در اوایل ماه آوریل گذشته، بسیاری از ایرانیان به خیابان‌ها ریختند تا توافق هسته‌ای ایران با غرب در لوزان را جشن بگیرند. اما آن‌ها تنها کسانی نبودند که از این اتفاق خوشحال بودند بلکه ایرانی‌های منطقه کردستان خودمختار عراق نیز از از بهبود رابطه ایران و غرب ابراز خوشحالی می‌کردند، چرا که برای کردهای مهاجر ایرانی ساکن عراق، این توافق به منزله بلیط بازگشت به خانه‌هایشان در ایران بود.
آگهیروزنامه گاردین، چاپ لندن، در گزارش ویژه‌ای به این موضوع پرداخته است. حبیب عبدالله توروردی، نانوای اهل سلیمانیه که درآمدش را برای زن و فرزندش در مریوان می‌فرستد، در این باره به خبرنگار گاردین می‌گوید: «این توافق به معنی کمتر شدن فشار بر روی ایران و بهتر شدن وضعیت اقتصادی است. وقتی شرایط بهتر شد ما به خانه‌هایمان برمی گردیم. ما دوست نداریم این جوری زندگی کنیم.»
بر مبنای گزارش گاردین، بعد از سال ۲۰۰۷ و به دنبال بحرانی شدن وضعیت اقتصادی ایران در اثر تحریم‌های اقتصادی غرب، بسیاری از کردهای مناطق مرزی ایران به کردستان عراق و شهر سلیمانیه مهاجرت کردند. فاصله شهر سلیمانیه دومین شهر بزرگ کردستان عراق با مرز ایران تنها ۹۰ دقیقه با اتومبیل است. این مهاجران، پناهنده سیاسی یا مخالف رژیم ایران نبودند بلکه تنها برای کسب پول بیشتر به عراق مهاجرت کردند.
به گزارش گاردین، مهاجران خارجی کردستان عراق ملیت‌های گوناگونی را دربرمی گیرد که در آنجا به کارهای راه سازی و ساختمانی مشغول‌اند اما زبان و فرهنگ مشترک ایرانی‌ها با کردهای عراق، امتیاز ویژه‌ای برای آن‌ها محسوب می‌شود.
به گفته بختیار سعیدی یکی از دیگر مهاجران کرد ساکن شهر مرزی رانیا که در آنجا به کار تتو (خالکوبی) مشغول است، اگر وضع اقتصادی ایران بهتر شود، او و خیلی از ایرانی‌های دیگری که او می‌شناسد حاضرند به ایران برگردند.
بر اساس نوشته گاردین، کسی نمی‌داند چه تعداد از کردهای ایرانی در کردستان عراق زندگی می‌کنند. بر مبنای آمار رسمی وزارت کار و امور اجتماعی کردستان عراق، از سال ۲۰۰۹ حدود ۱۵ هزار نفر کارگر خارجی وارد این منطقه شده‌اند اما این وزارتخانه نمی‌داند که تعداد ایرانی‌های مهاجر دقیقا چند نفر است. با این حال یکی از روزنامه نگاران محلی، تعداد ایرانی‌های ساکن کردستان عراق را ۳۰ هزار نفر برآورد کرده است.
به گزارش گاردین، یکی از دلایل نبود آمار واقعی در مورد ایرانی‌های مهاجر در کردستان عراق به این خاطر است که اغلب آن‌ها با یک ویزای توریستی ۱۵ روزه وارد کردستان عراق می‌شوند اما بدون اجازه کار آنجا می‌مانند. بر مبنای این گزارش اگر ایرانی‌ها بخواهند به شکل قانونی برای اقامت و کار در کردستان عراق اقدام کنند این کار نیازمند پروسه بوروکراتیک و وقت گیر است و یکی از الزامات آن هم ثبت نام در اداره اطلاعات کردستان عراق (آسایش) است.
ایرانی‌های مهاجر می‌گویند که آن‌ها باید ماه‌ها منتظر اجازه کار و اقامت باشند و بعد از دریافت اجازه کار تازه باید مورد بازجویی وزارت اطلاعات کردستان قرار گیرند.
به گفته سعیدی، مهاجر تتوکار ایرانی، بسیاری از اقوام و دوستان ایرانی او که در کردستان عراق زندگی می‌کنند، احساس راحتی نمی‌کنند چرا که ماموران امنیتی مخالف کار کردن ایرانی‌ها در عراق‌اند. این در حالی است که از نظر ناسیونالیسم کردی، فرقی بین کرد ایرانی، عراقی، ترکی و سوریه‌ای نیست و همه جزو ملت بزرگ کُرد به حساب می‌آیند.به گفته زانکو احمد، یکی از ساکنان سلیمانیه، یکی از دلایل بی‌اعتمادی وزارت اطلاعات عراق به ایرانی‌ها، مشارکت آن‌ها در فعالیت‌های تروریستی است. به گفته او بر اساس گزارش آسایش (وزارت اطلاعات کردستان عراق)، در سال گذشته یکی از ایرانی‌های مهاجر، در بمب گذاری اربیل پایتخت کردستان نقش داشته است.
از طرف دیگر بر مبنای مصاحبه‌هایی که دیدبان حقوق بشر با ایرانی‌های پناه جو در کردستان عراق انجام داد، وزارت اطلاعات عراق به ایرانی‌ها به چشم جاسوس نگاه می‌کند. به گفته فعالان سیاسی ایرانی پناهنده در کردستان عراق، ماموران آسایش به آن‌ها گفته‌اند که دردسر درست نکنند چرا که آن‌ها نمی‌خواهند رابطه‌شان با دولت ایران خراب شود. اما به گزارش گاردین این تنها مسائل امنیتی نیست که زندگی را بر ایرانیان مهاجر در کردستان سخت کرده است، بلکه تنش‌های سیاسی بین کردستان عراق و دولت مرکزی بغداد نیز تاثیرش را بر اقتصاد منطقه گذاشته است. دولت حاکم بر بغداد از ارسال سهمیه بودجه فدرال کردستان خودداری کرده است. از سوی دیگر عملیات تروریستی گروه داعش نیز بخشی دیگر از دردسرهای منطقه است.به گفته عمر محمد، رئیس اتحادیه صنفی و سندیکای کارگران کردستان عراق، وجود کارگران مهاجر خارجی به منزله بیکاری برای بومی هاست. به گفته عبدالمجید، رئیس اداره کار سلیمانبه، کارگران ایرانی مثل باری روی شانه‌های آن‌ها هستند چرا که باعث بیکاری و کمبود شغل برای کارگران بومی شده‌اند.
اما مصطفی یزدان‌بان، کارگر مهاجر اهل کرمانشاه که همسر و دو دخترش را رها کرده و برای کار و کسب درآمد بیشتر به عراق مهاجرت کرده می‌گوید اگر اقامت نگیرد آنگاه نمی‌تواند خانواده‌اش را بیش از سه بار در سال ببیند. او که فارغ التحصیل رشته هنر است اکنون در سلیمانیه عراق به کار ساختمان سازی و کار نیمه وقت در یک هتل مشغول است. مصطفی می‌گوید اگر تحریم‌های ایران برداشته شود و وضعیت اقتصادی ایران بهبود پیدا کند، به ایران بازخواهد گشت چرا که نمی‌خواهد بیشتر از این از خانواده‌اش دور باشد.