حمید صدیقی به تفاوت خاص کارگاه تولیدی ماسک خود و دیگر کارگاه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید در کارگاه او علاوه بر هنرمندان ایتالیایی هنرمندانی از ایران نیز فعالیت دارند و این موجب شده تا چهره‌ها و ماسک‌های جدیدی نیز خلق شود که ترکیبی است از هنر شرق و غرب.
آگهیگزارش از فرهمند علیپور
درمیان فروشگاه‌ها و کارگاه‌های ماسک‌های ونیزی، یکی از معروفترین و شاخص‌ترین آنها متعلق به یک هنرمند ایرانی است که ۳۰ سال از عمر خود را در پای این هنر مختص ونیز گذاشته است.
شهر ونيز نه تنها به كانال‌هاى آب، قا‌یق‌هاى باريک و كريستال‌هاى زيبایش که به جشنهای بزرگ بالماسکه‌اش نیز معروف است. جشن‌هایی که در نوع خود بزرگترین و طولانی‌ترین جشنهای کارناوال دنیاست و هر ساله و به‌مدت بیش از دو هفته درماه فوریه برگزار می‌شوند و صدها هزار گردشگر از سراسر جهان را به سمت این شهر سرازیر می‌کند.
**مطالب یورونیوز را در واتس‌اپ دریافت کنید
**
مهمترین ویژگی کارناوال ونیز ماسک‌ها و لباس‌هایی است که در این جشن استفاده می شوند، آنگونه که برخی‌ها حتی نام جشن ماسک‌ها را برای توصیف این جشن‌ها به‌کار می‌برند. امروزه در ونیز ده‌ها کارگاه و فروشگاه، این ماسک‌ها و صورتک‌ها را هم برای این جشن‌ها و هم برای کسانی که دوست دارند سوغاتی از ونیز با خود ببرند، عرضه می‌کنند.
روایت هنرمند ایرانی ساکن ونیز از ماسک‌های ونیزی
حمید صدیقی در ایران فارغ التحصیل هنرستان بود و عشق و علاقه‌اش به هنر و معماری او را برای تحصیل به سمت شهر رم کشاند. اما تصور نمی‌کرد سفرش به ونیز و دیدن صورتک‌های ونیزی برای همیشه مسیر زندگی او را تغییر دهد تا آنجایی که امروز کارگاه او به نام «کوچه آفتاب» یکی از بزرگترین و شاخص‌ترین تولیدکنندگان ماسک‌های ونیزی در این جزیره متعلق به او باشد و بخشی از صورتک‌ها و لباسهای کارناوال ونیزبا دست‌های هنرمند او و شاگردانش شکل بگیرند.
حمید صدیقی به یورونیوز می‌گوید: «سال ۱۳۵۷ و برای تحصیل در رشته معماری به رم رفتم. وقتی می‌خواستم ایران را ترک کنم پدرم از من پرسید که دوره تحصیل چقدر طول می‌کشد؟ گفتم که نهایت شش سال و پدرم فکر می‌کرد که من شش سال بعد دوباره ایران باشم. اما تقدیر روزگار چیز دیگری بود.»
وی اضافه می‌کند: «من عاشق معماری بودم و واقعا برای تحصیل رشته معماری رفته بودم اما وقتی به ونیز آمدم و با هنر ماسک و صورتک‌ها آشنا شدم چنان مجذوب این هنر شدم که نتوانستم از آنها دل بکنم و از همان روز آشنایی با صورتک‌ها گفتم که من باید وارد این حرفه شوم.»
آنگونه که حمید صدیقی توضیح می‌دهد، جشن کارناوال دگرگونی نقش‌های اجتماعی و تغییر شخصیت است. جایی که پیران صورتک‌ها و لباسهای جوانان را می‌پوشیدند و جوان‌ها صورتک‌های پیران را می‌زدند و لباسهای آنها را می‌پوشیدند. فقیران لباس ثروتمندان را، ثروتمندان لباسهای فقیران و صورتک‌های آنها را می‌زدند و اینگونه به جشن و پایکوبی می‌پرداختند.
قدمت فستیوال ونیز چقدر است؟
جشنهای مربوط به کارناواله به‌طور رسمی از سال ۱۲۷۰ میلادی در جمهوری ونیز رایج شد و هر سال این جشن‌ها رونق بیشتری یافت و شکل و فرم ماسک‌ها نیز تحول پیدا می‌کرد و اشکال و فرم های تازه‌ای به خود می‌گرفت. شخصیت‌هایی که در نمایش نامه هایی که در قرن‌های ۱۶ و ۱۷ میلادی نگاشته می‌شدند و اجرا می‌شدند، یا در کتاب‌هایی چون کمدی الهی دانته و نمایش نامه‌های گولدونی و دیگران چهره‌ها و صورت‌هایشان در جشن های بالماسکه ونیز راه یافتند.
ماسک های مربوط به جشنهای کارناوال ونیز اما با صورتک‌های نمایش‌هایی که اجرا می‌شوند تفاوت دارد. حمید صدیقی به یورونیوز می‌گوید : «صورتک‌های مربوط به نمایش‌ها در واقع یک نیم صورتک هستند تا جلوی دهان بازیگر باز باشد و بتواند متن‌ها و دیالوگ‌ها را اجرا کند در حالی‌که صورتک‌های مربوط به کارناوال ونیز یک صورتک کامل است، زیرا که قرار نبود با آنها نمایشی اجرا شود و دیالوگ‌هایی که صدای بازیگر را به بلندی برساند.»
جشنهای کارناوال ونیز به مدت پنج قرن و تا اواخر سده ۱۷ میلادی در این شهر برگزار می‌شد با سقوط جمهوری ونیز و تسخیر این شهر توسط امپراطوری اتریش – مجارستان، برگزاری این جشن‌ها ممنوع شد و ساخت و استفاده از این ماسک‌ها با محدودیت مواجه شد. حدود ۴۰ سال پیش اما در ونیز ابتدا گروه‌های مردمی تصمیم به احیای این جشن باستانی و سنت دیرینه کردند که با استقبال مقامات شهر و دولت ایتالیا این جشن‌ها هر ساله با قوت بیشتری برگزار شد تا اینکه امروز به‌عنوان یکی از مهمترین جشن‌ها نه تنها در سطح ایتالیا که در سطح جهان شهرت یافته است.
جشنهای کارناوال ونیز در ماه کم رونق صنعت توریسم در دنیا
سالهای حیات دوباره جشنهای کارناوال مصادف است با سال‌هایی که صنعت گردشگری در جهان در حال خیز گرفتن است و گردشگری به‌عنوان صنعتی درآمدزا در میان کشورهای جهان شناخته می‌شود. امروزه نیز حضورصدها هزار گردشگر در ماه فوریه که جزو ماه‌های کم رونق صنعت توریسم و هوای سرد در ونیز است، باعث می‌شود تا بخش مرتبط با گردشگری مثل هتل‌ها، رستوران‌ها ، سیستم حمل و نقل و کارگاه‌های تولید و عرضه ماسک‌ها و لباسهای مرتبط با این جشن رونقی گسترده بگیرند.
حمید صدیقی به تفاوت خاص کارگاه تولیدی ماسک خود و دیگر کارگاه‌ها اشاره می‌کند و می گوید: «از آنجایی که در کارگاه او علاوه بر هنرمندان ایتالیایی هنرمندانی از ایران نیز فعالیت دارند این موجب شده است تا چهره ها و ماسک های جدیدی نیز خلق شود که ترکیبی است از هنر شرق و غرب.»
البته خود پایه شهر ونیز نیز ارتباط میان شرق و غرب است و ونیز همیشه به اینکه پلی میان شرق و غرب بود افتخار می کرد. او همچنین این موضوع را نیز یادآور می شود که جشنهای بالماسکه صدها سال قبل از آنکه در ونیز پدید بیایند در بین النهرین و سرزمین بابلیان که از گهواره‌های اصلی تمدن بشر است، نیز رواج داشته است.
او در مورد پیشرفت و موفقیت خود نیز می گوید هدف در کار باید علاقه باشد نه اینکه هدف اصلی و اولویت این باشد که چقدر درآمد داریم. اگر کاری را که دوست داریم انجام دهیم ، به خوبی و زیبایی انجام دهیم آن گاه موفقیت هم از راه می رسد.
بیشتر بخوانید: