سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ اقدام قانونی جدید چهار کشور برای پاسخگویی ایران کلید خورد

اعضای گروه «هماهنگی و واکنش بینالمللی» که کشورهای خسارت دیده در حادثه سرنگونی پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین را در برمیگیرد اقدام قانونی تازهای برای پاسخگو کردن ایران در پیش گرفتهاند.
چهار کشور کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا اعلام کردند رسما فرایندی قانونی را به این منظور آغاز کردهاند تا نزدیک به سه سال پس از سرنگونی هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ سرنشین آن، مقامات ایران را ملزم به پاسخگویی کنند.
کشورهای یاد شده از ایران میخواهند در این فرایند که مبتنی بر حل و فصل اختلافات از راه حقوقی و متکی به نوعی داوری بینالمللی الزامآور است، مشارکت کند.
گروه «هماهنگی و واکنش بینالمللی» که پیشتر به منظور مدیریت تلاشها برای پاسخگویی ایران و دریافت غرامت بر سر حادثه سرنگونی هواپیمای اوکراینی تشکیل شده بود، روز چهارشنبه از آغاز فرایند یاد شده خبر داد.
بر این اساس گفته میشود که وزرای کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا از دولت ایران خواستهاند تا به یک روند قانونی حل اختلاف با ماهیت الزامآور از طریق داوری بینالمللی تن دهد و در این فرایند مشارکت کند.
فرایند حل و فصل قانونی اختلافات بر مبنای یک داوری بینالمللی الزامآور آنگونه که سیبیاس در گزارش خود آورده، قرار است تحت نظارت کنوانسیون منع اقدامات غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری پیش برده شود.
این کنوانسیون خواستار منع و پیشگیری برخی جرائم و تخلفات مربوط به هواپیما، از جمله تخریب غیرقانونی و عمدی هواپیماهای در حال خدمت و نیز مجازات عاملان اینگونه جرائم است.
کانادا، سوئد، اوکراین، بریتانیا و ایران همگی عضو کنوانسیون منع اقدامات غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری هستند که سال ۱۹۷۱ در مونترال امضا شد.
به موجب این فرایند، اگر کشورها نتوانند ظرف مدت شش ماه شرایط داوری را بپذیرند یا به عبارت دیگر در صورت پاسخگو نبودن ایران به درخواست چهار کشور برای تن دادن به حل و فصل اختلافات از طریق یک داوری بینالمللی، این پرونده می تواند به دیوان بینالمللی دادگستری ارجاع شود.
تلاشهای قبلی کشورهای درگیر در این پرونده برای مشارکت ایران در مذاکرات مربوط به پرداخت غرامت و پاسخگویی نسبت به جرم آشکار سرنگونی یک هواپیمای مسافربری، با شکست مواجه شده بود.
توییتر یورونیوز فارسی را دنبال کنید
خانوادههای قربانیان پرواز ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین از سال ۲۰۲۰ میلادی تلاش برای محاکمه عاملان این جنایت و نیز ملزم کردن ایران به پرداخت غرامتهای لازم را آغاز کردند.
دادگاه عالی انتاریو اوایل سال جاری میلادی طی حکمی سرنگونی هواپیمای اوکراینی را «عامدانه و اقدامی تروریستی» خواند و ایران را به پرداخت ۱۰۷ میلیون دلار غرامت به خانواده شش تن از قربانیان این حادثه محکوم کرد.
پرواز پیاس۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین بامداد روز هشتم ژانویه سال ۲۰۲۰ دقایقی پس از برخواستن از باند فرودگاه بینالمللی امام خمینی تهران با دو موشک سپاه پاسداران ایران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن که ۱۶۴ تن از آنها را شهروندان ایرانی تشکیل میدادند، جان باختند.