نشست دو روزه سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل در حالی از روز پنجشنبه(۲۰ فوریه) آغاز به کار کرده که به نظر میرسد، همزمان با برکسیت، تعیین تکلیف چارچوب مالی هفت سال آینده(۲۰۲۷-۲۰۲۱)، بیش از هر دوره دیگری پیچیدهتر و دشوارتر شده باشد.
آگهینشست دو روزه سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل در حالی از روز پنجشنبه(۲۰ فوریه) آغاز به کار کرده که به نظر میرسد، همزمان با آغاز روند خروج بریتانیا از این اتحادیه اروپا(برکسیت)، تعیین تکلیف چارچوب مالی هفت سال آینده (۲۰۲۷-۲۰۲۱)، بیش از هر دوره دیگری پیچیدهتر و دشوارتر شده باشد.
بریتانیا به عنوان دومین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا پس از آلمان، روند خروج خود از این اتحادیه تا ۱۰ ماه آینده برنامهریزی کرده و امسال در آستانه تصویب چارچوب مالی هفت سال آینده (۲۰۲۷-۲۰۲۱) اتحادیه اروپا جای خالی سهم این کشور که سالانه بالغ بر ۱۲ تا ۱۵ میلیارد یورو بود، احساس خواهد شد.
همچنین اورزولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، گفته است، در صورتی که دستکم یک چهارم از بودجه آتی اتحادیه اروپا به مقابله با تغییرات اقلیمی اختصاص نیابد، آن را برای تصویب نهایی امضا نخواهد کرد. کمیسیون اتحادیه اروپا با هدف تبدیل اروپا به «اولین قاره عاری از کربن» تا سال ۲۰۵۰، در دسامبر گذشته برنامه سرمایهگذاری هزار میلیارد یورویی اعضای این اتحادیه برای توسعه اقتصاد پایدار موسوم به «توافق سبز» را ارائه کرده است.
بر این اساس نشست بروکسل همزمان با تلاقی برکسیت و آرزوهای زیست محیطی خانم فن درلاین چندان کم چالش نخواهد بود.
بودجه اتحادیه اروپا چگونه تدوین و تصویب میشود؟
بودجه اتحادیه اروپا به طور مشترک توسط کمیسیون، شورا و پارلمان اروپا تصویب میشود. کمیسیون اروپا ابتدا پیش نویس آن را برای بررسی به شورا و پارلمان اروپا ارائه میکند. پس از جمعآوری نظرات موافق و مخالف و اعمال اصلاحات مورد توافق، بودجه با جلب نظر شورا و پارلمان، توسط کمیسیون اتحادیه اروپا نهایی شده و تخصیص مییابد.
بودجه سالانه اتحادیه اروپا در واقع بخشی از یک برنامه مالی چندساله(MFF) است که معمولا برای دورههای ۷ ساله تصویب میشود. برنامه مالی پیشین اتحادیه که اجرای آن از سال ۲۰۱۴ آغاز شده است، سال ۲۰۲۰ به پایان میرسد.
بودجه اتحادیه اروپا چقدر است؟
در حالی که اکثر اعضاء پارلمان اروپا با اختصاص ۱.۳ درصد از تولید ناخالص ملی کشورهای عضو اتحادیه اروپا به بودجه آتی آن موافق هستند، پنج کشور ناراضی یعنی آلمان، اتریش، دانمارک، هلند و سوئد بر این باورند که با توجه به کوچک شدن اتحادیه اروپا پس از خروج بریتانیا نیازی به بودجه بیشتر نیست و با اختصاص همان ۱ درصد سابق، منابع مالی مورد نیاز برای اجرای برنامههای این اتحادیه طی ۷ سال آینده تامین خواهد شد.
در دوره چارچوب مالی چندساله(MFF) پیشین یعنی در فاصله ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ این درصد ۱.۱۱ بوده است. بر این اساس بودجه اتحادیه اروپا برای سال ۲۰۱۹ معادل ۱۶۵.۸ میلیارد یورو تعیین شده که به دلیل رشد اقتصادی اروپا، ۵.۸ میلیارد یورو بالاتر از بودجه ۲۰۱۸ بوده است. به باور بسیاری از اعضاء پارلمان اروپا بودجه فعلی اتحادیه برای یک بلوک اقتصادی دارای نزدیک به نیم میلیارد جمعیت رقم زیادی نیست.
بودجه اتحادیه اروپا چگونه تامین میشود؟
بودجه سالانه حدود ۱۶۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا از ۳ محل جداگانه تامین میشود: وضع عوارض گمرکی بر واردات کالا از خارج اتحادیه، بخشی از درآمد کشورهای عضو از محل مالیات بر ارزش افزوده و کمکهای مستقیم کشورها که بر اساس اندازه اقتصاد آنها تعیین شده است.
بودجه اتحادیه اروپا صرف چه اموری میشود؟
بین ۷۰ تا ۸۰ درصد بودجه سالانه اتحادیه اروپا صرف اجرای سیاست حمایتی اعضاء از كشاورزان و سیاست منسجمسازی اتحادیه اروپا از طریق کمک به همسانسازی سطح زندگی در کشورهای ثروتمند و فقیر عضو اتحادیه است.
کمک به توسعه بیشتر اقتصاد و دولت دیجیتالی، مقابله با بحران روز افزون مهاجرت و مبارزه با تغییرات اقلیمی اولویتهایی هستند که برای بودجه آتی اتحادیه اروپا تعیین شدهاند.
سرمایهگذاری در تحقیقات و نوآوری، تقویت بازار واحد و رقابتپذیری شرکتها نیز از جمله مواردی است که همواره جزء اهداف بودجههای سالانه اتحادیه اروپا بوده است.
سرفصلهای امنیت و دفاع، سیاست خارجی و امور اداری اتحادیه اروپا نیز از دیگر هزینههای سنتی تعریف شده در بودجه اتحادیه اروپاست.
البته رئیس جدید کمیسیون اروپا مدعی است که ساختار و نحوه تخصیص بودجه آتی اتحادیه را با انجام اصلاحاتی مدرنتر از گذشته کرده ولی ۱۵ کشور شرقی و جنوب شرقی اتحادیه اروپا در بیانیهای مشترک برنامه مالی جدید اتحادیه را «غیرقابل قبول» خوانده و خواهان بازگشت ردیفهای بودجه به وضعیت فعلی شدهاند.
خواستی که با ایجاد شکافی جدید در میان اعضاء که نشست سران اتحادیه اروپا در بروکسل را با چالش جدیدتری مواجه کرده است.
آگهی