کوین دونگان، رییس فرماندهی مرکزی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا روز پنجشنبه اعلام کرد که نظامیان این کشور و نیروهای دریایی ائتلاف عربی جنگ یمن در ماههای گذشته ۴ محموله حاوی سلاح از ایران به مقصد یمن را توقیف کرده اند.
این خبر در حالی منتشر شد که یک هفته پیش از آن هم خبرگزاری رویترز به نقل از مقامات مطلع ایرانی و غربی گزارش کرده بود که ایران از راه مرزهای خاکی کشور عمان برای شبهنظامیان حوثی و نظامیان وفادار به علی عبدالله صالح، رئیسجمهوری پیشین یمن سلاح و تجهیزات نظامی ارسال کرده است. وزارت امور خارجه ایران این اظهارات را تکذیب کرده بود.
بیشتر بخوانید: ایران چند محموله سلاح از راه عمان به یمن ارسال کرده است
هیلاری کلینتون به ریاض نزدیک میشود؟
دو روز پیش از انتشار خبر توقیف کشتیهای ایرانی حامل سلاح به یمن، یک اتاق فکر آمریکاییِ نزدیک به حزب دموکرات با نام «مرکز آمریکایی ترقی» موسوم به (CAP) کنفرانسی را با موضوع سیاست هیلاری کلینتون در قبال خلیج فارس با حضور چند تن از دیپلماتهای کشورهای عرب منطقه و مشاور سیاست خارجی نامزد حزب دموکرات برگزار کرد. درونمایه اصلی این نشست تخصصی، ضرورت بازنگری در خط مشی دولت اوباما در قبال منطقه خاورمیانه و روابط واشنگتن با اعضای شورای همکاری خلیج فارس بود.
در حالی که هنوز خبر رسمی توقیف کشتیهای ایرانی حامل سلاح برای حوثیها هنوز منتشر نشده بود، مایک مورل، مدیر اجرایی پیشین سازمان سیا و مشاور خانم کلینتون در امور سیاست خارجی، پیشنهاد خود را مبنی بر توقیف قایقهای انتقال تسلیحات ایران به مقصد یمن و افزایش مجازاتها علیه تهران در پاسخ به «رفتارهای شیطنتآمیز» جمهوری اسلامی را مطرح کرد.
آقای مورل در این باره گفت: «میدانم که با یک مساله حقوق بینالمللی مواجهیم. کشتیها در شرایط عادی از ایران به حوثیها در یمن سلاح میرسانند. در یک چشمانداز سیاسی، من مشکلی نمیبینم که ناوهای آمریکایی این کشتیها[ی ایرانی] را بازرسی کنند و اگر سلاحی برای حوثیها پیدا کردند، آنها را به سوی ایران برگردانند. فکر میکنم این دست از اقدامات هم توجه ایرانیها را برخواهد انگیخت و هم به دوستان ما در منطقه نشان خواهد داد که ایالات متحده برای حل این مشکل جدی است.»
Clinton's foreign policy adviser called for intercepting Iranian vessels supplying weapons to Houthi rebels in Yemen https://t.co/SYPSmYhpuL
— The Intercept (@theintercept) 27 octobre 2016
ژنرال جیمز وینفیلد، معاون سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا اما خواستار برخورد جدیتر و شدیدتر ایالات متحده با کشتیهای حامل سلاح ایران برای حوثیها شد. وی گفت: «ایرانیها زبان قدرت و ضعف را میفهمند… ما میتوانیم تفسیر موسعتری از دفاع مشروع جمعی داشته باشیم. یعنی کشتیهای ایرانی که برای حوثیها سلاح میبرند را میتوان تهدیدی برای کل منطقه دانست.»
با وجود اینکه واشنگتن حوثیها را به رسمیت نمیشناسد و حمایت خود را از دولت عبدربه منصور هادی و ائتلاف نظامی حامی وی به رهبری ریاض اعلام کرده، اما دولت اوباما شورشیان حوثی و متحدان آن، یعنی نظامیان وفادار به علی عبدالله صالح را هم به عنوان یک گروه تروریستی تعریف نمیکند. برای درک پیچیدگی موضع ایالات متحده در قبال بحران یمن، باید به یاد داشت که جنگجویان حوثی، دشمن شماره یک القاعده در شبه جزیره عربستان نیز به شمار میروند.
در جلسه روز سهشنبه «مرکز آمریکایی ترقی»، یوسف العطیبه، سفیر امارات متحده عربی در واشتگتن، خط مشی بینالمللی دوران ۸ ساله ریاست جمهوری اوباما را از زاویهای دیگر نقد کرد. آقای عطیبه چالش اساسی این دوران را عدم نزدیکی کافی میان ایالات متحده و شیخنشینهای سنی خلیج فارس تعریف کرد و گفت: «فکر میکنم برای دولت بعدی، ساختن و دوباره ساختن اعتماد [در قبال کشورهای عربی] اولویت داشته باشد.» وی با به چالش کشیدن موضع اوباما در قبال جنبش سبز در ایران و انقلاب سال ۲۰۱۱ مصر افزود: «اگر من مثل یک آدم فضایی وقایع چند سال گذشته ایران و مصر و واکنش آمریکا به این رخدادها را میدیدم… فکر میکردم ایران متحد آمریکا و مصر دشمن این کشور است.» آقای عطیبه خواستار حمایت فعال دولت بعدی آمریکا از متحدان ثابت خود در منطقه یعنی عربستان سعودی، مصر، امارات متحده عربی و اردن شد.
زید گیلانی، تحلیلگر و کارشناس مجله اینترنی اینترسپت (The Intercept) معتقد است که بسیاری از اعضای تیم سیاست خارجی دموکراتها عضو (CAP) هستند و نشست روز سهشنبه این اتاق فکر و برونداد آن را میتوان نشانگر خط مشی آتی ایالات متحده درباره خاورمیانه، در صورت پیروزی هیلاری کلینتون در انتخابات هشتم نوامبر دانست.
با توجه به رویکرد شناخته شده خانم کلینتون در روابط بینالمللی و از جمله عملکرد وی در بحران لیبی، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که در صورت پیروزی حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، خط مشی اوباما در قبال ایران ادامه نخواهد یافت؛ رویکردی که از زمان پایان ریاست جمهوری جیمی کارتر تا سال ۲۰۰۹ ، بیسابقه بوده است.
بیشتر بخوانید: خط مشی اوباما در برابر ایران ادامه نخواهد یافت