نانسی هاچ دوپره، مورخ آمریکایی که بخش عمدهای از عمر خود را در افغانستان صرف خدمت به فرهنگ این کشور کرده بود روز یکشنبه در سن ۸۹ سالگی در یکی از بیمارستان های کابل درگذشت.
مرگ این تاریخ نگار که به «مادر بزرگ» افغانستان شهرت یافته و در این کشور از احترام زیادی برخوردار است توسط یک مسئول ارشد مرکز مطالعات افغانستان در دانشگاه کابل مورد تایید قرار گرفته است.
در این مرکز بیش از یکصد هزار سند به دو زبان رسمی کشور یعنی دری و پشتو و نیز به زبان انگلیسی و دیگر زبان های اروپایی نگهداری می شود که توسط این مورخ برجسته و همسر دومش لوئیس دوپره، باستان شناس آمریکایی جمع آوری شده است.
لوئیس دوپره که در کابل با این مورخ زن آمریکایی آشنا شده و ازدواج کرده بود در سال ۱۹۸۹ درگذشت.
نانسی دوپره پیشتر در سال ۱۹۶۲ میلادی به عنوان همسر یک دیپلمات قدم به خاک افغانستان گذاشت و خیلی زود به این کشور مسلمان علاقمند شد. او اندکی بعد از همسرش جدا شد و پس از ازدواج با لوئیس دوپره باستان شناس کهنهکاری که در افغانستان به ماجراجویی می پرداخت خود را وقف خدمت به تاریخ و فرهنگ این کشور کرد.
خانم دوپره به مدت پنجاه سال خاک افغانستان را درنوردید و ضمن جمع آوری اسناد و مدارکی ارزشمند از تاریخ متلاطم و آشفته این کشور پنج نسخه کتاب راهنمای گردشگری نیز به تالیف رساند.
بسیاری از مردم افغانستان ضمن تاثر از فقدان این مورخ سرشناس با ارسال پیامهایی در توئیتر یاد و نام او را گرامی می دارند.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان نیز با ارسال توئیتی تصریح کرد «مردم افغانستان قدردان زحمات و خدمات ارزشمند نانسی دوپره هستند و جای او همواره در میان مردم ما خالی خواهد بود.»
Very saddened by the death of #NancyDupree. Afghans value and respect her services of decades for #Afghanistan. Nancy will be missed! RIP pic.twitter.com/QdCuujQKDa
— Dr. Abdullah (@afgexecutive) 10 septembre 2017
نانسی دوپره و همسرش تا پایان دهه هفتاد میلادی در افغانستان زندگی کردند و پس از آن با فشار دولت کمونیست حاکم مجبور به ترک این کشور و عزیمت به پاکستان شدند. آنها در پیشاور همچنان به تلاش خود برای جمع آوری اسناد و اطلاعات تاریخی در خصوص افغانستان ادامه دادند و نیز پناهجویان افغان را که در طول اشغال خاک کشورشان توسط شوروی از مرزها گریخته و به پاکستان آمده بودند یاری می رساندند.
خانم دوپره پس از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ که به سقوط طالبان از قدرت منجر شد بار دیگر به افغانستان بازگشت.
هوگو لارنس، کاردار سفارت آمریکا در افغانستان نانسی دوپره را « فراموش نشدنی» و «ستونی برای جامعه آمریکایی های ساکن در افغانستان» توصیف کرده است.