واژه‌ای که این روزها در رسانه‌های آمریکایی و انگلیسی زبان به‌عنوان کلید تحقیقات استیضاح دونالد ترامپ استفاده می‌شود: «quid pro quo» است. این اصطلاح به چه معناست و جایگاه حقوقی و سیاسی آن کدام است؟
تحقیقات استیضاح دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا که از روز ۲۸ سپتامبر آغاز شد، روز سه‌شنبه ۲۲ اکتبر با شهادت بیل تیلور، دیپلمات ارشد این کشور در اوکراین در مجلس نمایندگان کنگره ایالات متحده وارد مرحله‌ای جدید شد: آیا رئیس جمهوری آمریکا در رابطه با اوکراین در راستای منافع انتخاباتی و حزبی خود دست به «گروکشی سیاسی» زده است؟
آگهینقش این دیپلمات بلند پایه ایالات متحده در تحقیقات استیضاح دونالد ترامپ از چندین هفته پیش زمانی پررنگ شد که پیامک‌های رد و بدل شده میان او و گوردون ساندلند، فرستاده آمریکا در اتحادیه اروپا در اختیار مجلس نمایندگان و رسانه‌ها قرار گرفت.
در این پیامک‌ها آقای تیلور در رابطه با چند موضوع ابراز نگرانی کرده بود: درخواست دولت دونالد ترامپ از اوکراین برای تحقیقات درباره پسر جو بایدن، نامزد پیشتاز دموکرات‌ها، تحقیقات درباره دخالت اوکراین در انتخابات سال ۲۰۱۶ آمریکا، تعلیق موقت کمک‌های نظامی آمریکا به اوکراین و منوط کردن دیدار ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین با دونالد ترامپ به پذیرش انجام این شروط.
نگرانی بیل تیلور «گروکشی سیاسی» دولت ترامپ از دولت ولودیمیر زلنسکی بود. اما گوردون ساندلند، فرستاده آمریکا در اتحادیه اروپا در پاسخ اولین پیام آقای تیلور نوشت: «به من تلفن بزن» و حاضر نشد به صورت مکتوب به او پاسخ دهد. آقای ساندلند در پاسخ به پیام بعدی با تاخیر چند ساعته پاسخ داد که «رئیس جمهور ترامپ این موضوع را به خوبی روشن کرده است که به دنبال گروکشی سیاسی نیست.»
گوردون ساندلند در شهادت هفته گذشته خود در کنگره نیز تاکید کرده بود که دونالد ترامپ برای گذاشتن پیش‌شرط ملاقات با رئیس جمهوری اوکراین به او دستوری نداده است.
شهادت روز گذشته بیل تیلور در مجلس نمایندگان و پشت درهای بسته انجام شد اما بیانیه‌ای ۱۵ صفحه‌ای نیز در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت.
بر اساس این بیانیه دیپلمات ارشد آمریکا در اوکراین در مجلس نمایندگان نقل قول‌هایی را از گوردون ساندلند ارائه داد که خلاف شهادت هفته گذشته وی بود.
بیل تیلور اظهار داشته است که «آقای ساندلند به من گفت که به رئیس جمهور زلنسکی توصیه کرده در مکالمه تلفنی با آقای ترامپ این جمله را حتما ذکر کند: من از هیچ تلاشی فروگذار نخواهم کرد.»
اتهام گروکشی سیاسی به دولت دونالد ترامپ
بیل تیلور، دیپلمات ارشد آمریکا در اوکراین در بیانیه مربوط به شهادت خود در مجلس نمایندگان آورده است: «آقای ساندلند به من گفت که رئیس جمهور ترامپ به او گفته است می‌خواهد ولودیمیر زلنسکی (رئیس جمهوری اوکراین) به صورت عمومی اعلام کند که کشورش در ارتباط با بوریسما (شرکتی که پسر جوبایدن عضو هیات مدیره آن بود) و همچنین ادعای مطرح شده درباره دخالت اوکراین در انتخابات ۲۰۱۶ ایالات متحده تحقیق خواهد کرد.»
تعلیق موقت کمک‌های نظامی امریکا به اوکراین موضوعی بود که توجه بیل تیلور را به خود جلب کرد زیرا هیچ توضیح روشنی از سوی دولت دونالد ترامپ در قبال این تعلیق ارائه نشده بود. وی در شهادت خود در مجلس نمایندگان تاکید کرد که از طریق برخی کانال‌ها دریافت که گوردون ساندلند، فرستاده آمریکا در اتحادیه اروپا به یکی از مشاور ولودیمیر زلنسکی گفته بود که بودجه نظامی تنها زمانی به جریان خواهد افتاد که رئیس جمهوری اوکراین متعهد شود تحقیقات درباره پسر جو بایدن را آغاز می‌کند.
همین موضوع بود که باعث شد آقای تیلور در چندین پیامک به گوردون ساندلند درباره گروکشی سیاسی یا به اصطلاح «quid pro quo» هشدار دهد.
گروکشی سیاسی یا به اصطلاح «quid pro quo» چیست؟
واژه‌ای که این روزها در رسانه‌های آمریکایی و انگلیسی زبان به‌عنوان کلید تحقیقات استیضاح دونالد ترامپ استفاده می‌شود: «quid pro quo» است. این اصطلاح به چه معناست و جایگاه حقوقی و سیاسی آن کدام است؟
آگهی«quid pro quo» یک عبارت یونانی به معنای «بده بستان» برسر موضوعی خاص است. در زبان محاوره‌ای شاید بتوان آن را اینگونه معنا کرد: «اگر تو با من راه بیایی من هم با تو راه می‌آیم.» اما مفهوم کلی آن «گروکشی» است.
در ادبیات حقوقی و سیاسی این مفهوم در پرونده‌های نظیر رشوه‌خواری یا اخاذی و باج‌خواهی برای آزار جنسی به میان می‌آید.
ریچارد بریفلو، استاد دانشکده حقوق دانشاه کلمبیا می‌گوید: «این موارد همیشه الزاما غیرقانونی نیستند اما زمانی که درباره سیاست صحبت می‌کنیم موضوع مبادله فاسد مطرح است.»
در پرونده تحقیقات استیضاح دونالد ترامپ این گروکشی سیاسی در راستای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ معنا پیدا می‌کند. به عقیده قانونگذاران کنگره آقای ترامپ با تعلیق کمک‌های نظامی و درخواست تحقیقات درباره رقبای سیاسی خود، پای یک کشور خارجی را به انتخابات آینده باز کرده است.
بیشتر بخوانید: