روزنامه نیوریورک تایمز، با استناد به تحقیقات جدید موساد، سرویس جاسوسی اسرائیل گفت که ایران بهطور میدانی در دو حمله دهه ۱۹۹۰ به اهداف اسرائیلی و یهودی در بوئنوس آیرس آرژانتین نقش نداشته است.
روزنامه نیوریورک تایمز با استناد به تحقیقات جدید موساد، سرویس جاسوسی اسرائیل گفت که ایران بهطور میدانی در دو حمله دهه ۱۹۹۰ به اهداف اسرائیلی و یهودی در بوئنوس آیرس آرژانتین نقش نداشته است.
موساد با این حال تاکید میکند همچنان معتقد است که ایران بهعنوان حامی گروه حزبالله این حملات را تایید و از آن حمایت مالی کرده است و به این گروه آموزش و تجهیزات میدهد اما یافتههای جدید با ادعاهای پیشین اسرائیل، آرژانتین و ایالات متحده مبنی بر اینکه تهران نقش عملیاتی داشت مغایر است. این نهاد همچنین برخی سوظنها در آرژانتین مبنی بر همدستی مقامات محلی و شهروندان را در ارتباط با این حمله رد میکند.
نخستین حمله در سال ۱۹۹۲ در سفارت اسرائیل در آرژانتین منجر به کشته شدن ۲۹ نفر شد. دومین حمله دو سال بعد در سال ۱۹۹۴ در ساختمان آمیا، مرکز همیاری یهودیان آرژانتین رخ داد که در آن ۸۶ نفر از جمله بمبگذار کشته شدند.
پیامدهای این دو انفجار برای دههها در آرژانتین سنگینی میکرد و برخی از افرادی که برای تحقیق منصوب شدند بعدا به دلیل ممانعت از تحقیقات تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. برخی از سیاستمداران ارشد نیز متهم به دستداشتن در این حملات شدند.
این حملات همچنین اسرائیل را که خود را حامی یهودیان در سراسر جهان میداند حیرتزده کرد و گستردگی جهانی و تهدید فزاینده حزبالله را در آن زمان نشان داد.
طبق تحقیقات موساد، این بمبگذاریها از سوی حزبالله برای انتقام از عملیات اسرائیل علیه شبهنظامیان شیعه در لبنان انجام شد. حزبالله از زیرساختهای مخفی ساخته شده در بوئنوسآیرس و دیگر مناطق آمریکای جنوبی برای طراحی حملات استفاده کرده است.
تحقیقات نشان داد که مواد منفجره مورد استفاده در هر دو حمله از سوی عوامل حزبالله در بطریهای شامپو و جعبههای شکلات در پروازهای تجاری از چندین کشور اروپایی به آرژانتین منتقل شده است. سپس عوامل حمله این مواد را در پارکی در بوئنوس آیرس مخفی کردند.
طبق این تحقیق، مواد شیمیایی مورد استفاده برای ساخت بمبها از سوی یک شرکت بازرگانی صوری خریداری شده بود.
موساد: عاملان این حمله در لبنان هستند
بر اساس این تحقیقات در گزارش نیویورک تایمز، عاملان این حمله محاکمه نشدند و هم اکنون در لبنان زندگی میکنند.
«اخطارهای قرمز» اینترپل علیه دو متهم به حمله صادر شد که در تحقیقات موساد هر دو از عوامل گروه حزبالله لبنان هستند. شخص سوم از سوی ایالات متحده تحت تعقیب است و نفر چهارم عماد مغنیه، نیروی ارشد بخش عملیاتی حزبالله در زمستان ۲۰۰۸ در عملیات مشترک اسرائیل و آمریکا در دمشق کشته شد. موساد معتقد است که عماد مغنیه رئیس واحدی بود که این حملات را انجام داد.
نتیجهگیری موساد طبق اطلاعات ماموران، بازجویی از مظنونان، نظارت و شنود انجام شده است. نیویورک تایمز نوشته است که یافتههای گزارشهای داخلی این نهاد در گفتوگوهای این ماه با پنج مقام ارشد فعلی و سابق موساد تایید شده است.
این تحقیقات همچنین نشان داد که موساد هیچ نشانهای درباره این حملات نداشته است. دومین حمله بسیار شبیه نخستین حمله بود و از سوی همان گروه انجام شد اما تحقیقات میگوید که بخش اطلاعاتی اسرائیلی هیچ فعالیتی را قبل از آن کشف نکرده بود.
طبق تحقیقات موساد و گفتوگوی نیویورک تایمز با مقامات فعلی و سابق، حزبالله لبنان از سال ۱۹۸۸ اقدام به ساخت واحدهای مخفی در سراسر جهان برای گسترش دامنه خود و حمله به اهداف اسرائیلی یا یهودی کرد. طبق این یافتهها، حزبالله عواملی را به چندین کشور آمریکای جنوبی فرستاد تا با کسب تجربه اقدام به فعالیت تجاری قانونی بهعنوان پوشش برای جابجایی بین کشورهای مختلف کنند.
طبق تحقیقات، عوامل عملیاتی با نام و جزییات گذرنامههای جعلی و سایر اسناد مورد استفاده شناسایی شدند. این عوامل، اطلاعاتی را درباره امنیت مرزی، تاسیس شرکتهای پوششی و اهداف احتمالی از جمله سفارت اسرائیل در بوئنوس آیرس جمعآوری کردند. اسرائیل در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲، شیخ عباس موسوی، رهبر حزبالله را ترور کرد. به گفته موساد پس از آن حمله، حزبالله یک عامل ارشد با نام حسن کرکی را با یک پاسپورت جعلی برزیلی به بوئنوس آیرس فرستاد و او از آنجا خودرویی را خریداری کرد که در حمله به سفارت مورد استفاده قرار گرفت.
طلال حمیه، معاون فرمانده واحد عملیات حزبالله نیز وارد بوئنوس آیرس شد و در آنجا با محمد نورالدین یک جوان لبنانی ۲۴ ساله که چندین سال قبل به برزیل مهاجرت کرده بود ملاقات کرد. نورالدین پذیرفت که بهعنوان عامل انتحاری در آمیا اقدام کند.
آقای حمیه یک روز قبل از حملهای که در آن نورالدین خود را منفجر کرد، از آرژانتین خارج شد. گزارش موساد گفتوگوهای تلفنی بین عماد مغنیه، فرمانده حزبالله و عواملش را شرح میدهد و میگوید که تمام عوامل دیگر حزبالله آرژانتین را ترک کردند.
وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۷ تا هفت میلیون دلار برای اطلاعاتی که منجر به شناسایی مکان، دستگیری یا محکومیت آقای حمیه شود جایزه تعیین کرد.
اوری ساگی، رئیس سابق اطلاعات نظامی اسرائیل که ترور آقای موسوی را توصیه کرده بود در گفتوگویی در سال ۲۰۱۶ اذعان کرد که اسرائیل نتوانسته بود این تهدید را پیشبینی کند. او گفت: «واکنش حزبالله را دقیقا پیشبینی نمیکردم.»
حزبالله طبق یافتههای موساد در ماه مارس ۱۹۹۴ یک حمله انتحاری را در بانکوک برنامهریزی کرد اما بمبگذار انتحاری پشیمان شد و ماموریت را رها کرد.
دو مقام امنیتی اسرائیل به نیویورک تایمز گفتند که در آن زمان یکی از مقامات ارشد آژانس اطلاعاتی به شبتای شاویت، رئیس وقت موساد هشدار داد که خطر حمله دیگری به یهودیان یا اسرائیلیها در آمریکای جنوبی بهویژه در آرژانتین وجود دارد.
به گفته مقامات اسرائیلی، آقای شاویت معتقد بود که طراحی حمله در بانکوک به تنهایی از صورت حزبالله انجام نگرفته بود و ایران نیز در آن دخیل بوده است. وی در آن زمان دستور نظارت بر سفارت ایران در بوینس آیرس را صادر کرد که هیچ گاه فعالیت غیرعادی از خود نشان نداد.
اسرائیل با این حال به حملات خود به حزبالله لبنان ادامه داد و در تاریخ ۲ ژوئن نیروی هوایی این کشور به یک اردوگاه حزبالله حمله بردند و ۵۰ نفر را کشتند. ایستگاههای رادیویی حزبالله وعده پاسخ جامع در همه سطوح را دادند. یک ماه بعد در تاریخ ۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴ مرکز جامعه یهودیان در بوینس آیرس مورد حمله قرار گرفت.
طبق تحقیقات موساد، همان عوامل حزبالله که مسئول بمبگذاری در آمیا بودند، پشت ماجرای ساقط کردن یک هواپیمای پانامایی در روز بعد بودند که منجر به کشته شدن ۲۱ مسافر از جمله ۱۲ نفر از رهبران جامعه یهودی پاناما شد.
در گزارش موساد تاکید شده است که تنها عوامل واحد عملیات خارجی حزبالله بدون دخالت شهروندان محلی در این حملات شرکت داشتند.
اینترپل طبق تحقیقات یکی از دادستانهای یهودی آرژانتین شش ایرانی و یک لبنانی را از سال ۲۰۰۷ در فهرست افراد تحت تعقیب قرار داد. بر این اساس برای احمد وحیدی، علی فلاحیان، محسن رضایی، احمدرضا اصغری، محسن ربانی و عماد مغنیه حکم جلب بینالمللی صادر شد.
آرژانتین، اسرائیل و ایالات متحده مدتها است که مقامات سفارت ایران در بوئنوس آیرس را به کمک مادی و سازمانی به این حملات متهم کردهاند. تهران بارها این ادعاها را رد کرده است.
با این حال تحقیقات موساد نشان داد که ایران در انجام این حملات یا ارائه کمک دخالتی نداشته است.
سباستین باسو، رئیس واحد تحقیقات آرژانتین که درباره حمله به آمیا تحقیق میکند روز پنجشنبه گذشته گفت که ایران «نویسنده فکری» این عملیات بوده است.
به گفته چهار مقام سابق اسرائیلی، حملات در آرژانتین مبارزه بین حزبالله و اسرائیل را تغییر داد و اسرائیل را نسبت به ترور اعضای ارشد این سازمان شبه نظامی بی میل کرد.