نهاد مهاجرتی سازمان ملل روز دوشنبه ۳۰ ژوئن (۹ تیر ۱۴۰۴) اعلام کرد که از ابتدای ماه جاری میلادی بیش از ۲۳۰ هزار افغان ایران را ترک کردند. این موج خروج در حالی رخ داده که ایران برای بازگشت «اتباع فاقد مدرک افغان» مهلت تعیین کرده و بیشتر آن‌ها اخراج شدند.
آگهی
در هفته‌های اخیر، شمار افغان‌هایی که از ایران بازمی‌گردند به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. بسیاری از آن‌ها می‌گویند که در آستانه ضرب‌الاجلی که ایران برای خروج اتباع افغان «بدون مدرک» تا تاریخ ۶ ژوئیه (۱۵ تیر) اعلام کرده، موارد اخراج افزایش یافته است.
آوند عزیزآقا، سخنگوی سازمان بین‌المللی مهاجرت به خبرگزاری فرانسه گفت: «از اول تا ۲۸ ژوئن [۱۱ خرداد تا هفتم تیر]، ۲۳۳ هزار و ۹۴۱ نفر از ایران به افغانستان بازگشتند که نزدیک به ۱۳۲ هزار نفر از آن‌ها فقط در یک هفته اخیر بوده است.»
او همچنین افزود که «از ژانویه تاکنون (۱۲ دی ۱۴۰۳)، بالغ بر ۶۹۱ هزار نفر بازگشته‌اند که ۷۰ درصد آن‌ها به‌صورت اجباری به افغانستان بازگردانده شده‌اند.»
سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرد که در چند روز اخیر، شمار بازگشت‌ها به ۳۰ هزار نفر در روز رسیده و پیش‌بینی می‌شود این تعداد در آستانه ضرب‌الاجل اعلامی از سوی ایران، افزایش یابد.
بازگشت‌های خانوادگی
مقامات طالبان خواستار «بازگشتی همراه با عزت» برای مهاجران و پناهجویان از کشورهای همسایه شده‌اند.
دولت افغانستان با کمبود منابع مالی و امکانات مواجه است و هم‌اکنون با موج گسترده بازگشت افغان‌ها از کشورهای همسایه، به‌ویژه ایران و پاکستان، روبه‌رو شده است.
کاهش چشمگیر کمک‌های بین‌المللی نیز موجب شده تا سازمان‌های امدادی از جمله سازمان بین‌المللی مهاجرت تنها قادر به ارائه خدمات به بخشی از نیازمندان باشند.
سازمان ملل گفته است که برخلاف گذشته، در بازگشت‌های اخیر بیشتر خانواده‌ها دیده می‌شوند نه فقط افراد مجرد؛ بطوریکه مردان، زنان و کودکان با چمدان‌هایی در دست، تمام زندگی‌شان را با خود جمع کرده‌اند و به وطن خود أفغانستان آمده‌اند.
دفتر سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای اعلام کرد که که «بی‌ثباتی منطقه‌ای به‌ویژه تبعات ناشی از درگیری اسرائیل و ایران و تغییر سیاست‌های کشورهای میزبان باعث تسریع بازگشت‌ها شده و سیستم‌های بشردوستانه و توسعه‌ای شکننده افغانستان را تحت فشار شدید قرار داده است.»