در کجا میتوان از تشخیصهای مبتنی بر هوش مصنوعی بهرهمند شد و کدام کشورها آزمایشهایی را برای کاهش قابل توجه زمان انتظار انجام میدهند؟
در حالی که نگرانیهای گستردهای در مورد آینده هوش مصنوعی وجود دارد، بسیاری معتقدند فرصتهایی که این فناوری ایجاد میکند از خطراتش بیشتر است.
سازمان جهانی بهداشت در اولین مطالعه خود درباره ادغام هوش مصنوعی در نظامهای بهداشت و درمان اروپایی اعلام کرده که هوش مصنوعی میتواند کیفیت مراقبتهای پزشکی را ارتقا داده و فشار روی کارکنان خسته و بیش از حد مشغول را کاهش دهد.
در مجموع ۵۰ کشور اروپایی و اوراسیایی مورد بررسی، بیشتر کشورها در این زمینه در حال پیشرفت هستند.
با وجود خلاهای قانونی، هوش مصنوعی هماکنون برای انجام وظایف حیاتی به کار گرفته میشود.
کدام کشورها تاکنون تشخیص مبتنی بر هوش مصنوعی را اجرا کردهاند؟
رایجترین کاربرد، تشخیص بیماریهاست که ۶۴٪ از کشورها آن را گزارش دادهاند و در حوزههایی مانند چشمپزشکی، رادیولوژی و پوست استفاده میشود.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، فرانسه، پرتغال، مجارستان، سوئد، هلند و چند کشور دیگر طی دو سال گذشته از تشخیصهای مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کرده و برنامه دارند آن را ادامه دهند.
کشورهای دیگر مانند بریتانیا و ایتالیا آن را تنها بهصورت «غیررسمی» اجرا کردهاند، یعنی فقط در چند مرکز بالینی و بدون فرآیندها و سیاستهای رسمی. اما گروه دیگری از کشورها از جمله اسپانیا، لهستان، بلژیک، صربستان و یا اوکراین هنوز در حال آزمایش آن هستند.
در برخی موارد، تشخیص مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند بهطور قابل توجهی مدت زمان برخی آزمایشها را کوتاه کند.
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، مقامات بهداشتی اسلواکی در یک پروژه با هدف بهبود پرتودرمانی، از نرمافزاری استفاده کردند که فرآیندهای کانتورینگ اندامها را خودکار میکند و منجر به کاهش ۵۰٪ زمان صرف شده توسط انکولوژیستها شد و در عین حال رعایت «استانداردهای بینالمللی مدرن» نیز تضمین شد.
دومین کاربرد رایج هوش مصنوعی، طبق گزارش ۵۰٪ از کشورها، استفاده از چتباتها برای کمک به بیماران است و پس از آن، خودکارسازی وظایف لجستیکی و اداری در ۴۰٪ کشورها قرار دارد.
کشورهای پیشرو در اجرای هوش مصنوعی و موانع اصلی کدامند؟
فرانسه و اسپانیا با بیشترین برنامههای کاربردی هوش مصنوعی تثبیت شده به عنوان دو کشور پیشرو در میان پنج اقتصاد برتر اروپا ظاهر شدهاند. آلمان در این نظرسنجی شرکت ندارد.
فرانسه تمام کاربردهای ذکر شده هوش مصنوعی را دارد: جراحی، تشخیص و بررسی علائم با هوش مصنوعی اجرا شده و سایر حوزهها در مرحله آزمایشی هستند.
اسپانیا نیز کاربردهای مشخصی برای جراحی مبتنی بر هوش مصنوعی، وظایف اداری و چتباتها دارد، در حالی که در بریتانیا تنها چتباتها به طور واضح اجرا شدهاند و سایر کاربردها یا غیررسمی هستند یا در مرحله آزمایشی قرار دارند.
ایتالیا هیچ کاربرد رسمی هوش مصنوعی ندارد، اما استفاده غیررسمی در هفت حوزه مختلف گزارش شده است.
پول بزرگترین مشکل نیست؛ چه چیزی اجرای هوش مصنوعی را کند میکند؟
طبق این گزارش، عدم قطعیت قانونی اصلیترین مانع استفاده از هوش مصنوعی در حوزه سلامت است و توسط ۸۶٪ کشورها ذکر شده است، حتی بالاتر از مقرون به صرفه بودن مالی که دومین مانع شایع در ۷۸٪ کشورهاست.
سازمان جهانی بهداشت در مورد خلاهای قانونی میگوید که با این حال پیشرفتهایی در حال انجام است: «بیش از نیمی از کشورها (۲۷ از ۵۰ یا ۵۴٪) گزارش دادهاند که یک یا چند نهاد قانونی مسئول ارزیابی و تأیید سیستمهای هوش مصنوعی در حوزه سلامت دارند»، اما اضافه میکند که «تعداد کمتری از کشورها نهادهایی دارند که مسئول پایش و نظارت بر پذیرش و استفاده از هوش مصنوعی هستند.»
گزارش میگوید: «این امیدبخش است که همکاریهای قانونی بین کشورها در حال شکلگیری است و چندین کشور عضو دانش و منابع خود را برای تقویت حکمرانی هوش مصنوعی در بخش سلامت به اشتراک میگذارند.»
کشورهای اروپایی میخواهند از هوش مصنوعی برای چه اهدافی استفاده کنند؟
نظرسنجی سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد که کشورها عمدتاً برای حل مشکلات فوری به هوش مصنوعی روی آوردهاند.
بهبود مراقبت از بیماران (۷۰٪)، کاهش فشار روی کارکنان پزشکی (۶۲٪) و کاهش ناکارآمدیها (۵۴٪) از جمله مسائل با «اهمیت بالا» بودهاند.
در عین حال، کمتر از نیمی از کشورهای مورد بررسی همین موضوع را برای «پیشبرد پژوهش و کشف دارو» (۲۴٪) و «کاهش نابرابریها» (۳۸٪) بیان کردهاند.