سازمان فضایی فدرال روسیه، روسکاسموس بررسی ساخت و قرار دادن یک نیروگاه تولید برق هستهای در مدار زمین را آغاز کرده است. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک به زبان فرانسه این نیروگاه قرار است با استفاده از لیزر انرژی مورد نیاز ماهوارهها را تامین کند.
سال گذشته یک شرکت روس توانسته بود بر روی زمین از طریق لیزر، برق را تا شعاع یک و نیم کیلومتری منتقل کند. با این وجود به نظر نمیرسد که پروژه فضایی روسیه مقرون به صرف باشد.
چرا ساخت نیروگاه هستهای در مدار زمین مقرون به صرف نیست؟
تامین برق ماهوارهها کار چندان پیچیدهای نیست. اگرچه منبع تامین انرژی نخستین ماهواره، اسپوتنیک ۱، که در سال ۱۹۵۷ به فضا پرتاب شد باتری بود اما این فناوری در سالهای بعد گسترش پیدا کرد و مدت زیادی است که ماهواره با استفاده از صفحههای خورشیدی بزرگ انرژی خود را تامین میکنند. این روش نه تنها مشکل اتمام باطری را حل کرد بلکه نه به فناوری چندان پیچیدهای نیاز دارد و نه خطری برای فضای خارج از اتمسفر دارد.
مشکل دیگری که بر سر راه پروژه بلندپروازانه روسیه قرار دارد امکان قرار دادن یک نیروگاه اتمی در مدار زمین است. گفته میشود این نیروگاه باید با قدرت صد تا هزار کیلوات برق تولید کند، در واقع یک کارخانه تولید برق به معنای واقعی.
تولید برق از انرژی هستهای در فضا اقدام جدیدی نیست. اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال ۱۹۷۸ تلاش ناموفقی برای ارسال مولد برق اتمی به مدار زمین داشت. در این سال ماهواره کاسماس ۹۵۴، که یک ماهواره شناسایی بود با یک ژنراتور هستهای به فضا پرتاب شد اما در شمال غربی کانادا منفجر شد. در آن زمان شوروی مجبور شد ۱۰ میلیون دلار خسارت پرداخت کند.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک در دوران حیات شوروی این کشور مجموعا ۳۰ ماهواره با مولد برق هستهای به فضا فرستاد. در آن سالها شرکت «آرسنال» وظیفه ساخت ماهواره با مولد را بر عهده داشت، همچنان این شرکت، تنها شرکتی است که فناوری و تجربه ساخت اینگونه ماهوارهها را در روسیه در اختیار دارد. شرکت «ستاره سرخ» شوروی سابق نیز مسئول ساخت خود مولد بود، شرکتی که از زمان فروپاشی شوروی به عنوان بخشی از سازمان فضایی فدرال روسیه درآمد. این سازمان اکنون ساخت نسل جدیدی از موتورهای الکترونیکی و سیستمهای ماهوارهبرها را آغاز کرده است.
آژانس خبری اسپوتنیک به نقل از رئیس انستیتو «سیاست فضایی روسیه» می نویسد: «من هیچ چشم اندازی برای توسعه نیروگاه هستهای فضایی نمیبینم، زیرا تحقق فنی آن بسیار پیچیده و دستاوردش مبهم است.» وی میافزاید: «این یک فکر قدیمی است که عملا امکان پذیر نیست، نگاه من بیشتر کسب تجربه است.» اما این تجربه دقیقا برای چه کاری است؟
جابجایی با سرعت ۱۶۰ میلیون کیلومتر در ساعت
آندری یونین، عضو آکادمی هوافضای روسیه در گفتگو با رسانههای روس میگوید که این تجربه ممکن است در آینده امکان انتقال انرژی خورشیدی به زمین از طریق لیزر را فراهم کند. به این ترتیب که اشعههای لیزر بتوانند انرژی خورشید را در فضا دریافت و سپس به زمین ارسال کنند. او میافزاید که در پروژه بلندپروازانه روسیه باید دو چیز را از هم جدا کرد: فناوری قرار دادن نیروگاه هستهای در مدار زمین از یک سو و از سوی دیگر انتقال برق از طریق لیزر.
اما انتقال برق میتواند تنها بخشی از یک پروژه عظیمتر باشد. برای مثال در سال ۲۰۱۶ طرحی برای ارسال میکروماهوارهها به خارج از منظومه شمسی با استفاده از لیزر ارائه شد. لیزر قدرت فراوان و سرعت زیادی دارد و میتواند اشیا را با سرعتی باورنکردنی منتقل کند. شاید باورش در دوران ما سخت باشد یا بیشتر به فیلمهای تخیلی بماند اما بر اساس طرح ارائه شده سرعت انتقال اجسام با لیزر ۱۶۰ میلیون کیلومتر در ساعت خواهد بود. در این صورت فاصله چهار و نیم سال نوری میان خورشید و ستاره آلفا قنطروس، که از نزدیکترین ستارهها به منظومه شمسی است، در ۲۰ سال طی خواهد شد.