«مردم و افکار عمومی قطعا چنین چیزی را قبول نمی کنند. قبلا هم چنین مواردی داشتیم و مردم می گویند که ساختگی است. افکار عمومی می داند که تحت فشار بوده اند.»
گزارش از فرشته قاضی
مردم و افکار عمومی قطعا چنین چیزی را قبول نمیکنند. قبلا هم چنین مواردی داشتیم و مردم میگویند که ساختگی است. افکار عمومی میداند که تحت فشار بوده اند.
وکیل دادگستری
یک روز پس از پخش مستندی با نام «طراحی سوخته» از صدا و سیما که «اعترافات اجباری» اسماعیل بخشی، فعال کارگری و سپیده قلیان، فعال مدنی را پخش کرده بود، این دو نفر به اتفاق برادر خانم قلیان بازداشت شدهاند. هنوز هیچ خبری از وضعیت و محل نگهداری آنها در دست نیست اما محمد مقیمی، وکیل دادگستری در تهران در گفتوگو با یورونیوز میگوید که اینگونه اعترافات هیچ وجاهت قانونی ندارد.
کانال تلگرام سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه اعلام کرده است که «تعداد زیادی نیروی مسلح همراه با چهار ماشین پاترول به خانه اسماعیل بخشی هجوم برده و او را باز داشت کرده اند.» خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران ایران، ادعا کرده که اسماعیل بخشی «با طراحی صورت گرفته از صبح متواری شده بود و مقرر بود با برنامه ریزی صورت گرفته از کشور خارج و پروژه شکنجه سازی علیه نظام را در خارج از کشور اجرایی و ادامه دهد.» آقای بخشی براساس گزارشها در منزل خود بازداشت شده است.
کانال مستقل هفت تپه از بازداشت سپیده قلیان و برادرش، مهدی قلیان خبر داده و اعلام کرده است که «ماموران امنیتی با ضرب و شتم و بدون ارائه حکم وی را به همراه خانم قلیان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند.»
مستند «طراحی سوخته» در حالی از صدا و سیما پخش شد که اسماعیل بخشی و سپیده قلیان بعد از آزادی از بازداشت موقت، اعلام کرده بودند در این مدت شکنجه شدهاند.
بیشتر بخوانید:
پخش «اعترافات» اسماعیل بخشی از صدا و سیما؛ سپیده قلیان بار دیگر بازداشت شد
معاون پیگیری اجرای قانون اساسی ریاست جمهوری: با اسماعیل بخشی دیدار میکنیم
طراحی سوخته؛ ناقض قانون اساسی
محمد مقیمی، وکیل دادگستری در ایران پخش ویدئوی اعترافات اسماعیل بخشی و سپیده قلیان از صدا و سیما را غیرقانونی خوانده و میگوید: «این گونه اعترافات هیچگونه وجاهتی ندارد. کسی که این گونه علیه خود اعتراف میکند قطعا تحت فشار و اجبار بوده و این اعترافات با آزادی و خواست خودش نبوده و وجاهت قانونی ندارد.»
به گفته اقای مقیمی، پخش چنین ویدئویی، نقض قانون اساسی ایران است. او توضیح می دهد: «اصل ۳۸ قانون اساسی میگوید که اقراری که تحت شکنجه گرفته شده باشد فاقد ارزش و اعتبار است. کاملا واضح است شخص با میل خود نیامده علیه خود اعتراف کند. تحت فشار بوده و براساس اصل ۳۹ قانون اساسی هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده، به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است. ضمن اینکه این کار اخلاقی هم نیست.»
آقای مقیمی میگوید: «مردم و افکار عمومی قطعا چنین چیزی را قبول نمیکنند. قبلا هم چنین مواردی داشتیم و مردم میگویند که ساختگی است. افکار عمومی میداند که تحت فشار بوده اند.»
صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در واکنش به پخش این ویدئو در توئیتی نوشته است که مردم میان روایت صدا و سیما و روایت سپیده قلیان و اسماعیل بخشی، روایت این دو نفر را قبول میکنند.
سپیده قلیان پیش از بازداشت در توییتی نوشته بود که بازجوها به او گفتهاند که اگر درباره «شکنجه» در مدت بازداشت سخنی بگوید اعترافات وی و اسماعیل بخشی را از تلویزیون پخش خواهند کرد.
هاشم هاشم زاده هریسی، عضو مجلس خبرگان رهبری در گفتوگو با یورونیوز میگوید که در جریان موضوع اسماعیل بخشی و سپیده قلیان نیست اما «بهطور کلی از نظر شرعی و از نظر حقوقی اگر اقرار با شکنجه و تهدید گرفته شود، اعتبار حقوقی و اعتبار شرعی ندارد.»
محمدتقی فاضل میبدی: صدا و سیما قانون شکنی میکند
محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشکده مفید قم هم در گفتوگو با یورونیوز به مسولیت صدا و سیما در این زمینه اشاره کرده و میگوید: «من خودم شاهد بودهام که صدا و سیمای جمهوری اسلامی در موارد مختلفی، نقض حقوق افراد کرده و پاره ای از مسائل را نسبت به افراد پخش کرده که نباید میکرد یا دست کم به آنها باید اجازه پاسخ یا دفاع از خودشان را میداد که نداده و این قانون شکنیها و ناهنجاریها و بیاخلاقی ها در تلویزیون ما متاسفانه وجود دارد.»
آقای فاضل میبدی میگوید: «اعلام اتهام فرد تا وقتی که از طریق دادگاه صالحه ثابت نشود، غلط است حتی اگر در دادگاه ثابت شد باز هم اعلام آن درست نیست. در روایات ما آمده است که اعلام جرم، خود یک عقوبت است. یعنی اگر جرم متهمی در دادگاه ثابت و حکم صادر شد، حکم به منزله عقوبت است و اعلام آن، عقوبت دیگری است که نباید انجام شود چه برسد به اینکه اتهامی ثابت نشده و در دادگاهی صالحه بررسی نشده اما در رسانه عمومی اعلام کنند. اینها خلاف اخلاق، خلاف قانون و خلاف اسلام هم است. اسلام اجازه نمی دهد با آبروی کسی بهخاطر چیزی که اصلا مشخص نیست و اتهامی که ثابت نشده بازی کنید .»
اسماعیل بخشی در جریان اعتراضات کارگران نیشکر هفت تپه درشهر شوش، از سخنگویان کارگران بود که از۲۷ آبان تا ۲۱ آذر بازداشت شد و بعد از آزادی اعلام کرد که در زمان بازداشت شکنجه شده است.
صحنه سازی و بازی نابهنجار
فرزانه زیلابی، وکیل آقای بخشی در مصاحبه ای با سایت امتداد، پخش فیلم طراحی سوخته را «صحنه سازی و بازی نابهنجار» خوانده و اعلام کرده است که موکلش عليه صداوسيما و وزير اطلاعات شکايت مىکند.
به گفته خانم زیلابی «پخش اين مستند، غيرقابل توجيه و تحمل است. حال که تحقیقات اين پرونده مصنوعى عليه موکلم با يک مستند تلقينى، گزينشى و غيرمنصفانه از روند محرمانه بودن خارج شده، پيشنهاد آقاى اسماعيل بخشى، برگزارى دادرسى علنى و شفاف است.»
وکیل اسماعیل بخشی گفته است: «دستگاه امنيتى که چنين مستندى را در اختيار صداوسيما گذاشته و يا دستور پخش آن را داده، اصول ۲۲ و ۳۹ قانون اساسى و ماده ۹۶ قانون آيين دادرسى کيفرى را نقض کردهاند و بر اساس ماده واحده مصوب مجمع تشخيص مصلحت نظام، بايد در همان رسانه که اين اتهامها علیه وى مطرح شده، به موکلم فرصت پاسخگويى براى دفاع داده شود.»
ماده ۹۶ قانون آيين دادرسى کيفرى هم میگوید که انتشار تصوير و ساير مشخصات مربوط به هويت متهم در تمامی مراحل تحقيقات مقدماتی توسط رسانهها و مراجع انتظامی و قضايی ممنوع است مگر متهمان به ارتكاب جرايم عمدی متواری بوده و از طريق ديگری امكان دستيابی به آنان نباشد و متهمان دستگير شده كه به ارتكاب چند فقره جرم نسبت به اشخاص متعدد و نامعلومی نزد بازپرس اقرار كردهاند و تصوير آنان برای آگاهی بزهديدگان و طرح شكايت و يا اقامه دعوای خصوصی توسط آنان، منتشر میشود.
سپیده قلیان، پس از پخش مستند «طراحی سوخته» در توییتر خود اعلام کرد که تصاویر پخش شده از او گواه دیگری بر شکنجهاش در طول بازداشت است و عنوان کرد که خواهان علنی برگزار شدن دادگاه خود است.
سپیده قلیان و اسماعیل بخشی توسط وزارت اطلاعات بازداشت شده بودند و در حال حاضر از وضعیت آنها که روز گذشته مجددا بازداشت شدهاند خبری در دست نیست.
مطالب یورونیوز را در واتساپ دریافت کنید
فیلمی با کارگردانی تیم امنیتی
پخش فیلم «طراحی سوخته» از صدا و سیما واکنش های بسیاری را به دنبال داشته است. علی افشاری، دبیر سابق دفتر تحکیم وحدت در توییتر خود نوشته است: «بهعنوان يك قربانى اعترافات اجباری اعلام مىكنم اظهارات پخش شده از سپيده قليان و بخشى اعتبارى ندارد، درواقع فيلمی هستند كه با كارگردانی تيم امنيتى وبراساس سناريوى از قبل تعيين شده، زندانى با فشار و شكنجه مجبور مى شود در نقش بازيگر سخنان القا شده را بر زبان بياورد.»
در مستند «طراحی سوخته»، اسماعیل بخشی و سپیده قلیان بهعنوان عناصر تحریک کنندهای معرفی میشوند که میخواستند مانع بازگشایی مجتمع و ادامه اعتراضات شوند. حمایت از این دو فرد نیز پروژه عملیات روانی معرفی شده است.
عمادالدین باقی، فعال حقوق بشر در ایران در توییتی نوشته است: «اعترافات افراد درست باشد یاغلط ازنظر حقوق بشری وشرعی مطلقا اعتبار ندارد. آیت الله منتظری در دهه ۶۰ در کتابی که توسط حکومت کتاب نمونه معرفی و آیت الله خامنه ای اثری استثنایی خواند می گوید مجبور ساختن فرد به مصاحبه تلویزیونی حرام است چون موجب درهم شکستن شخصیت اجتماعی آنان می گردد.»
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران طی ۴۰ سال گذشته بارها اعترافات افراد مختلف علیه خود و دیگران را پخش کرده است. اکثر کسانی که اعترافات آنها پخش شده بعد از آزادی از زندان اعلام کرده اند که این اعترافات تحت فشار، تهدید، شکنجه و علیرغم میل آنها صورت گرفته است.
ضیا نبوی، فعال دانشجویی در توییتر خود نوشته است: »مستندهائی مثل طراحی سوخته توقع دارند که ما ادعاهای آنان را به استناد سخنان اعترافگونه و گزینشی افراد بازداشتشده باور کنیم. سوال اما اینجاست که اگر سخنان این افراد معتبر است چرا ما میباید حرف هایشان را در هنگام آزادی رها کنیم و به آنچه که تحت فشار گفتهاند استناد کنیم؟!»
بیشتر بخوانید: