آسمان اتحادیه اروپا به روی هواپیماهای بلاروس بسته میشود

اتحادیه اروپا اعلام کرد که از نیمهشب امشب ۱۳ خرداد (۴ ژوئن) پروازهای متعلق به هواپیمایی ملی بلاروس را روی خاک کشورهای عضو ممنوع خواهد کرد.
سه دیپلمات اتحادیه اروپا به خبرگزاری رویترز گفتهاند که این طرح در جلسه نمایندگان کشورهای عضو به تصویب رسیده است و از نیمهشب به وقت اروپای مرکزی اجرایی میشود. اجرای این ممنوعیت به عهده دولتهای اتحادیه اروپا خواهد بود.
این تصمیم بخشی از اقدامات تنبیهی برنامهریزی شده در پاسخ به ربودن هواپیمای حامل رومن پروتاسویچ، روزنامهنگار مخالف دولت بلاروس است. روز ۲۳ مه دولت بلاروس با استفاده از هواپیماهای جنگی یک هواپیمای شرکت رایانایر را که بر فراز خاک این کشور در پرواز بود وادار به فرود کرد تا بتواند آقای پروتاسویچ را که در این هواپیما حضور داشت دستگیر کند. اقدامی که با محکومیت کشورهای غربی و سازمانهای بین المللی همراه بوده است.
اتحادیه اروپا همچنین اکیداً توصیه کرده است که شرکتهای هواپیمایی اتحادیه اروپا از پرواز بر فراز بلاروس خودداری کنند، هرچند این توصیه به منزله منع قانونی نیست. پیشتر در روز چهارشنبه آژانس ایمنی هواپیمایی اتحادیه اروپا با صدور یک بخشنامه ایمنی گفته بود که کلیه هواپیماهای اتحادیه اروپا به جز در موارد اضطراری نباید در آسمان بلاروس پرواز کنند.
بلویا، شرکت هواپیمایی ملی بلاروس، در حال حاضر پروازهایی را به حدود ۲۰ فرودگاه اروپایی انجام میدهد. این شرکت مسافران را میان بلاروس و شهرهای کشورهای اروپایی از جمله هلسینکی، آمستردام، میلان، ورشو، فرانکفورت، برلین، مونیخ، پاریس، رم و وین جابجا میکند.
تحریم شرکت هوایی بلاروس در حالی انجام میگیرد که مخالفان دولت بلاروس در آستانه اجلاس سران هفت کشور صنعتی از قدرتهای جهانی خواستهاند تحریمهایی علیه آنان وضع کند.
سویاتلانا سیخانوسکایا، رهبر مخالفان که در پی انتخابات مورد مناقشه ریاست جمهوری در اوت سال ۲۰۲۰ از بلاروس به لیتوانی گریخت، در اینباره گفت: «وقتی این كشورها به طور مشترک عمل میكنند فشار بیشتر میشود و ما از بریتانیا، آمریكا ، اتحادیه اروپا و اوكراين این مسئله را میخواهیم.»
پیشتر وزرای امور خارجه هفت کشور صنعتی متشکل از آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و کانادا با انتشار بیانیهای دستگیری رُمن پروتاسویچ و دوست دخترش صوفیا ساپیگا را «با شدت و قاطعیت تمام» محکوم کردند و خواستار «آزادی فوری و بدون قید و شرط» او و نیز دیگر روزنامهنگاران و زندانیان سیاسی در بند در این کشور شدند.
دولتهای اتحادیه اروپا، که حادثه نشاندن هواپیمای رایان ایر را به عنوان «دزدی دریایی دولتی» توصیف کردهاند، میگویند در حال همفکری برای هدف قرار دادن بخشهایی هستند که نقشی اساسی در اقتصاد بلاروس دارند تا مجازات واقعی را به الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، تحمیل کنند. این بخشها که احتمالا تا ۲۱ ژوئن مشخص میشود میتوانند واحدهای دولتی فروش اوراق قرضه، بخش نفت و پتاس که صادرات مهم بلاروس به شمار میرود باشند.
رومن پروتاسویچ، روزنامهنگار مخالف دولت بلاروس که به تازگی در پی عملیاتی هوایی در مینسک بازداشت و زندانی شده است روز گذشته مقابل دوربینهای تلویزیون دولتی این کشور ظاهر شد در حالی که اشکریزان علیه خود و اپوزسیون بلاروس اعتراف میکرد.
پروتاسویچ در این اعتراف تلویزیونی به نقش خود در تحریک و برپایی تجمعات اعتراضی اخیر در این کشور اذعان کرد. وی در ویدیویی که پنجشنبه شب از یک شبکه تلویزیون دولتی بلاروس پخش شد ضمن پس گرفتن انتقادهای قبلی از رئیس جمهوری بلاروس گفت که قصد داشته با سازماندهی شورشها و اعتراضهای ضد دولتی، الکساندر لوکاشنکو را سرنگون کند.
مخالفان دولت بلاروس و نهادهای حقوق بشری میگویند این اعترافها تحت فشار اخذ شده است و رومن پروتاسویچ یک «گروگان» در دست مینسک است.