آگهیاز روز دوشنبه ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵ (۹ آذر ماه ۱۳۹۴) نمایندگان ۱۹۵ کشور جهان در نشستی ۱۱ روزه به بررسی تغییرات آب و هوا و شرایط اقلیمی زمین خواهند پرداخت.
نام این کنفرانس COP21 است و رهبران شرکت‌کننده توافق‌نامه‌ای را برای مبارزه با گرمتر شدن زمین امضا خواهند کرد.
تصمیمات این کنفرانس جهانی تا چه حد می‌تواند از گرمتر شدن زمین جلوگیری کند و ضمانت اجرایی این تصمیمات چیست؟
در برنامه «همراه با یورونیوز» روز سه‌شنبه ۱۰ آذر (۱ دسامبر) نظرات و پرسش‌های شما مخاطبان را با کارشناس مهمان برنامه، دکتر ناصر کرمی استاد دانشگاه برگن در نروژ و کارشناس مسائل اقلیمی درمیان گذاشتیم.
ناصر کرمی: اجلاس پاریس یک قدم بزرگ به جلو است
ناصر کرمی در گفت‌وگو با یورونیوز درباره انتظاری که می توان از نشست پاریس داشت گفت: «باید اجلاس پاریس را متناسب با ظرفیت های مکانی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی که در آن بررسی می شود دید. بر این اساس من خوشبین هستم. فکر می کنم که اجلاس پاریس یک قدم بزرگ به جلو خواهد بود. »
وی این گام رو به جلو را با اجلاس های گذشته مقایسه کرد و گفت: «این گام خیلی بزرگتر از اجلاس توکیو یا کپنهاگ خواهد بود. حتی بزرگ تر از اجلاس های بزرگ دیگر در حوزه محیط زیست مانند اجلاس ژوهانسبورگ یا قبل تر یعنی اجلاس ریودوژانیرو است.»
وی افزود: «نسبت به همه این اجلاس ها من اعتقاد دارم که اجلاس پاریس قدم بزرگتری خواهد بود و در نهایت تصور من این است که مثبت ارزیابی می شود. اما هرگز نمی توان انتظار داشت که اجلاس پاریس موفق شود تا دنیا را مجاب کند که انتشار دی اکسید کربن را در حدی نگه دارند که افزایش دمای کره زمین روی دو درجه سانتی گراد متوقف شود.»
وی در تشریح این نظر خود گفت: «این موضوع دو دلیل اصلی دارد. یکی این است که عاملان انتشار دی اکسید کربن با قربانیان آن تفاوت دارند.»
آقای کرمی در ادامه این بحث افزود: «توقف روی افزایش دو درجه ای، هدف خیلی بزرگ و تقریبا دست نیافتنی است. من فکر می کنم بشر بتواند روی سه درجه متوقف شود. اما اگر همین دو درجه رخ دهد و بیشتر از دو درجه زمین گرمتر نشود نیز بسیاری از کشورهای جزیره ای اقیانوس آرام غرق خواهند شد. مثلا کشور مالدیو غرق خواهد شد. اما مالدیو عامل انتشار دی اکسید کربن نیست.»
وی به بحث اخلاقی در این زمینه اشاره کرد و گفت: «حال اینجا یک بحث اخلاقی است. ما باید به کشورهای عامل تولید دی اکسید کربن بگوییم که شما به خاطر کشورهایی که خیلی دورتر از شما هستند متحمل زحمت و هزینه شوید. مثلا کشوری مانند هند اگر بخواهد سوخت زغال سنگ را کنار بگذارد و سوخت کمتر آلوده کننده استفاده کند کار دشواری است و ظرفیت این تغییر در دنیا وجود ندارد.»
بازده سرمایه گذاری ها از سال ۲۰۳۰ مشخص می شود
وی درباره نتایج سرمایه گذاری ها روی این بخش گفت: «نکته دیگر این است که شما هم اکنون هر کاری که انجام دهید. و هر هزینه ای که بکنید اثر آن از سال ۲۰۳۰ به بعد مشخص می شود و البته بیشترین اثر از ۲۰۵۰ به بعد خواهد بود.»
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: «شما خود را جای یک سیاستمدار غربی بگذارید. این سیاستمدار باید به رای دهندگان خود فشار بیاورد تا بخشی از بودجه جاری و عمرانی کشور را صرف فعالیتی کند که اثر آن ۳۰ سال بعد مشخص خواهد شد. اغلب سیاستمداران به راحتی تن به چنین کاری نمی دهند. بنابراین باید در این فضا هم کنفرانس پاریس را بررسی کرد.»
وی به کشور آمریکا اشاره کرد و گفت: «آقای اوباما هنوز نتوانسته درباره نیروگاه های زغال سنگ این کشور تصمیمی بگیرد. اگر در ابعاد کوچک نگاه کنیم، این موضوع منافع سرمایه گذاران و منافع مردم عادی را تحت تاثیر قرار می دهد. یعنی اگر اوباما بگوید که از همین فردا نیروگاه های تولید سوخت زغال سنگ تعطیل می شوند تبعات زیادی دارد و تعداد زیادی بیکار می شوند. یعنی رای دهندگان به آقای اوباما متضرر می شوند و در مجموع هم چنین اقدامی به نظر ناممکن می آید.»
آقای کرمی افزود: « در این بین سود و زیان بسیار پیچیده ای وجود دارد که باعث می شود گروه های با نفوذ و کمپانی های نفتی ضرر کنند. یک اصطلاحی وجود دارد که گفته می شود تمدن کنونی بشر یک تمدن نفت سوز است. یعنی اقتصاد جهان با نفت به حیات خود ادامه می دهد. به این راحتی نیست که شما این تمدن را متوقف کنید. این موضوع یک پروسه بسیار دشوار است.»
بخش دیگر سخنان این استاد دانشگاه برگن نروژ به کشور هند اختصاص داشت. وی گفت: «هند کشوری است که رشد اقتصادی قابل توجه دارد. دوم اینکه هند انگیزه و اراده جدی برای حفاظت از محیط زیست را نشان داده است. مثلا در حال حاضر هند یکی از پیشگامان انرژی خورشیدی در جهان است.»
وی در عین حال افزود: « اما این واقعیت است که جمعیت هند یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر است و این جمعیت رو به افزایش است. طبقه متوسط در این جمعیت در حال رشد است یعنی طبقه متوسطی که می خواهد الگوی شهروند غربی را در زندگی خود داشته باشد. این موضوع در چین هم رخ داده است. با رشد طبقه متوسط، اگر آنها بخواهند به مانند شهروند غربی زندگی کنند باید یک میلیارد خودروی جدید تولید شود که تنها نیاز و تقاضای هند و چین را در چند دهه پیش رو جواب دهد. اما متناسب با این نیاز و این تقاضا و این جمعیت جدید، توسعه انرژی های پاک پیش نخواهد رفت.»
آقای کرمی افزود: « نکته مهم این است که شاید ۴۰-۵۰ سال دیگر به آن نقطه ای برسیم که شروع به حذف سوخت زغال سنگ کنیم و انرژی های پاک را جایگزین کنیم اما دی اکسید کربنی که هم اکنون منتشر می شود کماکان در جو وجود خواهد داشت و کماکان اثر منفی خود را در گرمایش زمین خواهد گذاشت.»
این کارشناس مسائل اقلیمی درباره جایگزین کردن انرژی پاک با انرژی های آلوده کننده گفت: «بسیاری از کشورها در حال حاضر می توانند بخش قابل توجهی از انرژی مصرفی خود را از محل انرژی پاک تامین کنند. سرمایه گذاری اولیه یک بخش ماجرا است اما موضوع دیگر این است که به طور مثال انرژی برقی که از نیروگاه های خورشیدی به دست می آید، گران تر از برقی است که از نیروگاه های حرارتی به دست می آید.»
وی افزود: «اگر همه بپذیرند که متوسط قیمت انرژی دو برابر افزایش پیدا کند، توسعه انرژی های پاک قابل حصول خواهد بود اما اغلب اقتصادهای دنیا و اغلب شهروندان دنیا چنین آمادگی را ندارند. حتی درصد اندک افزایش انرژی به شدت زندگی ها را تحت تاثیر قرار می دهد.»
آگهیایران و استفاده از انرژی پاک
بخش دیگری از سخنان این کارشناس مسائل اقلیمی به ایران اختصاص داشت. وی درباره ایران گفت: « ایران کشوری است که ظرفیت زیادی در بخش توسعه انرژی های نو به خصوص در زمینه انرژی های خورشیدی دارد. ایران جزو کشورهایی است که موفقیت هایی هم در کاهش مصرف انرژی های فسیلی داشته است.»
وی به توسعه انرژی هیدروالکتریک اشاره کرد و افزود:« سدسازی گسترده و بی ضابطه در ایران گرچه مشکلات زیست محیطی داشته اما این سود را هم داشته است که بخش قابل توجهی از انرژی مصرفی ایران انرژی هیدروالکتریک است که جزو انرژی های پاک تلقی می شود.»
آقای کرمی مثال دیگری در این زمینه زد و گفت: «در ایران برای گرمایش خانگی از گاز طبیعی استفاده می شود که گرچه یک سوخت فسیلی است اما سوخت پاک تری محسوب می شود. در یک شهری مانند تهران سهم گرمایش خانگی در آلودگی هوا کمتر از ده درصد است. این موضوع در این شهر ده میلیونی متراکم نشانه خوبی است. یعنی گرمایش خانگی تاثیر زیادی در انتشار آلاینده ها نداشته است. این ها موفقیت های قابل توجهی است.»
وی در عین حال گفت: « در بخش سرمایه گذاری در بخش انرژی های نو کار چندانی انجام نشده، گرچه نخستین قدم ها در این زمینه از ۴۰-۵۰ سال پیش برداشته شده است. از آن سالها در سازمان انرژی اتمی ایران واحد انرژی های نو داشتیم و در این زمینه تحقیق شده است. حتی در موردهای مطالعاتی، روستاهایی در یزد به انرژی خورشیدی مجهز شدند اما متاسفانه این چندان پیش نرفته است.»
وی افزود: « ایران در سال های گذشته تمام تمرکز خود را روی انرژی اتمی گذاشته است. اگر با ضرر ناشی از تحریم ها جمع ببندیم بیشتر از ۵۰ میلیارد دلار در این بخش هزینه شده است. تنها با بخشی از این هزینه ها ایران می توانست پیشگام انرژی خورشیدی در دنیا باشد که البته بحث در این زمینه با موضوع های سیاسی گره می خورد.»
آگهی