تصویرگر کتاب کودک: ممیزی باعث خودسانسوری است

علی تجدد، تصویرگر کتاب کاغذی و «کتابهای تعاملی» در اپلیکیشنها برای کودکان است. نقاشیهای او رنگ و لعاب چشمنوازی دارد و با خلق تصاویر، نه فقط کودکان که بزرگسالان را میتواند به دنیاهای خیالانگیز و دوردست ببرد.
این تصویرگر و انیماتور ایرانی از سال ۷۶ با طراحی کاریکاتور برای نشریه «طنز و کاریکاتور» گامهای اولیه را به سوی کار حرفهای در زمینه تصویگری برداشت.
شبکههای اجتماعی و هنرمندان جوان ساکن شهرهای مختلف
آقای تجدد فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را «نمایشگاهی دائمی» و فرصتی مناسب جهت معرفی هنرمندان جوان میداند. وی در گفتوگو با یورونیوز میگوید: «با آمدن فیسبوک و بعدها اینستاگرام و شبکههای اجتماعی مخصوص ما مثل آرتیستیشن، ویترین و مغازه خوشگلی برای ما درست شد؛ به خصوص برای ما که در شهرهای دیگری به غیر از تهران زندگی میکردیم ویترینی درست شد که ما بتونیم کارهایمان را آنجا نشان دهیم.»
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
علی تجدد دلیل کم رنگ بودن حضورش در جشنوارههای داخلی و خارجی را تفاوت توقعات این نوع جشنوارهها با نوع کار خود میداند و میگوید: «سیستم کار من با این جشنوارهها نمیخواند. جشنوارههای داخلی که اصلا و فستیوالها خارجی نیز وقتی اسم ایران میآید از شما کاری را میخواهند که رنگ و بوی سنتی و شرقی و خاورمیانهای داشته باشد و با کار من که همیشه سعی میکنم به سبق و سیاق جهانی و بدون مرز باشد سازگاری ندارد.»
با این وجود این کاریکاتوریست ایرانی در سال ۹۶ توانست در مسابقه نقاشی دیجیتال «از واقعیت فراتر برو» با ابتکار شرکت سامسونگ مقام سوم را کسب کند. در این رقابت از شرکت کنندگان خواسته شده بود تا توسط ابزار دیجیتالی، بر روی عکسی از دنیای اطرافشان نقاشی کنند.
مطالب یورونیوز را در واتساپ دریافت کنید
چرا کتاب کودک؟
علی تجدد جذابیت کار کردن برای کتاب کودکان را توانایی تصویر کردن دنیایی موازی زیست جهان خود میداند که میتواند آن را با مختصات ایدهآلهای مورد نظر و علاقهاش بسازد. وی به یورونیوز میگوید: «شاید من هیچگاه نتوانم پراگ را ببینم یا به آنجا سفر کنم. اما وقتی در اثری احتیاج به کشیدن رستوران یا کافهای هست، دلم میخواهد که آن کافه در پراگ باشد. یا اگر شخصیت داستان روی سقفی نشسته دلم میخواهد که منظره پشت سرش ورشو لهستان باشد… میتوانم شهر خودم رشت را آن طور بکشم که دوست دارم و نه آن طور که هست.»
این هنرمند از آدمهای اطراف خود برای تصویر کردن شخصیتهای داستان استفاده میکند. او مکان و لوکیشن را مهمترین بخش کار خود میداند و میگوید که برای تصویر فضای مورد نظرش مدتها تحقیق و جستجو میکند تا اجزای محیط داستان را بتواند به خوبی تجسم کند.
آقای تجدد یکی از مشکلات کار برای کتاب کودک را کم بودن «داستان خوب» میداند و میگوید که به همین دلیل تصمیم گرفته است تا در انتخاب داستان سختگیری بیشتری داشته باشد وحتی یک قدم فراتر رفته و خود داستان کتابهای خود را بنویسد.
ممیزی، مشکلی بزرگ برای تصویرگران
علی تجدد مهمترین مشکل برای تصویرگران را «تعدیلها» و ممیزیها میداند و میافزاید: «برای مثال من کتابی را تصویرگری کردم که داستان آن ماهیگیری بود که یک سگ داشت. این سگ بخشی از داستان بود و کمکحال ماهیگیر بود. بعد از تمام شدن کار، کتاب در نوبت چاپ بود که با من تماس گرفتند و گفتند که ارشاد میخواهد هر کجا که سگ در خانه است، تصویر پاک شود.»
وی این موضوع را توهین آمیز میخواند و میگوید: «من به هر حال سگ را پاک کردم اما مثل همیشه که شیطنتهایی در کار دارم؛ سایه سگ را باقی گذاشتم.»
او با ذکر مثال دیگری از ممیزیها برای پوشش، تصویر بدن و آرایش شخصیتهای زن در آثارش میگوید که علاوه بر این گاهی حتی به لباس و طرز نشستن و خوابیدن «کودک تصویر شده در داستان» هم ایراد میگیرند و خواستار اصلاح آن میشوند.
آقای تجدد این «تعدیلها وممیزیها» را عامل خودسانسوری خوانده و میگوید که بعد از مدتی هنرمند دیگر خسته میشود، خودش را سانسور میکند و «آدمی میشود که آنها دلشان میخواهد.»
بیشتر بخوانید: