عفو بینالملل در گزارشی تحت عنوان بازگشت اجباری به سمت ناامنی، از افزایش قابل توجه شمار افغانهایی خبر داده است که از کشورهای عضو اتحادیه اروپا اخراج شدهاند.
به گفتۀ این سازمان غیردولتی، اخراج این تعداد پناهجوی افغان تاکنون سابقه نداشته است. در این گزارش به نام تعدادی از شهروندان افغان اشاره شده است که پس از بازگشت اجباری به کشورشان، در اثر بمب گذاریها کشته یا زخمی شدهاند و یا در ترس مداوم از آزار و شکنجه به سر میبرند.
علاوه بر عفو بین الملل، نهادهای دیگری مانند سازمان ملل متحد، سرویسهای اطلاعاتی آمریکا و برخی سازمانهای بینالمللی فعال در امور بشردوستانه نیز نسبت به وخامت رو به فزونیِ اوضاع امنیتی در افغانستان هشدار دادهاند. هفته گذشته نیز کمیسیون اروپا از افزایش کمکهای بشردوستانه به افغانستان به دلیل بدتر شدن وضعیت زندگی در این کشور خبر داد.
به گزارش عفو بینالملل، دولتهای اروپایی بیش از هر زمانی متقاضیان پناهندگی را مجبور به بازگشت به کشورهایشان می کنند، یعنی به جایی که پناهجویان با خطرات متعددی مواجه هستند.
نروژ از جمله کشورهای اروپایی است که بیشترین تعداد پناهجوی افغان را اخراج کرده است. بنا بر اعلام مقامات افغان، در چهار ماه اول سال ۲۰۱۷ میلادی ۳۲ درصد از کل افغانهایی که به اجبار به افغانستان بازگردانده شدهاند (به عبارت دیگر ۹۷ نفر از ۳۰۴ پناهجو) ساکن نروژ بودهاند.
بنا بر اصل «عدم بازگرداندن» که در حقوق بینالملل وجود دارد، کشورهای اروپایی نمیتوانند کسی را به جایی که برای او خطر واقعی نقض حقوق بشر وجود دارد، بازگردانند. فرستادن پناهجویان به افغانستان در زمانی که خشونتها در این کشور رو به افزایش است، نقض آشکار قوانین بینالملل است.
عفو بین الملل در یکی از آخرین گزارشهای خود به خانوادۀ طیبه عباسی، پناهجوی۱۸ ساله افغانِ ساکن نروژ اشاره میکند که اسلو دستور اخراج و بازگرداندن آنها به افغانستان را صادر کرده است.
طیبه عباسی از پدر و مادری افغان در ایران به دنیا آمده و سرانجام به همراه مادر و دو برادرش در سال ۲۰۱۲ میلادی به نروژ رفته است. دولت نروژ با این توجیه که افغانستان کشوری امن است، آنها را اخراج کرده است.
عفو بین الملل از کمپینی که برای جلوگیری از اخراج او توسط همکلاسیهایش در شهر تروندهایم در نروژ تشکیل شده، حمایت کرده است.
مسئول بخش حقوق مهاجران و پناهندگان در این سازمان غیردولتی میگوید: «طیبه عباسی یک نوجوان محبوب است که بخوبی خود را با جامعۀ نروژ تطبیق داده است. او آرزو دارد که پزشک شود اما اکنون زندگیش به خطر افتاده است. حمایت فوقالعادهای که همکلاسیهایش از او داشتهاند نشان داد که تا چه اندازه میان دولت نروژ و جوانان این کشور، فاصله وجود دارد. عزمی که این جوانان برای محافظت از دوستشان و خانواده او دارند، به ما یادآوری میکند که همه ما میتوانیم برای پذیرش افرادی که از جنگ و آزار و شکنجه فرار کردهاند، کاری انجام دهیم.»
عفو بین الملل اعلام کرد: «اخراج خانواده عباسی یک تصمیم بیرحمانه است که باعث میشود آیندۀ سه نوجوان نابود شود. ما در کنار طیبه، دوستانش و تمام افغانهایی هستیم که در معرض خطر اخراج قرار دارند. ما از نروژ میخواهیم که بسرعت اخراج افغانها را متوقف کند و به تمام دنیا اعلام میکنیم که بازگرداندن پناهجویان افغان به افغانستان، خطرناک، غیراخلاقی و غیرقانونی است.»