افغانستان روز شنبه را با آتشبس یک هفتهای آغاز کرد، آتشبسی که پیش شرط امضای توافقنامه صلح بین ایالات متحده آمریکا و طالبان است.
افغانستان روز شنبه خود را با آتشبس یک هفتهای آغاز کرد، آتشبسی که پیش شرط امضای توافقنامه صلح بین ایالات متحده آمریکا و طالبان است.
حبیب، راننده تاکسی در کابل به خبرگزاری فرانسه گفت: «این نخستین صبح است که میتوانم بدون ترس از کشته شدن در اثر بمب یا حمله انتحاری بیرون بیایم.» وی ابراز امیدواری کرد که آتشبس برای همیشه ادامه پیدا کند.
قیس حقجو، آهنگر ۲۳ ساله کمتر خوشبین است. وی در کارگاه خود در پایتخت افغانستان گفت: «فکر میکنم که آمریکاییها در حال فرارند و راه را برای بازگشت طالبان و حاکمیت این کشور به مانند اواسط دهه ۹۰ باز میکنند.» به اعتقای وی، این کشور روی صلح را نمیبیند.
این آتشبس موقت یا «کاهش خشونت»، پیش از امضای توافق تاریخی با واشنگتن در پایان ماه درباره خروج تدریجی سربازان آمریکایی در ازای تضمینهای امنیتی میتواند حسن نیت نیروهای طالبان را نشان دهد.
آمریکا نمیخواهد دو دهه پس از آنکه اسامه بن لادن حملات ۱۱ سپتامبر را در ایالات متحده تدارک دید، خاک افغانستان بار دیگر محلی برای اسلامگرایان افراطی شود.
این توافق همچنین باید سرآغازی برای مذاکرات بینالافغانی با هدف تصمیمگیری درباره آینده کشوری شود که طالبان از ۱۸ سال پیش از مذاکره با دولت مرکزی امتناع کرده است.
قرار بود آتشبس تدریجی از نیمهشب شنبه (ساعت ۱۹:۳۰ به وقت گرینویچ) اتفاق بیافتد و توافق صلح نیز به شرطی که کاهش حملات در سراسر خاک افغانستان رخ دهد، در تاریخ ۲۹ فوریه (۱۰ اسفند/حوت) امضا شود. این پیششرطی است که واشنگتن خواستار آن شده است.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا روز گذشته در بیانیهای گفت: «هنگامی که کاهش خشونت با موفقیت انجام شود، امضای توافق بین ایالات متحده و طالبان باید پیش برود.»
یکی از وعدههای انتخاباتی دونالد ترامپ در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ تعهد به خروج ارتش آمریکا از افغانستان بود.
مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا نیز در توئیتی هشدار داد که اگر طالبان «تعهد خود را به کاهش واقعی خشونت» نشان ندهد، ایالات متحده «برای دفاع از خود و شرکای افغانش آماده است.»
وزیر امور خارجه آمریکا نیز در عین حال روز گذشته تائید کرد که این کشور آماده امضای توافق در تاریخ ۲۹ فوریه (۱۰ حوت/اسفند) است.
طالبان نیز در بیانیهای گفت: «پس از مذاکرات طولانی، (دو طرف) قبول کردند که توافق نهایی را با حضور ناظران بینالمللی (...) در تاریخ ۲۹ فوریه امضا کنند.»
در این بیانیه همچنین آمده است که آمریکا و نیروهای طالبان پیش از این تاریخ باید یک وضعیت امنیتی مناسب را ایجاد کنند.
با این حال، اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان در یک سخنرانی تلویزیونی هشدار داد که نیروهای امنیتی افغان در این هفته در حال دفاعی فعال باقی خواهند ماند.
وی افزود: «مراحل بعدی در روند صلح به ارزیابی کاهش خشونت در این هفته بستگی دارد.»
مسکو بلافاصله از این «رویداد مهم» برای دستیابی به صلح استقبال کرد و ناتو نیز از توافقی که زمینه را برای «صلح پایدار» فراهم میکند ابراز خرسندی کرد.
با این حال به نظر میرسد که همچنان اختلافهایی بین طرفین وجود دارد. سهیل شاهین، سخنگوی طالبان در توئیتی نوشت که طبق این توافق نیروهای خارجی افغانستان را ترک میکنند.
در حال حاضر حدود ۱۲ تا ۱۳ هزار نیروی آمریکایی در افغانستان، جایی که ایالات متحده آمریکا طولانیترین جنگ تاریخ خود را میگذراند، حضور دارند. همزمان سایر نیروهای خارجی نیز در این کشور فعال هستند.
حکومت طالبان پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ با حمله نیروهای ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا سقوط کرد. آنها از سال ۱۹۹۶ قدرت را در افغانستان در دست گرفته بودند.
از سوی دیگر طبق گزارش دفتر مأموریت سازمان ملل در افغانستان (یوناما)، نزدیک به ۳۵۰۰ غیرنظامی تنها در سال گذشته میلادی در جریان درگیریهای داخلی افغانستان کشته و ۷ هزار نفر نیز زخمی شدهاند.
واشنگتن بیش از هزار میلیارد دلار برای این جنگ هزینه کرده است.
یکی از نیروهای طالبان در جنوب قندهار به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما دستوراتی را از رهبران خود دریافت کردهایم. آنها از ما خواستهاند که برای کاهش خشونت که از روز شنبه آغاز میشود آماده باشیم.»
حافظ سعید هدایت، یکی دیگر از فرماندهان طالبان مستقر در قندهار نیز گفت که کاهش درگیری تنها در شهرها و جادههای اصلی اعمال میشود.
وی افزود: «این بدین معناست که شاید خشونتها در روستاهای ولسوالی دامه پیدا کند.»
پس از امضای توافق میان طالبان و آمریکا باید مذاکرات بینالافغانی آغاز شود. این در حالی است که طالبان ۱۸ سال است که از مذاکره با دولت کابل امتناع کرده چراکه دولت را «عروسک» دست آمریکا میداند.
منابع طالبان در پاکستان میگویند که انتظار میرود مذاکرات بینالافغانی از ۱۰ مارس آغاز شود.
همزمان بسیاری از افغانها در شبکههای اجتماعی انتظار خود از صلح را با هشتگهای مختلف به زبان پشتو و فارسی دری بیان کردهاند.