آگهیگفتگو با دکتر قاسم شعله سعدی، وکیل و حقوقدان و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی
روز جمعه اول بهمن ماه علی خامنهای، رهبر ایران طی حکمی علیاکبر ولایتی، مشاور بینالملل خود و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام را به عنون رئیس هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی به جای اکبر هاشمی رفسنجانی که حدود دو هفته قبل فوت کرد منصوب کرد.
رهبر ایران در قسمتی از این حکم نوشته است: «با عنایت به فقدان تاثرانگیز رئیس محترم هیأت مؤسس و هیأت امناء دانشگاه و سکوت اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در چگونگی انتخاب رئیس هیأت مؤسس و ضرورت تسریع در انتخاب فرد عهدهدار این مسئولیت، جناب آقای دکتر علی اکبر ولایتی از اعضای آن هیأت را بهعنوان رئیس هیأت مؤسس منصوب میکنم تا هیچگونه وقفهای در تمشیت قانونی امور آن دانشگاه- که نقش مؤثری در امر آموزش عالی کشور دارد- بوجود نیاید.»
رهبر ایران در حکمی علی اکبر ولایتی را به سمت ریاست هیات موسس دانشگاه آزاد منصوب کرد
انتصاب علی اکبر ولایتی به سمت ریاست هیات موسس دانشگاه آزاد واکنشهایی را برانگیخت و برخی تحلیلگران و رسانهها از آن به عنوان «دخالت غیرقانونی» رهبر ایران در دانشگاه آزاد یاد میکنند، چراکه به گفته این افراد براساس «بند سوم آئين نامه داخلي هيأت موسس دانشگاه آزاد اسلامی» تنها اعضای هیات موسس این دانشگاه میتوانند رئیس خود را انتخاب کنند. در بند سوم آئین نامه داخلی هیات موسس آمده است: «اعضای هيات از بين خود يك نفر را به عنوان رئيس و يك نفر نايب رئيس و يك نفر دبير انتخاب خواهند نمود.»
شعلهسعدی: دخالت رهبر ایران در دانشگاه آزاد غیرقانونی نیست، فراقانونی است
دکتر قاسم شعله سعدی، وکیل و حقوقدان و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی به یورونیوز میگوید که دخالت رهبر ایران در دانشگاه آزاد اسلامی و انتصاب یک فرد به عنوان رئیس هیات موسس غیرقانونی نیست، بلکه به نوعی «فراقانونی» است.
این وکیل و حقوقدان میگوید این قبیل اقدامات رهبر ایران در قانو ن اساسی ایران نیامده است و آقای خامنهای همچون آیتالله خمینی در این قبیل موضوعات «از اختیارات مطلقه» خود استفاده میکند. وی میگوید: «به هرحال آقای خامنهای آقای ولایتی را انتخاب کردند و ولایت مطلقه است و باید دیگران تبعیت کنند. یعنی جزو اختیارات ایشان که در اصل ۱۱۰ قانون اساسی آمده چنین چیزی نیست ولی وی از اختیارات مطلقهشان یا همان حکم حکومتی استفاده کردند. ما در قانون اساسی حکم حکومتی نداریم. اما یکسری اختیاراتی در اصل ۱۱۰ احصاء شده که یازده مورد هست و هیچکدام هم به این قضیه ارتباطی ندارد.»
وی میافزاید: «برای مثال در قانون اساسی ایران نیامده است که انتصاب ائمه جمعه با رهبر ایران است ولی میبینیم که آقای خامنهای ائمه جمعه را انتخاب و منصوب میکند. همچنین ماجرای حکم حکومتی ایشان در مجلس ششم هم جزو اختیاراتی که در اصل ۱۱۰ قانون اساسی آمده نبود ولی ایشان حکم حکومتی داد و موضوع مطبوعات از دستور کار مجلس خارج شد. بسیاری چیزهای دیگر هم هست که در قانون اسای نیامده و ایشان حکم میدهد. ماجرا هم تنها مربوط به آیتالله خامنهای نیست. آیتالله خمینی هم همین کار را میکرد مثلا حکم آقای خمینی برای تاسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از همین موارد است.»
دکتر قاسم شعله سعدی، وکیل و حقوقدان و نماینده پیشین مجلس ایران
شعلهسعدی در ادامه به پیشینه کشمکشها در دانشگاه آزاد اشاره میکند و میگوید: «در زمان ریاست جمهوری محمود احمدینژاد چنین شایع شده بود که سه مرکز در ایران وجود دارد که مراکز نفوذ هاشمی رفسنجانی است. این مراکز عبارت بودند از دانشگاه آزاد اسلامی، مناطق آزاد و شرکت نفت. آقای احمدینژاد میخواست برای کاهش نفوذ هاشمی هر سه مرکز را قبضه کند، که دو مرکز را توانست چون دولتی بودند (مناطق آزاد و شرکت نفت) اما موضوع دانشگاه آزاد ساده نبود چون موسسه دولتی نبود. اگر احمدینژاد میتوانست دانشگاه آزاد را منحل میکرد اما او نتوانست و بنابراین سعی کرد رقابت سنگینی را با این دانشگاه از طریق گسترش دانشگاه پیام نور رقم بزند. او آنقدر دانشگاه پیام نور را گسترش داد تا در مقطعی حتی برخی قسمتهای دانشگاه آزاد خالی ماند.»
این نماینده پیشین مجلس میافزاید: «همین یکی دو سال قبل هم موضوع انتخاب رئیس دانشگاه آزاد و حضور عبدالله جاسبی به کشمکشی بین دولت وقت و هاشمی تبدیل شد. همچنین مسئله وقف دانشگاه آزاد هم مورد مناقشه قرار گرفت تاجایی که آیتالله خامنهای و همچنین رئیس قوه قضائیه در این ماجرا دخالت کردند.»
این وکیل و حقوقدان در پایان میافزاید: «به هر حال جدای از کشمکشهای موجود به نظرم آقای خامنهای عجولانه عمل کرد و میتوانست کاری را که میخواهد انجام دهد بدون آنکه هزینهاش را بدهد. مشاوران حقوقی وی مشاوره خوبی به ایشان ندادند. میشد وی این موضوع را به دادگاه احاله کند… و در نهایت هم اینکه اگر قرار باشد آقای خامنهای تصمیمی بگیرد و حکمی بدهد معمولا وی کسانی را انتخاب میکند که به لحاظ سیاسی در آن مقطع مورد نظر، به رهبری نزدیک هستند. حالا یک روز ممکن است احمدینژاد باشد، یک روز حداد عادل و یک روز ولایتی.»
عبدالله جاسبی بیش از دو دهه رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ایران بود
احمدینژاد و دانشگاه آزاد اسلامی
آگهیدانشگاه آزاد اسلامی ایران در اردیبهشت سال ۱۳۶۱ به پیشنهاد اکبر هاشمی رفسنجانی و با حمایت آیت الله خمینی شکل گرفت. این دانشگاه در حال حاضر یکی از بزرگترین مراکز آموزش عالی در ایران است.
اعضای اولیه هیات مؤسس دانشگاه آزاد اکبر هاشمی رفسنجانی، عبدالله جاسبی، عبدالکریم موسوی اردبیلی، میرحسین موسوی و احمد خمینی بودند. پس از مرگ احمد خمینی حسن خمینی جانشین وی در هیات مؤسس شد. در سال ۱۳۸۹ نیز شورای انقلاب فرهنگی با تغییر اساسنامه دانشگاه تعداد اعضا را به ۹ نفر افزایش داد و حسن حبیبی، علیاکبر ولایتی، محسن قمی و حمید میرزاده را به هیات مؤسس افزود که پس از فوت حسن حبیبی و تصویب مجدد هیات مؤسس و شورایعالی انقلاب فرهنگی، علی اکبر ناطق نوری جایگزین او شد.
هیئت امناء دانشگاه آزاد نیز که عالیترین مرجع تصمیمگیری در مورد این دانشگاه است شامل این افراد است: سه نفر از اعضای هیات مؤسس که حتما یک نفر از آنها باید روحانی باشد، رئیس دانشگاه آزاد، وزیر بهداشت و نماینده وزیر علوم، رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها و سه نفر از اعضای هیات علمی تماموقت دانشگاهها در مرتبه دانشیاری و یا بالاتر که هیچگونه سمت مدیریتی و حکومتی غیر از تدریس و پژوهش نداشته باشند.
مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی توسط ریاست عالیه آن انجام میشود. ریاست عالیه دانشگاه آزاد اسلامی توسط هیات امناء تعیین میگردد. روسای این دانشگاه هم از ابتدا تاکنون عبدالله جاسبی (۱۳۶۱–۱۳۹۰)، فرهاد دانشجو (۱۳۹۰–۱۳۹۲) و حمید میرزاده (۱۳۹۲تاکنون) بودهاند.
آگهی
از راست: کامران دانشجو (وزیر علوم احمدینژاد)، عبدالله جاسبی و فرهاد دانشجو
محمود احمدی نژاد از ابتدای ریاست جمهوری خود در سال ۱۳۸۴ با انتقاد از شیوه های مدیریتی در دانشگاه آزاد، درصدد تغییر دادن آقای عبدالله جاسبی رئیس وقت این دانشگاه بود. پس از آن در سال ۱۳۹۰ هیات امنای دانشگاه آزاد که اکثرا نزدیکان احمدینژاد بودند رای به جایگزینی آقای جاسبی دادند و فرهاد دانشجو را به این سمت منصوب کردند. اما اکبر هاشمی رئیس هیات امنای دانشگاه آزاد از امضای حکم فرهاد دانشجو امتناع ورزید و بنا به قانون این موضوع به رئیس جمهور واگذار شد و رئیس جمهور وقت هم امضای حکم را به وزیر علوم واگذار کرد، وزیر علوم نیز که کامران دانشجو بود حکم ریاست دانشگاه آزاد را برای برادر خود امضاء کرد. فرهاد دانشجو تا ۲۷ شهریور ۱۳۹۲ رئیس دانشگاه آزاد بود و در این تاریخ با رأی اکثریت اعضای هیات امنای دانشگاه، حمید میرزاده، جایگزین وی شد.
آیا دخالت «فراقانونی» رهبر ایران برای جلوگیری از ریاست حسن خمینی بود؟
روز جمعه در حالی رهبر ایران جایگزین اکبر هاشمی رفسنجانی برای «ریاست هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی» را تعیین کرد، که این موضوع دومین دخالت «فراقانونی» رهبر ایران در این دانشگاه است. رهبر ایران پس از ماجراهای سال ۱۳۸۸ نیز با تغییر اساسنامه دانشگاه آزاد موافقت کرد تا میرحسین موسوی از عضویت در هیات مؤسس دانشگاه آزاد حذف شود.
آگهیاین در حالی است که قاسم شعلهسعدی به یورونیوز میگوید که اساسا تغییر در هیات موسس هر جایی بیمعنا است: «هیات موسس یعنی کسانی که جایی را تاسیس کردهاند و نمیشود که مثلا بعد از سی چهل سال شما حکم بدهید و هیات موسس تعیین کنید.»
حسن خمینی در کنار هاشمی رفسنجانی و عبدالله جاسبی
همچنین برخی تحلیلگران دیگر میگویند علت این دخالت رهبر جمهوری اسلامی «پیشدستی» برای جلوگیری از انتخاب سیدحسن خمینی بوده است. محمد جواد اکبرین، دینپژوه و تحلیلگر سیاسی در همین زمینه نوشته است: «آقای خامنهای در حکمش نوشته که علیاکبر ولایتی را منصوب کرده تا «هیچگونه وقفهای در تمشیت قانونی امور آن دانشگاه به وجود نیاید» در حالی که به لحاظ قانونی هیأت مؤسس و هیأت امناء پس از تشکیل جلسه از بین اعضاء یک نفر را به ریاست هیأت انتخاب میکنند.»
وی افزوده است: «ماجرا از این قرار است که با توجه به اینکه بر اساس مفاد اساسنامه دانشگاه آزاد، این دانشگاه کمتر از سه ماه فرصت دارد جایگزین آیتالله هاشمیرفسنجانی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کند… یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی از احتمال انتخاب سیدحسن خمینی به عنوان جانشین مرحوم هاشمیرفسنجانی در دانشگاه آزاد اسلامی خبر داده»؛ گویا رهبری از هراسِ اینکه مبادا آقای سید حسن خمینی به ریاست انتخاب شود پیشدستی کرده است.»
آگهیدر همین رابطه خبرگزاری ایسنا نیز روز اول بهمن ماه نوشت: «بر اساس مفاد اساسنامه دانشگاه آزاد، این دانشگاه کمتر از سه ماه فرصت دارد جایگزین هاشمیرفسنجانی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کند. این در حالی است که دکتر مخبر دزفولی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تاکید بر اینکه تعیین اعضای هیات امنای دانشگاه آزاد باید توسط این شورا صورت بگیرد گفت که بعد از درگذشت هاشمی رفسنجانی هم هیأت مؤسس و هم هیأت امنای این دانشگاه باید ترمیم شود، زیرا آن مرحوم هم رئیس هیأت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی و هم رییس هیأت امنای این دانشگاه بود و طبق اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی این کار باید با رای و تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت پذیرد و در این زمینه مقدمات کار در حال انجام است و هر زمانی که به نتیجه برسیم، اعلام میکنیم.»