که جمهوری آذربایجان پس از توافق آتشبس با نمایندگان جداییطلبان اعلام کرد که خواستار الحاق این بخش جدا مانده از خاک خود در کمال صلح و آرامش است.
به گزارش خبرگزاری رسمی آذربایجان،باکو ۴۰ تن کمکهای بشردوستانه به منطقه ارسال کرده و الهام علیاف، رئیس جمهوری این کشور نیز وعده داده تا حقوق ارامنه ساکن در این منطقه تضمین شود.
جدال وزرای خارجه ارمنستان و آذربایجان در شورای امنیت
تهاجم برقآسا و غافلگیرکننده به قرهباغ کوهستانی که زمینه الحاق این منطقه به جمهوری آذربایجان را فراهم کرده موضوع جدال و نزاع لفظی وزرای خارجه ارمنستان و آذربایجان در نشست پنجشنبه شب شورای امنیت بود که به درخواست فرانسه تشکیل شد.
آرارات میرزویان و جیحون بایراموف، وزرای امور خارجه ارمنستان و آذربایجان، هر یک کشور متقابل را به برهم ثبات و تلاش در جهت وخامت اوضاع در قرهباغ کوهستانی، منطقه مورد مناقشه باکو و ایروان در قفقاز جنوبی متهم کردند.
وزیر ارمنستان ابتدا در سخنانی تاکید کرد که «در این مناقشه دو طرف درگیری» وجود ندارد، بلکه از دید وی «یک طرف متجاوز و طرف دیگر قربانی» است.
وی همچنین باکو را به انجام تهاجمی «نامشروع و برنامه ریزی شده» با هدف «نهایی کردن روند پاکسازی قومی» در قره باغ کوهستانی متهم کرد.
همتای آذربایجانی وی اما آنچه «کارزار اطلاعات نادرست» از سوی ایروان خواند را محکوم و ضمن «جانبدارانه» قلمداد کردن موضع شورای امنیت در خصوص این بحران، ارمنستان را به تغذیه و حمایت از جداییطلبان در قره باغ کوهستانی متهم کرد.
فرانسه، پیشتر همانند آمریکا تهاجم برق آسای آذربایجان به قرهباغ کوهستانی را محکوم کرده و از باکو خواسته بود که برای برقراری صلح در این منطقه مورد منتقشه «تضمینهای ملموس» بدهد.
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان ضمن ابراز تاسف از اقدام نظامی باکو در منطقه قرهباغ گفت: «آذربایجان تلاش کرد تا با استفاده از زور منطقه را در برابر یک عمل انجام شده قرار دهد.»
ارمنستان و آذربایجان برای اثبات حق حاکمیت خود بر قره باغ کوهستانی تاکنون دو بار با یکدیگر وارد جنگ شدهاند که آخرین آن پاییز سال ۲۰۲۰ به شکست نظامی نیروهای ارمنی و حصول دستاوردهای ارضی قابل توجه برای آذربایجان منجر شد.
تنش ها میان دو کشور پس از توافق آتشبس با میانجیگری روسیه و ترکیه که به جنگ خونین و شش هفتهای سال ۲۰۲۰ پایان داد، بار دیگر از اوایل ژوئیه سال جاری با بسته شدن کریدورلاچین که برای ارتباط این منطقه با ارمنستان حیاتی و مهم است بالا گرفت.
تحولات اخیر در منطقه که با تهاجم نظامی تازه آذربایجان آغاز شد گمان میرود با تسلط کامل باکو بر قرهباغ کوهستانی و اتفاقات سیاسی تازه در ارمنستان همراه شود.