صدها خانواده سوری که در سالهای اخیر با تشدید جنگ داخلی در سوریه به دانمارک پناهنده شدهاند حالا با تغییر قوانین از لغو اقامت و بازگرداندنشان واهمه دارند.
صدها خانواده سوری که در سالهای اخیر با تشدید جنگ داخلی در سوریه به دانمارک پناهنده شدهاند حالا با تغییر قوانین از لغو اقامت و بازگرداندنشان به دمشق واهمه دارند.
صبریه فیاض از اینکه اگر دانمارک آنها را مانند صدها سوری دیگر به دمشق بازگرداند خانوادهاش دچار چه سرنوشتی میشود، وحشت دارد.
وی به خبرگزاری فرانسه میگوید: «من از بازگشت به سوریه میترسم، من از این رژیمی که شوهر و برادر من را کشت میترسم.»
پس از آنکه مقامات دانمارک در پایان ماه مارس گذشته (فروردین) اعلام کردند که آنها هم اکنون پایتخت سوریه را «امن» میدانند، اجازه اقامت فیاض و دو دختر خردسال او لغو شد.
با این حال به دو پسر وی که در صورت برگشتن به دمشق به سربازی اعزام میشوند، اجازه اقامت در دانمارک داده شد.
فیاض ۴۶ ساله که هم اکنون در شهر وایله در غرب دانمارک ساکن است میگوید: «من از بازداشت میترسم چراکه آنها از من میپرسند که پسرانم کجا هستند؟ آنها باید سربازی بروند.»
او نگران دخترانش است. شاهد ۱۰ ساله و تسنیم ۱۲ ساله تمام دوره تحصیلاتی خود را در دانمارک گذراندهاند. آنها میتوانند به زبان عربی صحبت کنند اما نمیتوانند بنویسند. به دلیل ناآرامیها در سوریه، دانمارک در سال ۲۰۱۶ به فیاض اجازه اقامت داد.
اما از اواسط سال ۲۰۲۰ این کشور دستکم اجازه اقامت ۲۰۰ سوری را لغو کرده است. سال گذشته کپنهاگ تصمیم گرفت پروندههای حدود ۵۰۰ سوری را که پیش از این ساکن دمشق بودند بررسی کند.
آنها در آییننامه جدیدی اعلام کردند: «وضعیت فعلی دمشق دیگر به گونهای نیست که اجازه اقامت یا تمدید آن را توجیه کند.»
این کشور اسکاندیناوی تنها کشور در اتحادیه اروپا است که این تصمیم را گرفته است که برخی کشورها آن را محکوم کردهاند.
عبدو وقتی پدرش در سوریه کشته شد، سرپرستی خانوادهاش را برعهده گرفت. او در سال ۲۰۱۴ به دانمارک رفت و سپس برادر، مادرش و خواهرانش به او پیوستند. او تمام تلاش خود را میکند تا خانوادهاش از هم پاشیده نشود.
این کارگر ۲۷ ساله که تازه ازدواج کرده است، میگوید: «بخش مهاجرت دانمارک این موضوع را در نظر نگرفته است که ما یک خانواده هستیم.» او نگران خواهرانش است.
وی اضافه میکند: «من از آنها مراقبت کردم. آنها با من بزرگ شدند. آنها مانند یک پدر من را دوست دارند.»
دولتهای مختلفی که در دانمارک سر کار آمدهاند این موضوع را روشن کردهاند خواستار پذیرش پناهجوی بیشتری نیستند.
دانیل نورونگ، وکیل مهاجرت و وکیل این خانواده به خبرگزاری فرانسه میگوید: «در سال ۲۰۱۹ یک تغییر ایجاد و گفته شد ما به پناهندگان در دانمارک بهطور موقت اجازه اقامت میدهیم و در یک زمان شاید آنها مجبور شوند که برگردند.»
مته فردریکسن، نخست وزیر سوسیال دموکرات دانمارک، هدف «پناهجوی صفر» را در پیش گرفته است. این یک مسیر سخت برای یک حزب با گرایشهای چپ است که تصمیم دارد در آرای عمومی از راست افراطی پیشی بگیرد، آن هم در کشوری که نیمی از جمعیت ۵.۸ میلیون نفری آن، مهاجران را تهدید توصیف میکنند.
محمد برادر ۱۸ ساله عبدو به زبان دانمارکی میگوید: «من به مدرسه میروم، کار میکنم. برای شروع دوره متوسطه آماده میشوم. من کارهایم را به درستی انجام میدهم… به نظر عادلانه نیست.»
بیشتر موکلان دانیل نورونگ باید یک سال منتظر بمانند تا متوجه شوند درخواست تجدیدنظر آنها به کجا میانجامد. هیات تجدیدنظر در امور مهاجرت دانمارک تاکنون رای نیمی از پروندهها را لغو کرده است.
مخالفتهای جهانی با تصمیم دانمارک
سازمان ملل، کمیسیون اتحادیه اروپا و سازمانهای غیردولتی با انتقاد شدید از تصمیم دانمارک میگویند که پیشرفتهای اخیر در مناطقی از سوریه، پایان حمایت از پناهندگان را توجیه نمیکند. اما کپنهاگ حاضر به تغییر موضع نیست.
پارلمان دانمارک هفته گذشته با اکثریت آرا از تصمیمهای مهاجرتی دولت حمایت کرد.
راسموس استوکلند سخنگوی حزب سوسیال دموکرات در حوزه مهاجرت میگوید: «هیچ دلیلی وجود ندارد افرادی که مورد آزار و اذیت قرار نمیگیرند برنگردند.»
با این حال عبدو تاکید میکند: «هنگامیکه میگویید سوریه امن است، در همین زمان همه کشورهای جهان میگویند سوریه امن نیست… این دروغ است.»
طبق قوانین دانمارک، مجوزهای اقامت موقت بدون تاریخ پایان با توجه به وضعیت ویژه در کشور مبدا داده میشود که با خشونت خودسرانه و حمله به غیرنظامیان ارزیابی میشوند. اما در صورت بهبود شرایط، دانمارک میتواند این مجوز را لغو کند.
از سوی دیگر دانمارک هیچ کسی را نمیتواند با زور اخراج کند و با توجه به اینکه کپنهاگ با دمشق روابط دیپلماتیک ندارد از سوریهایی که مجوز اقامت آنها لغو شده است خواسته میشود یا داوطلبانه از کشور خارج شوند یا تا اطلاع ثانوی در یک مرکز اداری مستقر شوند.
طبق آمار، حدود ۳۵ هزار و ۵۰۰ مهاجر سوری در حال حاضر در دانمارک زندگی میکنند که بیش از نیمی از آنها در سال ۲۰۱۵ وارد این کشور شدهاند.