مصر احتمالا از طرح آمریکایی «ناتوی عربی» علیه ایران کنار کشیده است

آگهی

مصر از طرح راهبردی آمریکا برای تشکیل یک «ناتوی عربی» به منظور مهار ایران کنار کشیده است.

خبرگزاری رویترز که روز پنج‌شنبه ۲۲ فروردین این خبر را از قول چهار منبع آشنا به طرح آمریکا منتشر کرده، می‌نویسد که دولت ترامپ تاکنون در پی آن بود که متحدان کلیدی خود در جهان عرب را در قالب گروهی مشابه پیمان اطلس شمالی، ناتو علیه ایران سازمان‌دهی کند. به گفته یکی از این منابع مصر تصمیم خود را تاکنون به اطلاع آمریکا و سایر کشورهایی که قرار است در این ائتلاف ضد ایرانی شرکت کنند، رسانده است.

کشورهای عضو این گروه که «ائتلاف برای امنیت خاورمیانه» یا «مسا» (MESA) نام دارد، قرار است روز یکشنبه در ریاض، پایتخت عربستان گرد هم آیند. در نشست مقدماتی که پیش از این برای هماهنگی دیدار روز یکشنبه برگزار شده بود، هیچ نماینده‌ای از سوی دولت قاهره شرکت نداشت.

توجیه مصر چیست؟

یک منبع عرب مورد استناد رویترز که مانند منابع آگاه دیگر نخواست نامش فاش شود در مورد دلیل انصراف مصر از همراهی با ناتوی عربی گفته است: «مصر کنار کشید چون در جدی بودن این طرح شک داشت و می‌خواست باز هم ببیند آیا این طرح به طور رسمی شکل می‌گیرد یا نه. از سوی دیگر مصری‌ها بیم آن دارند که چنین طرحی تنها به بالا گرفتن تنش با ایران بینجامد.»

بیشتر بخوانید:

رزمایش مصر؛ آیا «ناتوی عربی» برای مقابله با ایران تشکیل می‌شود؟

عربستان و امارات ائتلاف نظامی تشکیل می‌دهند

مصری‌ها همچنین در مورد این که آیا دونالد ترامپ دوباره به ریاست جمهوری می‌رسد یا این که نفر بعد از او در این سمت تا چه حد به چنین طرحی بها می‌دهد، تردید دارند. یک منبع سعودی در این زمینه به رویترز گفته است: «به هر روی کارها در این زمینه به خوبی پیش نمی‌رود.»

پیشینه و اعضا

طرح مورد اشاره ابتدا در سال ۲۰۱۷ از سوی عربستان سعودی مطرح شد. این طرح نه تنها ایران، بلکه مهار قدرت چین و روسیه در منطقه را نیز مد نظر داشته است. سندی از کاخ سفید که رویترز در سال گذشته به آن دست یافته، این اهداف را تأیید می‌کند. اما سفارت مصر در واشنگتن و کاخ سفید هنوز به درخواست توضیح این خبرگزاری پاسخی نداده‌اند.

به جز ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، بحرین، قطر، عمان و اردن نیز در این طرح شرکت دارند.

عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر دو روز پس از برگزاری نشست مقدماتی در ریاض برای ملاقات با دونالد ترامپ به واشنگتن رفت. وی پیش از دیدار با ترامپ گفت قرار است درباره مسائل امنیتی گفتگو کنند اما پس از آن مشخص نشد که آیا «مسا» هم موضوع بحث آنها بوده یا نه.

به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید

دو منبع به رویترز گفته‌اند کشورهای عضو در این پروژه بنا دارند در آن باقی بمانند و مصر را هم از راه‌های دیپلماتیک تشویق کنند تا گروه را ترک نکند. یک مقام مسئول عرب نیز گفته است که خروج مصر از پیمان هنوز قطعی نیست و همه کشورهای عربی همچنان امیدوارند که مصر در کنار آنها بماند؛ با این حال هنوز نشانه‌ای از اراده مصر بر ماندن در گروه وجود ندارد.

دیگر موانع تشکیل ناتوی عربی

مصر در میان کشورهای عربی بزرگ‌ترین ارتش را دارد و کنار کشیدنش از طرح ناتوی عربی به عنوان یک شکست زودهنگام برای این پیمان است.

این طرح البته تاکنون نیز با ناکامی ناخواسته روبرو بوده است. رسوایی قتل جمال خاشقجی، رزونامه‌نگار منتقد سعودی در کنسول‌گری عربستان در استانبول در مهر ماه سال گذشته سبب شد تا قانون‌گذاران ایالات متحده انگشت اتهام آمریت این قتل را به سوی محمد بن‌سلمان، ولیعهد کشور پادشاهی عربستان نشانه بروند؛ اتهامی که دولت ریاض هرگز آن را نپذیرفت.

مانع دیگری که در تشکیل ناتوی عربی وجود دارد، تحریم دیپلماتیک و اقتصادی قطر به دست عربستان سعودی و چند متحد عرب این کشور است.

در حالی که کشورهای عضو این پیمان غیر رسمی در یک نشست مقدماتی آمادگی خود را برای تشکیل رسمی آن اعلام و سند مربوط به آن را امضا کرده‌اند، مشکلات یاد شده تاکنون سبب به تعویق افتادن چند باره نشست سران عرب در آمریکا برای نهایی کردن طرح شده است.

جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا یکی از مدافعان سرسخت تشکیا این پیمان است. او کسی است که در میان مسئولان آمریکایی به عنوان معمار راهبردهای کلیدی برای مهار ایران شناخته می‌شود.