اداره امور دینی ترکیه برگزاری جشنهایی نظیر کریسمس را «بیگانه» با فرهنگ اسلامی این کشور و معترضان، آن را مخرب فرهنگ اسلامی مردم ترکیه میدانند.
در سالهای اخیر با نزدیک شدن به جشنهای کریسمس و سال نوی میلادی، برخی از شهروندان در تهران و شهرهای بزرگ ایران این عید مذهبی مسیحیان و آغاز سال نوی میلادی را جشن میگیرند؛ رویهای که اصولا با رویکردهای مذهبی-فرهنگی دولت و بخشهایی از جامعه مغایر است. این روند در حالی در ایران در حال شکلگیری است که در ترکیه، کشوری که از اوایل قرن بیستم مسیر «غربی شدن» را در پیش گرفته، مخالفتها نسبت به برگزاری جشن کریسمس در ۴ سال گذشته نمود بیشتری یافته است.
بیشتر بخوانید: بابانوئل در خیابانهای تهران
با وجود افزایش تمایل به گرامیداشت جشنهایی مانند ولنتاین و کریسمس در میان ایرانیان، این موضوع واکنشهایی را در شبکههای اجتماعی به همراه داشته است. برخی میگویند که این روزها ربطی به فرهنگ، باور مذهبی و تاریخی ایران نداشته و جشن گرفتن آنها بی معنی است و از سوی دیگر برخی معتقدند که از هر بهانهای برای شادی باید استفاده کرد.
واکنش مسلمانان محافظهکار ترکیه به برگزاری جشن کریسمس
مخالفت با برگزاری کریسمس و اعیاد مسیحی در ترکیه نیز به چشم میخورد. با این تفاوت که از سالها پیش، شهرهای بزرگ این کشور، نظیر استانبول و آنکارا در شبهای پیش از ۲۵ دسامبر، رنگ و بوی کریسمس داشت. بسیاری از توریستهای ایرانی نیز به همین دلیل در ماه دسامبر ترکیه را بعنوان مقصد گردشگری خود انتخاب می کنند.
اخیرا اداره امور دینی ترکیه این جشنها را با فرهنگ اسلامی این کشور «بیگانه» دانست. همچنین معترضان و کاربران شبکههای اجتماعی ترکیه نیز رواج نمادهای کریسمس و سال نوی میلادی در ماه دسامبر را برای فرهنگ اسلامی مردم این کشور مضر میخوانند.
در سالهای اخیر جوانان مسلمان سنتگرا با در دست داشتن پلاکاردهایی با مضمون «مسلمان، کریسمس را جشن نمیگیرد» و «مسلمان باش و اعیاد اسلامی را جشن بگیر» در استانبول و آنکارا تظاهرات برپا میکنند. سال گذشته، تعدادی از این معترضین به عروسکهای بابانوئل یا افرادی که در مقابل مراکز خرید لباس بابانوئل بر تن داشتند نیز حمله کردند.
اما برخی مردم این کشور با وجود مخالفتهای مسلمانان محافظه کار، از جشن کریسمس لذت میبرند و به برگزاری این جشنها تمایل دارند. آنها می گویند که این مراسم مورد علاقه کودکان است و برای برگزاری آن نیازی نیست که به عید مذهبی مسیحیان باور داشت؛ بلکه تبادل هدیه و محیط شاد این جشن باعث محکمتر شدن پیوندهای خانوادگی میشود.
قبل از تاسیس جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳، جمعیت زیادی از مسیحیان ارمنی، آشوری و یونانی در بخش آسیایی ترکیه در شبه جزیره آناتولی زندگی می کردند. با این وجود پس از قتل عام ارامنه در دوران جنگ جهانی اول این جمعیت به شدت کاهش یافت به طوری که امروزه به حدود ۱۵۰ هزار نفر میرسد.
نمادهای درخت کاج کریسمس و بابانوئل متعلق به ترکیه است؟
مخالفت با نمادهای کریسمس در حالی توسط مسلمانان تندرو در ترکیه شدت میگیرد که به عقیده برخی مورخان این سنتها از ترکیه به کشورهای دیگر صادر شده است.
معزز ایلیمییه تشیغ، پژوهشگران تمدن سومری معتقدند که ترکان پیش از اسلام (با باور شمنیسم)، درخت کاج کریسمس را بعنوان تزئینات شب یلدا، بلندترین شب سال در خانههای خود قرار میدادند.
محققان می گویند که بابانوئل یا «سانتا» نماد کریسمس، از شخصیت اسقف سنت نیکلاس در قرن چهارم میلاد برگفته شده نیز در ترکیه امروزی زندگی می کرده است. پژوهشگران اخیرا ادعا کردند که قبر او در یک کلیسای قدیمی در نزدیکی شهر دمره کشف شد.