نبرد عفرین؛ ترکیه در شمال سوریه به دنبال چیست؟
نظرها
حملات هوایی ترکیه به مناطقی از خاک سوریه در نزدیکی مرز این کشور و به ویژه در منطقه کردنشین عفرین در شمال سوریه روز دوشنبه ۹ بهمن شدت گرفت.
در حالی که اخباری مبنی بر قربانی شدن افراد غیرنظامی نیز در این حملات منتشر می‌شود، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه می‌گوید «مصمم» است تا این نبرد را همچنان پی بگیرد.
ترکیه از سی‌ام دی ماه جاری عملیاتی را زیر عنوان «شاخه زیتون» علیه گروهی از شبه نظامیان کرد موسوم به یگان‌های مدافع خلق (ی‌پ‌گ) مستقر در منطقه عفرین سوریه آغاز کرده است. دولت آنکارا این گروه را که یکی از متحدان جدی آمریکا در نبرد علیه جهادگرایان است، «تروریست» می‌خواند و با همراهی نیروهای ارتش آزاد سوریه که مخالف رژیم بشار اسد هستند، مبارزه مستقیم با آنها را آغاز کرده است.
مقام‌های نیمه‌خودمختار کرد سوریه در واکنش به این عملیات نظامی ترکیه اعلام کردند در گفتگوهای جنگ داخلی سوریه که روز سه‌شنبه در شهر ساحلی سوچی در روسیه برگزار می‌شود، شرکت نخواهند کرد.
ترکیه نیت خود برای حمله به عفرین را ماه گذشته در زمانی آشکار کرد که تشکیل یک «نیروی مرزی» شامل نیروهای ی‌پ‌گ با حمایت ائتلاف ضدجهادگرایان به رهبری آمریکا اعلام شد. از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، کردها در شمال و شمال شرق این کشور عملا به گونه‌ای خودمختاری دست یافته‌اند، اما دولت آنکارا هیچ‌گاه این وضعیت نیمه‌خودمختاری را نپذیرفته است.
با وجود افزایش تنش میان ترکیه و ایالات متحده آمریکا که هر دو در ناتو هم‌پیمان هستند، رجب طیب اردوغان روز یکشنبه از قصد خود برای گسترش جبهه عملیات عفرین به سمت شرق و به ویژه به طرف شهر منبج خبر داد. منبج که هم اکنون در اختیار کردهاست همان جایی است که نیروهای آمریکایی نیز در آن حضور دارند.
اردوغان گفته بود: «تروریست‌ها نخواهند توانست از سرنوشت دردناکی که در انتظارشان است بگریزند، نه در عفرین، نه در منبج. مرز با سوریه پاکسازی خواهد شد.»
دونالد ترامپ مستقیما از اردوغان خواسته بود تا از رویارویی با نیروهای آمریکایی در سوریه بپرهیزند. اما ترکیه نه تنها به این هشدار وقعی ننهاده بلکه روز شنبه از آمریکا خواست تا نیروهایش را از منبج بیرون کند.
بیشتر بخوانید:
مولود چاوش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در گفتگو با روزنامه نیویورک تایمز و با اشاره به گروه یگان‌های مدافع خلق، از آمریکا به دلیل «تسلیح یک تشکیلات تروریستی مهاجم» انتقاد کرده بود.
نیروهای شبه‌نظامی کرد که اکنون هم‌پیمان آمریکا هستند، تا دیروز در صف اول نبرد با گروه داعش بودند و در ماه اکتبر گذشته این گروه را از پایتخت خودخوانده‌شان یعنی رقه بیرون کرده بودند.
واکنش کشورها
تا کنون برخی کشورها از جمله آلمان و فرانسه و نیز اتحادیه اروپا در مورد مداخله نظامی ترکیه در خاک سوریه ابراز نگرانی کرده و آن را باعث پیچیده‌تر کردن اوضاع در منطقه دانسته‌اند.
با آن که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه و متحد ایران و روسیه، حمله ترکیه به خاک این کشور را محکوم کرده است، اما ایران و روسیه خود واکنش خاصی به جز ابراز نگرانی به این عملیات نظامی نشان نداده‌اند.
بیشتر بخوانید:
- چرا ایران در قبال حملۀ ترکیه به عفرین ساکت است؟
- چرا ترکیه به عفرین حمله کرد؟ حامیان و مخالفان تهاجم آنکارا به عمق خاک سوریه
جنگ داخلی سوریه که در سال ۲۰۱۱ با سرکوب اعتراضات داخلی آغاز شد و تا کنون ادامه دارد، بیش از ۳۴۰ هزار کشته بر جای گذاشته است.
آخرین وضعیت نبرد
به گزارش دیدبان حقوق بشر سوریه، ارتش ترکیه روز دوشنبه همزمان با شدت بخشیدن به حملات هوایی، شلیک توپخانه به شمال غربی عفرین را نیز افزایش داد. رامی عبدالرحمان، رئیس دیدبان حقوق بشر سوریه می‌گوید نیروهای ترکیه و شورشیان سوری متحد آنان از ابتدای نبرد عفرین تا کنون کنترل هشت مکان مختلف در طول نوار مرزی را به دست گرفته‌اند.
همچنین به گزارش سازمان دیدبان حقوق بشر سوریه، تنها در روز یکشنبه دست کم ۱۴ نفر از جمله ۵ کودک بر اثر حمله هوایی ارتش ترکیه جان خود را از دست داده‌اند. به این ترتیب شمار کل افراد کشته شده از آغاز نبرد عفرین به ۵۵ نفر رسیده است.
روز یکشنبه همچنین شمار زخمی‌ها آن قدر زیاد بود که آنها را با وانت به بیمارستان اصلی عفرین می‌آوردند. خبرنگار خبرگزاری فرانسه از مشاهده کودکانی با چهره خون‌آلود در بیمارستان عفرین خبر می‌دهد که در هنگام معاینه به شدت فریاد می‌زده و گریه می‌کرده‌اند. او می‌گوید در مدتی که آنجا بوده کالبد بی‌جان یک مرد و یک کودک را نیز با وانت به بیمارستان آوردند.
روز دوشنبه اما در خیابان‌های شهر عفرین اثر چندانی از جنگ نیست و اوضاع به نظر عادی می‌آید. مغازه‌ها بازند، دستفروشان در پیاده‌رو بساط خود را پهن کرده‌اند و زندگی جریان دارد.